Susurluk olay? | Susurluk Raporu (Kutlu Sava?) |
Susurluk Rap.(TBMM)
| Susurluk Rap.(S?nmez
K?ksal)
SUSURLUK RAPORU - KUTLU SAVA?
Ba?bakanl?k Tefti? Kurulu Ba?kan? Kutlu Sava?'?n haz?rlad??? 124
sayfal?k ?nl? raporun 12 sayfas?, "devlet s?rlar?" i?ermesi nedeniyle gizli kalm??t?. Bu raporun bir fotokopisi, eksiksiz olarak Do?u Perin?ek'te ??kt? ve Ergenekon ?ddianamesi'ne girdi.
Ekleriyle birlikte 500 sayfay? bulan raporun ancak ?eyrek b?l?m? kamuoyuna
yans?m??t?.
SUSURLUK
KAZASINDAN 1,5 AY ?NCE DO?U PER?N?EK'?N AYDINLIK GAZETES?NDE ESRARENG?Z
M?T RAPORU HABER? VE ERGENEKON TER?R ?RG?TLENMES? BA?LANTISI
Hat?rlanaca??
gibi 3 Kas?m 1996 tarihinde meydana gelen Susurluk kazas?ndan ?a??lacak
?ekilde 1,5 ay kadar ?nce 22 Eyl?l 1996 tarihinde Do?u Perin?ek
taraf?ndan ??kart?lan Ayd?nl?k gazetesinde
Yeni
M?T Raporu olarak yay?nlanan M?T raporunda kaza yapan ara?ta bulunan
ki?ileri i?leyen bir haber yap?lm??t?. Yani adeta kaza geliyorum
demi?ti. Kamuoyundaki yayg?n kanaat Susurluk'taki olay?n bir trafik
kazas? de?il bir ekibi tasfiye eden kar??t g?c?n komplosu oldu?u
?eklindedir. Do?u Perin?ek'in bu olaydaki rol? Ergenekon'daki rol?yle de
birarada d???n?ld???nde asl?nda anlaml?d?r. T?pk? Ahmet Cem Ersever ve
ekibinin Veli K???k taraf?ndan ?ld?rt?ld??? iddias?nda oldu?u gibi.
Devlet i?inde Ergenekon ?rg?tlenmesine giden baz? g??ler anla??lan
giderek hakimiyeti kendi ellerinde toplamaya ?al??makta, uzun s?re?li
olmay? g?ze alm?? bir stratejiyle iktidar? kesin ?ekilde ellerine almay?
planlamakta ve bu plana g?re ad?m ad?m ilerlemekteydiler.
3
KASIM 1997'DEK? SUSURLUK RAPORU 22 OCAK 1997'DE MESUT
YILMAZ'A SUNULMU?TU
Taraf Gazetesi'nin
haberine g?re Ergenekon iddianamesinin eklerinde bulunan belgeler
T?rkiye'nin yak?n tarihinde ya?anan pek ?ok karanl?k olay?n
ayr?nt?lar?n? g?n ?????na ??kar?yor. D?nemin Ba?bakan? Mesut Y?lmaz'?n
talimat?yla Ba?bakanl?k Tefti? Kurulu Ba?kan? Kutlu Sava? taraf?ndan
haz?rlanan Susurluk Raporu'nun devlet s?rr? oldu?u gerek?esiyle
yay?mlanmayan 12 sayfal?k b?l?m? de iddianamede yer al?yor. Rapor 22
Ocak 1997'de Mesut Y?lmaz'a sunulmu? ve Y?lmaz'?n da kat?ld??? bir
televizyon program?nda halka a??klanm??t?. Toplam 124 sayfa olan raporun
68, 69, 70, 71, 75, 77, 78, 79, 80, 99, 103 ve 104'?nc? sayfalar?
"devlet s?rr? oldu?u nedeniyle a??klanmam??t?r" gerek?esiyle sans?re
u?ram??t?. S?z konusu sayfalarda Mehmet Ali Yaprak'?n ka??r?lmas? olay?
ve Yaprak ve Hidayet aileleri aras?ndaki uyu?turucu ba?lant?lar?,
Azerbaycan'da Haydar Aliyev'e y?nelik darbe planlar?, Beh?et Cant?rk
hakk?nda istihbari bilgiler, Hiram Abbas taraf?ndan g?revlendirilen
Abdullah ?atl? ?nderli?indeki grubun, d?nemin cumhurba?kanl???
b?nyesinde y?r?t?len operasyon dahilinde yurt d???ndaki Ermenilere
y?nelik sald?r?lar?, ?ekerbank men?eli b?rokratlar hakk?nda bir ?ema ve
?zel Harp Daire'si ?zerine haz?rlanm?? bir rapor bulunmakta.
A?IKLANMAYAN SAYFA VE EKLERDE ?OK G?ZL? DEVLET SIRLARI VAR
Bizzat Kutlu Sava? taraf?ndan bas?na verilen, yakla??k 124 sayfal?k
Susurluk raporunun orijinalinin, kamuoyuna a??klanmayan k?s?mlar? ve
ekleriyle birlikte 500 sayfa kadar oldu?u ve a??klanmayan k?s?mlarda
genellikle ?etenin askeri kanad?yla ilgili pek ?ok ismin yer ald??? ve
askeri birimlerle ilgili geni? analizlerin yap?ld??? belirtiliyor. ?te
yandan raporun orijinalinin neden sadece Mesut Y?lmaz?da oldu?u,
devletin ilgili birimlerinde, ?rne?in M?T?te bu raporun neden
bulunmad??? merak ediliyor. Kamuoyuna a??klanan raporun a??klanmayan ve
sadece Ba?bakan?a verilen orijinal metninde ?ok gizli ve ?nemli
bilgilere yer veriliyor. Hatta bu bilgiler sebebiyle M?T, Ba?bakanl??a
Kutlu Sava? hakk?nda ?devlet s?rlar?n? if?a edip kamuoyuna a??klamaya
yeltendi? ?eklinde ?ikayette bulunmu?tu.
RAPOR TEK N?SHA MI VE SADECE
MESUT YILMAZ'DA MI VAR?
Ba?bakanl?k Tefti? Kurulu, Kutlu Sava?
taraf?ndan haz?rlanan Susurluk Raporu'nun orijinalinin Mesut Y?lmaz'a
verildi?ini a??klam??t?. Y?lmaz da bu iddialara Meclis'te cevap
verirken, ?E?er bulunam?yorsa veya mahkemeye verilmek istenmiyorsa, ben
de kendi ar?ivimden temin edip mahkemeye verebilirim? demi?ti.
?OK
?NEML? TESP?TLERE YER VER?LEN RAPORUN ANCAK YILLAR SONRA C?DD?YETLE ELE
ALINACAK OLMASI ?ETELE?MEN?N DEVLET?N EN ?ST MAKAMLARINA B?LE YAYGIN
?EK?LDE N?FUZ ETT???N?N G?STERGES? OLMALI
Susurluk raporunun
?devlet s?rr?? gerek?esiyle a??klanmayan k?s?mlar?n?n b?y?k b?l?m?n?
?etenin ordudaki yap?lanmas? ve askerler eliyle i?lenen su?lar
olu?turuyor. Hem faillerin hem de kurbanlar?n isimlerinin yer ald??? bu
b?l?mlerde, sorgusuz sualsiz insan ?ld?rme keyfili?inin ba??avu?lara
kadar indi?ine dikkat ?ekiliyor. Ayr?ca raporda, ad? verilen baz? asker
ki?ilerin yer ve zaman belirtilerek i?ledikleri su?lar ile derin devlet
yap?lanmas?n?n ekonomik aya??n?n da ayr?nt?l? olarak de?ifre edildi?i
kaydediliyor. Raporun gizli k?s?mlar?nda ayr?ca T?rkiye?deki derin
devlet yap?lanmas?na engaje olmu? kurumlar ile bunlar?n kendi
aralar?ndaki i?leyi? ?ekli de anlat?l?yor.
BA?BAKAN MESUT YILMAZ TARAFINDAN HAZIRLATILAN 2. SUSURLUK RAPORU
13 A?USTOS 1997, (12 sayfas? ve ekleri eksik tam metin)
Ba?bakanl?k Tefti? Kurulu Ba?kan?
KUTLU SAVA?
?NS?Z
?li?ikteki rapor "Soru?turma" raporu olmad??? gibi fezleke veya tefti?
raporu da de?ildir. Giri? b?l?m?nde a??kland??? ?zere ba?kanl???m?z?n bir soru?turma raporu
haz?rlamas? i?in teknik ve hukuki olarak yetkisi de yoktur. Ek: 1 olarak
yer alan Ba?bakanl?k Onay? da bu ?er?evede imzaya sunulmu?tur.
Rapor sadece Ba?bakanl?k makam?na bilgi sunmak ve ?nerilerde bulunmak
?zere haz?rlanm??t?r. Do?rulu?u, yanl??l???, eksikli?i sadece
Ba?bakanl?k makam?nca takdir edilecektir.
Tefti? kurullar?n?n haz?rlad??? raporlar genellikle "gizli" kayd?n?
ta??d??? ve kamunun bilgisine ancak makam?n izni ve uygun g?rmesi ile
sunulabildi?i cihetle, bu raporumuz, ilgililerin veya kamunun bilgisine
sunulmas? amac?na matuf b?ylesine bir ?neriyi ihtiva etmeksizin do?rudan
ve sadece Say?n Ba?bakan'a arzedilecektir.
Giri?
Bu rapor Say?n Ba?bakan'?n 13.08.1997 tarih, TEFT??.M:139 say?l?
onaylar?na istinaden haz?rlanm??t?r. Mezk?r onaydan da anl??alaca??
?zere Sn. Ba?bakan'?n konuyla ilgili ?ifahi talimatlar?, sonra da yaz?l?
emirleri al?nm??t?r. Bu konunun kamuoyunda yaratt??? heyecan ve ilginin yan?s?ra Tefti?
kurullar? a??s?ndan de?erlendirilmesi ?nem ta??yacakt?r. ??nk?
kamuoyunda Susurluk kazas?/olay? ad? alt?nda bilinen ve tart???lan konu
hukuken bir trafik kazas?ndan ibarettir. Bu konu da yarg?ya intikal
etmi?tir ve yap?lacak bir i? veya b?rokratik i?lem kalmam??t?r. Oysa
kamuoyu, siyaset?i - Yeralt? D?nyas? - Kamu Kurulu?lar? ili?kisi ve
ki?isel menfaat etraf?nda yo?unla?an ve b?y?k ?l??de para, menfaat ve
g?? sa?lamaya d?n?k illegal faaliyetlerden rahats?zd?r. Bu faaliyetlerin
"ter?rle m?cadele ve ?lke menfaatleri" olarak g?sterilmesi ve bu
perdenin arkas?na gizlenmesi ayr? bir rahats?zl?k konusudur. Kamuoyunun payla?t??? bu ?er?eve, ger?ekte "Susurluk Olay?"n?n da genel
?er?evesini olu?turmaktad?r.
Ge?ti?imiz aylarda Ba?bakan Erbakan'?n ?al??t?rd??? m?fetti?ler, T?rkiye
B?y?k Millet Meclisi Ara?t?rma Komisyonu da bu ?er?evede ?al??m?? ve
raporlar?n? bu zeminde olu?turmu?lard?r. Beklenti de bu y?ndedir. Say?n
Ba?bakan'?n temay?l? ve muhtelif konu?malarda alt?n? ?izdi?i ?er?eve de
bu kapsamdad?r. Ba?kanl???m?z da g?rev alan?n?, bu yakla??m?n
belirledi?i bir muhteva i?inde d???nm?? ve ?abalar?n? bu noktalara
teksif etmi?tir.
Bu yakla??m do?ru ve genel kabul g?ren bir ?er?eveyi olu?turdu?u gibi
yeni g?revlendirmelerin de hukuki zemini te?kil etmektedir. Aksi
taktirde Susurluk olay? ile irtibatl? konular?n hemen tamam?n?n yarg?ya
intikal etmi? olmas?, Ba?kanl???m?z?n yeniden g?revlendirilmesini
imk?ns?z k?lacak bir mahiyet arzedecekti.
Sadece ??i?leri Bakanl??? Tefti? Kurulu'nca 18, Emniyet Genel M?d?rl???
taraf?ndan 16 adet inceleme - soru?turma yap?lmas?, Susurluk kazas?n?n
trafik y?n? itibariyle bir mahkemede, ?ete olu?turulmas? y?n?yle DGM'de,
Topal cinayetine ili?kin davan?n bir ba?ka mahkemede, konuyla ilgili
bir?ok davan?n da de?i?ik yarg? mercilerinde y?r?mekte olmas?, Maliye,
Adalet ve Turizm Bakanl?klar?'nca kendilerini ilgilendiren konularda
inceleme - soru?turma yap?lmas?, dolayl? konular?n ilgili kurumlar?nca
ele al?nm?? olmas? g?z?n?nde tutularak, ger?ekte Susurluk olay?na girmek
i?ni maddi konular?n t?m?n?n ele al?nm?? olmas? sebebiyle, Ba?bakanl?k
Tefti? Kurulu Ba?kanl??? konunun d???nda b?rak?labilirdi.
Ortada olan tek alan yukar?da arzedilen ve kamuoyunun da beklentisine
cevap olarak illegal ili?kilerdi.
Bu noktada bir ?zel konuya temas etmekte yarar vard?r.
Susurluk Kazas?'nda yeralan ki?ilerin kazan?n olu? mahalline kadar
de?i?ik yerlerde - ?stanbul, Yalova, ?zmir, Ku?adas? - ayn? g?nlerde
birliktelikleri, hatta S.E.Bucak'?n beyan?na g?re koruma polislerinin
takip edildiklerine ili?kin endi?eleri nedeniyle ?nce ?zmir'i, sonra da
Ku?adas?'n? terketmeye karar vermeleri sonucu ?stanbul'a d?nerlerken
Susurluk'taki trafik kazas? vukubulmu? ancak kamuoyunun ve medyan?n
tepkisi ile kazan?n ?ncesi g?nlerdeki birliktelikler ve kazan?n olu?umu
?nemli ?l??de her y?n?yle ele al?narak yarg?ya intikal etti?inden
raporumuzda bu konular, bilindi?i ve tekrara yer vermemek i?in ele
al?nmam??t?r. Bu konuda bir ba?ka temel d???ncemiz, "Susurluk Olay?" ad?
alt?ndaki kapsaml? ve ?o?unlukla illegal ili?kiler a??n? dikkate
getirmek oldu?undan, ?zellikle polisiye olaylar noktas?nda kaybolmadan,
olay? b?t?n?yle takdim etmektir.
Asl?nda bir b?t?nl?k i?inde ele al?nmas? gereken Susurluk konusu,
yukar?da k?saca sunuldu?u ?zere, par?alara ayr?lm?? i?in ?z? ve esas?
?zellikle yarg? safhas?nda g?zden ka?m??t?r.
Mehmet Ali Yaprak ka??r?lm??, olay adliyeye intikal etmi?, Gaziantep
Savc?l???, ?stanbul Savc?s?'n?n ifadeleri al?p g?ndermesini talep
etmi?tir.
?fadeler al?nm??, g?nderilmi? ve takipsizlik karar? verilmi?tir.
Gaziantep Savc?s? ise y?zle?tirme karar?n? yazm?? ancak, daha sonraki
safhalarda bu husus da ger?ekle?tirilmemi?tir.
Mehmet Ali Yaprak'?n ka??r?ld??? ara?ta M?fit Semet'in parmak izi
bulunmu? ama konunun adliyeye intikal etmemesi sa?lanm??t?r. Bir kamu
kurulu?unun ?st d?zey yetkisili devreye girmi?tir. ?ubat 1997'de
Ba?bakanl?k bu konunun takibini Adalet Bakanl???'ndan yaz? ile talep
etmi?, Bakan ?evket Kazan talimat vermi? konu Ceza ??leri Genel
M?d?rl???'nde beklemeye b?rak?lm??, Eyl?l 1997'de yaz?l? talebimizle
konu ancak hat?rlanm??t?r. ??i?leri Bakanl??? kay?p silahlar konusunda
soru?turma yapm?? nedense t?m bilgi ve belgeler toplanm?? olmas?na
kar??l?k konu 10 adet Baretta ile s?n?rl? tutulmu?tur.
??i?leri Bakanl???'na yaz?lan ve "bilgileri i?in" Dan??tay'a da
g?nderilen yaz?m?z, dosyalar?n hen?z kendilerine intikal etmemi?
olmas?na ra?men, "Dan??tay'?n incelemesi safhas?ndad?r" ibaresi
sebebiyle Dan??tay'?n tepkisini ?ekmi?tir. (A??kt?r ki fezlekenin
bakanl?kta onay?n? takip eden safha Dan??tay incelemesidir.) Neticede
su?u ve su?lulu?u su g?t?r?r 5 emniyet mensubu yarg?ya sevk edilmi?,
milyonlarca dolarl?k silah al?m? konusu ortada kalm?? eksik ara?t?rma,
hatal? de?erlendirme y?n?ndeki ikaz bakanl?k?a dikkate al?nmam??, aksine
yeni bir raporla ilk ?al??man?n do?rulu?u iddia edilmi?se de Dan??tay'?n
?zel harekat mensuplar? hakk?ndaki su? duyurusu bakanl???n eksik
soru?turmas?n?n delili olmu?tur. Ama halen de milyonlarca dolarl?k silah
al?m? konusu bakanl?k?a sonu?land?r?lmam??t?r.
Raporun de?erlendirme safhas?nda bu ?rnekler ?o?alacak ve detaye
edilecektir. ?zerinde durulan husus, b?t?n par?alara ayr?ld???, hi?bir
makam ve merciide birle?tirmenin yap?lamayaca?? bir noktaya gelinmi?
oldu?udur.
Ba?bakanl?k Tefti? Kurulu: Yarg? alan?na girmemeye ?zen g?stererek imk?n
oldu?u taktirde yarg?ya yard?mc? olmay? da hedefleyerek bu b?t?nl???
sa?lamaya d?n?k bir ?al??ma yapm??t?r.
Devletin i?leyi?inden ve Tefti? Kurullar?n?n ?al??ma sisteminden
haberdar olan herkes, (bu safhada) Susurluk Olay?'n? her y?n?yle
"soru?turmaya" imk?n kalmad???n? tesbit edecektir.
??in ?nemle kaydedilmesi gereken bir di?er y?n?, baz? konular?n ancak
polis yetkisinde olan hususlar? kapsad??? ve m?fetti?ler eliyle sonucu
ula?man?n g??l?k arzetti?idir.
?mer L?tf? Topal'?n evi cinayetten k?sa bir s?re sonra aranm??t?r.
Arayanlar?n ?efi oldu?u iddia eden ve bariz bir Do?u Anadolu ?ivesi ile
konu?an bir ki?inin mevcudiyeti tesbit edilmi?tir. Cinayetten uzunca bir
s?re sonra evin etraf?nda herhangi bir g?venlik tedbiri olmad??? da
iddia edilmi?tir.
Bu konu polisiye bir ?al??may? gerekli k?lmaktayd?. Elde edilecek
bilgileri yarg?ya da iletmek ?zere gerekli ?al??malar?n yap?lmas?
Emniyet Genel M?d?rl???'nden talep edilmi?tir.
Emniyet?e yap?lan ara?t?rma hata veya eksiklik olmad??? gibi bir sonu?
vermi?tir. Ancak ayn? yaz?m?z i?inde yeralan M?T ?stanbul B?lge
Ba?kanl???'n?n Topal cinayeti konusunda Emniyeti ni?in uyard??? ve ni?in
bir gurup polisi su?lad??? iddias?n?n cevab? ortaya ??kmam??t?r.
Keza ?mer L?tfi Topal'?n muhasebe ve gizli kay?tlar?n?n bulundu?u
bilgisayarlar?n polisiye usul ve metodlarla aranmas? ve bulunmas? yine
Emniyet Genel M?d?rl???'nden istenmi?tir.
?al??mam?z?n ?nemle kaydedilmesi gereken bir di?er y?n? vard?r. Hemen
hemen her tefti? inceleme ve soru?turmada ortaya ??kan temel g?r?nt?,
kurumlar?n m?fetti?ler kar??s?nda sergiledi?i tavr?n ?zelli?i hususudur.
Kurumlar ve y?neticiler ara?t?rma yapan denetim elemanlar?na kar??
genellikle zahiri bir a??kl?k ve ?effafl?k i?inde yakla??yor g?r?nt?s?
alt?nda ger?ekte hi?bir yard?m sa?lamamaya ?zen g?sterirler. ?al??ma
mekan?, sekreter, telefon, ara? temin edilir, sadece bilgi vermede
?ekimserlik g?ndemdedir.
Ara?t?r?lan konunun m?sebbibi olanlar haliyle ?ekimserdir. Konuyla
ilgili olmayanlar "bu i?e bula?mamak kayg?s?ndad?r." B?rokraside her
zaman g?zlemlenen bu tav?r elbette normaldir, tabiidir. Susurluk
olay?nda ise daha normal ve tabiidir.
Ba?bakanl?k Tefti? Kurulu bu tavr? hi?bir zaman engelleme, ?rtme olarak
alg?lamam?? ve kar??t bir tedbire ihtiya? duymam??t?r. ??nk? bu tavr?
etkisiz k?lman?n yolu gerekli gereksiz evraklar? dikkatle incelemek ve
ilgililerle b?kmadan usanmadan sonu gelmez g?r??meler yapmaktan
ge?mektedir. D?rt saatlik bir sohbetin neticesi bazen iki sayfa tutan
not olmu?tur. Genellikle de bir isim, bir ili?ki, bir hesap numaras?,
bir g?revlinin olmamas? gereken bir yerde bulunmas?, bir telefon
numaras? veya bir banka irtibat? takip edilecek ve ula??lacak bir
bilgiye i?aret etmi?tir.
??te bu g?r?nt? i?inde kamu kurumlar? Susurluk Olay? patlak verince
zahiri bir heyecanla ?zerlerine d??en g?revi yapma gayreti i?ine
girmi?lerdir. ??i?leri Bakanl???'n?n ve Emniyet Genel M?d?rl???'n?n
inceleme ve soru?turmalar? bu c?mledendir.
Adalet Bakanl??? ise kendilerine Ocak 1997'de aktar?lan iki konudan
birini Bakan ?evket Kazan'?n talimat?na ra?men inceletmemi?tir.
Turizm Bakanl???, Kumarhaneler (Talih Oyunlar? Salonlar?) ile ilgili
hususlar? ele alm?? rapor tanzim etmi?, ?mer L?tf? Topal'a verilen ve
kay?tlar?n g?zard? edilmesi ile elde edilen sab?kas?zl?k kayd?na dayal?
ruhsat i?lerinde Bakanl??? yan?ltan Adalet Bakanl??? adli sicil
ilgilileri hakk?nda i?lem yap?lmas?n? talep etmi?, ancak Emperyal
?irketi'nin kanunsuz elde edilmi? i?letme ruhsatlar?n? iptal etmeyi
-g?r??melerden anlad???m?z o ki- hat?rlar?na bile getirmemi?lerdir.
Kas?m 1997'deki uyar?m?z da bir sonu? vermemi?tir.
Eximbank, T?rkmenistan'da iki oteli kredilendirmi?tir. Neticede
anla??lm??t?r ki bu iki oteli kumarhaneleri ile birlikte i?leten
Emperyal ?irketi'dir ve esas bor?lu da yine Emperyal'dir. Eximbank bu
bilgiye ra?men temdit taleplerini uygun kar??lam??t?r. Kendilerine
tefti?in icraya kar??mayaca??, ancak mevcut bilgilere ra?men Emperyal'in
kredisini yeniden temdit etmede hassiyet g?stermeleri hat?rlat?lm??t?r.
Susurluk olay? ile alakal? ve ilgi ?ekici bir husus da kurumlar?n kendi
kusurlar?n? unutup bir di?erini su?lama konusundaki itinal?
davran??lar?d?r. Askerler ise tam bir suskunluk ve sessizlik i?inde
olaylara sadece seyir a??s?ndan bakm??lard?r. Oysa Jandarman?n
s?yleyecek ?ok s?z? olmas? gerekirdi. ?zellikle de Ye?il, itiraf??lar
konusu ile Cem Ersever'in ni?in veya nas?l ?ld?r?ld???n? ara?t?r?p
Kamuoyuna de?ilse bile Ba?bakanl??a duyurabilirlerdi.
Siyaset de Susurluk konusunda tarafs?z olmam??t?r. Konunun ?lke meselesi
mi h?k?met meselesi mi oldu?u siyaset sahnesinde anla??lamaz hale
getirilmi?tir.
Bir say?n Devlet Bakan? "Ba?bakanl?k Tefti? Kurulu'nun, bu konudaki
birikimine ra?men kendisine m?racaat etmemesini" tenkit konusu
yapm??t?r. Hem de gazetelere beyanat vererek.
Kendisinin bak?? a??s?n?n farkl? oldu?u iki g?n sonraki beyanat?yla da
(Gizli Servisler, CIA vs.) ortaya ??kt??? cevab?n? vermek elbette m?mk?n
olamam??t?r. ?stelik Ba?bakan dahi partisinin ve ?ahsi politikas?n?n
g?zl???n? kullanmam?z? teklif etmemi?, empoze etmeye ?al??mam??ken say?n
Bakan?n ki?isel bak?? a??s?n? empoze etmekten ?teye gitmeyecek bir
g?r??me iste?ini bas?n?n sayfalar?na aktarmas?, kurulumuzun
?ekimserli?inin hakl?l???n? ortaya koymu?tur.
Di?er bir husus da ?udur; Tefti? Kurulu'nda y?llardan beri ?al??an her
m?fetti? g?revi ald?ktan sonra yasal imkanlar ve ?al??aca?? kurumlarla
ba?ba?a kal?r. ?lk defa -muhtemelen de son defa- say?n Ba?bakan,
kar??la?aca??m?z herhangi bir g??l??? a?mam?z i?in kendisine yapt???m?z
m?racaat? an?nda kar??lam??, do?rudan veya dolayl? olarak
?al??malar?m?za yard?m? dokunacak bilgilere ula?mam?z i?in gerekli her
t?rl? ilgi ve yard?m? sa?lam??t?r.
Temmuz ay?nda g?rev verirken; Tefti? Kurulu'na hi?bir m?dahale
yap?lmamas?, buna tevess?l eden olursa ve gerekirse kendilerinin devreye
girmesi ve b?rokrasiden gelebilecek rahats?zl??? gidermesi temennimizi
teredd?ts?z kabul etmi?tir. Say?n Ba?bakan bu ?arta gere?inden fazla
riayet etti?i gibi ?al??malar?n safhalar?nda bilgi dahi istememi?tir. Bu
durum baz? h?k?met ?yelerinin ve baz? milletvekillerinin ?mitsizli?ine
yol a?t???n? g?rmemiz ?zerine Say?n Ba?bakan'a (20 Kas?m 1997'de)
Devletle al?kal? pek ?ok irtibat? tesbit etti?imizi ve Devlet
kurumlar?nda yap?lacak pek ?ok d?zenleme oldu?unu, h?k?metin ve
kamuoyunun ?nerilecek bu tasarruflar sonucu al?nacak tedbirlerle
rahatl?k duyabilece?ini ifade etmek ihtiyac? hissedilmi?tir.
Kamuoyu devletteki "?ete" irtibatlar?na konsantre olmu?ken bu konuya da
k?saca temas etmekte fayda vard?r.
?etelerin sadece silahl? ve insan ?ld?ren g?r?n?m? tart???lmakta ba?ta
uyu?turucu ticareti yapan gruplar g?ndeme gelmektedir. Bu kanunsuz yap?,
Devletin kolayca ba? edece?i, d?nyan?n her taraf?nda m??ahade edilen,
ortaya ??kan ve her ciddi Devlette hele de toplumsal reaksiyon do?mu?ken
tasfiyesi m?mk?n bir g?r?nt?d?r. Oysa ?lkemizde ?ete konusu iki ayr?
geli?me g?stermi?tir; birincisi ?mer L?tf? Topal organizasyonunun
uluslararas? ?l?ekte ve de?erde "mafya"la?ma s?reci, ikincisi silahl?
faaliyetlerin ve zor kullanman?n d???nda kalan e?itimli, sayg?n
ki?ilerden olu?an, kravatl?lar grubu olarak tariflenebilecek
grupla?malard?r.
?mer L?tfi Topal, y?zlerce milyar liral?k gelir elde etme imkan?na
kavu?arak belli bir d?nemde devlete s?zma ve r??vet vererek i? yapt?rma
seviyesinden, kamu g?revlilerine art?k emir verme seviyesine y?kselirken
?ld?r?lm??t?r. B?ylece Cumhuriyet tarihinin; polisten, jandarmadan,
yarg?dan korkmayan ilk Amerikan tipi mafyala?ma s?reci yar?m kalm??t?r.
Bu seviyeye ula?an bir ba?ka grup da yoktur.
?stelik "Bitirimhane i?leticisi F?nd?kzadeli ?mer" bir s?re sonra
kumarhanelerini tasfiye edip, yat?r?mlar yapmaya ba?layan, fabrikalar
sat?n alan ve hatta fabrikalar kuran ?mer Bey olma tercihini net olarak
ortaya koymu?ken, projelerini tahakkuk ettirme f?rsat?n? bulamam??t?r.
Yine de etraf?ndaki hale, koruyucu bulundurmas?n?, 3 - 5 arabayla
birlikte soka?a ??kmas?n? ve kendini korumak i?in tedbir almas?n?
gereksiz k?lacak kadar geni? ve etkiliydi. Adamlar?n?n habersizce ald???
tedbiri de farketti?i anda ?ok ?iddetli reaksiyon g?stermi?tir.
Bu tercih ?ld?r?lmesine yol a?mam??t?r. Kendisini ?ld?ren sistem zaten
hert?rl? tedbiri ge?ersiz k?lacak kadar g??l?yd?.
Konumuz a??s?ndan ?zerinde durulan ikinci ve birincisinden ?ok daha
etkili ?ete faaliyeti, bizatihi devlet g?c?n?n ve yetkisinin bu ama?la
kullan?m? ve organize olu?udur.
?rnek olarak Bankalar verilecektir.
Ba?bakanl?k Tefti? Kurulu 3 kamu bankas?nda bir de?erlendirme yapm?? ve
ortaya ?rk?t?c? bir tablo ??km??t?r. Milyonlarca dolar?n ve milyarlarca
TL'nin bu bankalara d?n??? m?mk?n g?r?lmemektedir. Uzun vadeli teminat
mektuplar?n?n nakde d?n??ece?i muhakkakt?r. Bankalar kendi
k?rl?l?klar?n? azaltma pahas?na belli ki?i ve firmalar? finanse
etmi?tir. Leasing ve off shore kredileri tam bir batakl?kt?r. ?n?aatlar
a??r? derecede pahal?d?r. ?lerideki b?l?mlerde bu anlamda olu?an siyaset
- b?rokrat a??rl?kl? grup faaliyetlerine isimlendirilerek yer
verilecektir.
Belirtmek gerekir ki buradaki sayg?n isimler Bankalar Kanunu'na mugayir
i?ler ve i?lemler yapmam??lar, DGM'lerin g?rev alan? kapsam?nda faaliyet
g?stermi?lerdir. Bankalarda cereyan eden olaylar?n parasal boyutu,
kamuoyunun "Susurluk" olarak alg?lad??? olaylar toplam?n? a?acakt?r. Ve
banka olaylar?n? genel kirlenmenin sebebi veya sonucu de?il
h?zland?r?c?s? olarak kabullenmede isabetsizlik olmayaca??na
inan?lmaktad?r. ??nk? kirlili?in hedefi para ve paran?n sa?layaca??
g??t?r.
Susurluk olay?n?n ?er?evesinin bu oldu?u hususunda da ittifak vard?r.
Bu b?l?mde yer almas? gereken son bir husus da ?al??may? y?r?ten
Ba?bakanl?k Tefti? Kurulu hakk?ndad?r. ?al??ma safahatinin hemen hemen
tamam? Ba?kanl???n tercihleri do?rultusunda cereyan etmi?tir. Muhteva da
bu ?er?evede belirlenmi?tir. Zaman zaman kurulun t?m m?fetti?leri ve
yard?mc?lar? dahi devreye girmi?lerdir. ?zellikle Ba?kan Yard?mc?s?
Osman Nuri Oduncu mevcut y?k?n b?y?k b?l?m?n? ta??m??, Ba?m?fetti?ler
Mehmet Ak?n ve Ay?eg?l Gen? aylar boyu ?al??m??lard?r. Yine de tayin
edici karar ve tercihler ba?kanl?k?a yap?ld??? i?in hata ve
eksikliklerin tamam? ba?kanl??a ait olacakt?r.
Ancak, bu ?al??man?n temel iddias?; bilerek isteyerek ve hatal? oldu?u
a?ik?r hi?bir tercihin yap?lmad??? noktas?ndad?r.
Ad? ge?en m?fetti?ler ?al??man?n her safhas?nda s?k?nt?l? ve g??
incelemeleri y?r?tm??ler, derleme ve de?erlendirmeleri ?stlenmi?lerdir.
SUSURLUK'LA ?LG?L? GEL??MELER
Giri? b?l?m?nde arz ve izah edildi?i ?zere Susurluk Olay? bir b?t?nd?r
ve olaylar zincirinden ibarettir.
?stanbul'da ?zg?r G?ndem Gazetesi'nin bombalanmas?, Beh?et Cant?rk'?n
?ld?r?lmesi, Diyarbak?r'da yazar Musa Anter'in ?ld?r?lmesi; ?stanbul'da
Tar?k ?mit olay? ile Azerbaycan'da ihtil?l denemesi; Bodrum'da Hikmet
Babata? cinayeti, Gaziantep'te Mehmet Ali Yaprak'?n ka??r?lmas?,
Bankalar?n trilyonluk kredileri ger?ekte Ankara'da cereyan eden olay?n
muhtelif ve?heleridir.
Halen Milletvekili Sn. Hayri Kozak??o?lu'nun "Ben Ola?an?st? Hal B?lge
Valisi iken Ye?il kod adl? Mahmut Y?ld?r?m'? b?lge s?n?rlar? d???na
??karm??t?m" dedi?i olay her ne ise, bizim de Susurluk olay?ndan
anlad???m?z ayn? ?eydir. Sn. Kozak??o?lu i?aret etmektedir ki Ye?il adl?
ki?i Ola?an?st? Hal Valilik ?al??malar? i?in yararl? de?il zararl?d?r.
Ama yan? ki?i Jandarma i?in, M?T i?in zararl? de?il yararl? bir ki?idir.
Hatta o kadar yararl?d?r ki, Kocaeli Emniyet M?d?r?, Hadi ?zcan isimli
?ete reisinin teslim olmas? i?in Ye?il'in arac?l???na ba?vurmaktad?r.
Bu ki?i o kadar yararl?d?r ki polis taraf?ndan yanl??l?kla (veya M?T'e
g?zda?? vermek i?in) karakola g?t?r?l?p sorguland?ktan sonra -gelip
adam?n?z? al?n-denmekte ve serbest b?rak?lmakta, M?T'te k?r?lan kaburga
kemiklerini tedavi ettirmektedir.
Susurluk Olay? nedir? Kas?m 1996'dan itibaren faili me?hul olaylar adeta
b??akla kesilir gibi durmu?tur. Susurluk i?te budur.
Bir ?st g?revli Eyl?l 1997'de; "...yurtd???ndan geldi ve ba??m?za bela
oldu. Ortadan kald?r?lmas? gerekiyor ama ortam m?sait de?il" diyordu.
Susurluk olay? bu de?ilse hangisidir?
Susurluk olay?n?n ba?lang?c? belki de zaman?n Ba?bakan? ?iller'in bir
c?mlesinde gizlidir. "PKK'ya yard?m eden i?adamlar?n?n listesi elimizde"
diyordu. Sonra da infazlar ba?lad?. ?nfazlar?n karar?n? kim veriyordu?
Bozulman?n ba?lamas? ve vatan - millet hesaplar?n?n yerini ki?isel
hesaplar?n almas? ka??n?lmazd? ve ?yle oldu. Bu rapor, Susurluk olay?n?
i?te b?yle alg?lamaktad?r.
Do?u ve G?neydo?u Anadolu'da zemin ?ok daha kaygand?. ?tiraf??lar,
korucular, a?iret reisleri zaten karma??k bir yap? olu?turuyorlard?.
PKK'l? ter?ristle sade vatanda?? ay?rdedecek a??k bir ?l?? bulman?n
g??l??? ilave edilince, o b?lgede vatan? i?in can?n? riske sokan polis -
asker gen?lerimizin ya?ad??? zorlu?u anlamak kolayla?acakt?r.
Ancak ki?isel hesaplar?n g?ndeme geli?i ve uygulan??? ?ok sonralar?d?r.
B?lgede y?llard?r devam eden m?cadele ve PKK sald?r?lar? bat?
b?lgelerinde dahi geni?leyen bir tepki yarat?rken, ola?an?st? hal
b?lgesinde ya?ayanlar?n ve PKK ile m?cadele eden devlet g??lerinin
tepkisini, ?fkesini ve baz? ?edit davran??lar?n? anlamak ve mazur g?rmek
m?mk?nd?r. Hatta zaruridir. Ancak bu ola?an fakat karma??k g?r?n?m
i?inde yer alan kurumlar? ve bu karma??k yap?da geli?en baz? olaylar?
detaye etmek gereklidir. B?ylece ?lkenin PKK ile m?cadelesinden,
Ankara'ya - ?stanbul'a ve parasal ili?kilere uzanan bir g?zerg?h? g?rmek
m?mk?n olacakt?r.
EMN?YET GENEL M?D?RL???
PKK ile m?cadele 80'li y?llar boyunca Silahl? Kuvvetler'e
terkedilmi?ti. Siyasi tart??malarda bile, h?k?metlerin ter?r konusunda
bir tedbiri olmad??? bu konuyu askerlere tevdi ve terk etti?i tenkit
olarak s?ylenegelmi?tir. Ard?ndan ve 1991 sonlar?nda iktidar de?i?ince
ter?rle m?cadelede esasa m?teallik bir de?i?imin g?ndeme geldi?i
s?ylenemez. Asgaride uygulamalarda ve g?r?n?mde ?nemli bir fark ortaya
??kmam??t?r. Zaten 1992 y?l?n?n hakim faaliyetleri; devlette kadro
de?i?iklikleri, Cumhurba?kan? ile tart??malar ve ?zellikle de Koskotas
dosyalar?yd?. Gazetelerin ve bas?n?n en ?nemli haberleri ve h?k?metin
dikkati bu noktalardayd?. Daha sonra ve 1993 y?l? k?kl? de?i?iklikleri
g?ndeme getirdi ve ter?rle m?cadelede ?ahinler devri ba?lad?.
Ba?bakan ter?rle m?cadeleyi, ?n plandaki faaliyeti olarak takdim etti.
Emniyet Genel M?d?rl???'ne Mehmet A?ar geldi ve ciddi bir tercih
yap?ld?; polis ter?rle m?cadelede daha aktif olacak bir konuma getirildi
ve ?zel Harek?t Timleri ?n plana ??kt?.
?zel Harek?t Timlerinin lehinde - aleyhinde ?ok ?ey s?ylenmi?tir. Ancak
emniyetin dosyalar?ndaki rutin yaz??malara e?ilince ?ok ?nemli bir
g?r?nt? ?ncelikle tesbit edilmektedir. ?l Valileri ?zel g?venlik
gerektiren her ?nemli olayda ?zel Harek?t Timleri'nin g?revi
devralmas?n?, asgaride g?revde olmas?n? talep etmektedirler. Hatta bir
?ok Vali, tayinler sebebiyle eksilen kadrolar?n s?ratle doldurulmas?n?
talep eden ?ok say?da yaz?y? imzalam??lard?r.
?zel Harek?t ?nceleri merkezde ?ube M?d?rl???, Ankara - ?stanbul - ?zmir
illerinde B?lge Grup Amirli?i olarak te?kilatlanm??t?.
Genel M?d?rl?kte Asayi? Daire Ba?kanl???'ndaki ?ube M?d?rl??? daha sonra
Ter?rle M?cadele ve Harekat Dairesi Ba?kanl??? b?nyesinde yer alm??
26.7.1993 tarihli olup ancak Resmi Gazete'de yay?mlanmayan Bakanlar
Kurulu Karar? ile ?zel Harekat Daire Ba?kanl??? kurulmu?tur.
Hatta 12.08.1993 tarihinde yay?nlanan Kanun H?km?nde Kararname ile
kanunda de?i?iklik yap?larak ?zel Harekat Polis Okulu a??lmas?na ve ?zel
personel yeti?tirilmesine imkan haz?rlanm??t?r.
Dairenin ?al??malar?n? d?zenleyen Y?netmelik "?ok Gizli" i?aretini
ta??maktad?r. Bu y?netmeli?e g?re daire do?rudan Genel M?d?re
ba?lanm??t?r.
?zel Harek?t Dairesi "Devletin ekonomik, sosyal, siyasi ve hukuki temel
Anayasal d?zenin y?k?lmas?na, ?lkesi ve milletiyle b?l?nmez b?t?nl???n?
bozmaya ve cumhuriyetin temel niteliklerini de?i?tirmeye y?nelik bask?,
cebir, ?iddet, korkutma, y?ld?rma, sindirme veya tehdit y?ntemlerini
kullanan ter?r ?rg?tlerini meskun veya k?rsal kesimde etkisiz hale
getirmek, rehin ald?klar? ki?i, u?ak, ara? ve yerleri kurtarmak i?in ani
m?dahale, pusu, ke?if, bask?n ve operasyon yapmak ?zere" kurulmu?tur.
Kursu tamamlay?p ?zel Harekat birimlerine atanm?? personel, atamaya
yetkili amirin onay? olmaks?z?n bran?? d???nda bir hizmette
?al??t?r?lamamaktad?r.
?zel Harek?t Timleri ise en az 20 ?zel Harek?t personelinden olu?makta,
sorumluluk b?lgeleri ise "illerin polis m?nt?kalar? ve polis b?lgesi
d???ndaki k?rsal alanlard?r." Ancak polis sorumluluk b?lgeleri d???nda
askeri birimlerin talebi ve askeri makamlar?n sorumlulu?unda g?rev
yapmaktad?rlar.
Mevcut evraklar?n tetkiki ve yaz??malar ?zel Harek?t Dairesi'nin
ayr?cal?kl? durumu ve konumunu a??k?a ortaya koymaktad?r.
Belli ba?l? problemlere ise Dairenin 30.06.1997 tarihli brifing
dosyas?nda da yer verilmi?tir.
Yeti?tirilen toplam personel say?s? 8443 ki?idir. 2043 ki?i ?e?itli
sebeplerle ayr?lm??t?r.
T?M'lerin ?al??ma, dinlenme, y?ll?k izin ?artlar? genelde ?ok a??r ve
zahmetli uygulamalar? gerektirir. Bu sebeple de tazminatlar
?denmektedir. (1) ?zel Harekat personelinin da??l?m?nda k?sa s?rede
ciddi problemler ortaya ??km??t?r. S?resini tamamlayan personelin
atanmas? sonucu 1998 y?l?nda T?rkiye genelinde ve b?lge d???nda 5000
personel birikecek oysa Ola?an?st? Hal B?lgesi'nde sadece 1600 personel
kalacakt?r. Personel tercihleri dikkate al?nd???nda ise Bat?'da be? ilde
talepler yo?unla?maktad?r.
??te bu durum ?zel Harek?t Dairesi'nin k?sa bir d?nemde beklenen
fonksiyonunun d???na ??kt???n? ortaya sermektedir.
Brifing raporunda a??k?a "?llerdeki bu dengesiz da??l?mdan dolay?
birimimizin as?l g?rev yo?unlu?unun bulundu?u Do?u ve G?neydo?u
illerimizde b?y?k bir bo?lu?a sebep olaca?? gibi Bat? illerimizde de
personel say?s? kabar?k sorunlu ?ubeler yarataca?? ger?ektir. Bundan da
anla??laca?? gibi yeni kurslar a?arak, Do?u'daki ihtiyac? m?mk?n oluyor
gibi g?r?nse de Bat? illerinde y???lman?n ?n?ne ge?mek m?mk?n
olmayacakt?r. Kald? ki, yeni kurslar?n da getirmi? oldu?u maddi k?lfet
olduk?a y?ksektir."
Bu ger?ek?i tesbit ?zel Harek?t Dairesi'nin genel ve ??z?mlenemeyen
problem y?n?n? a??klamaktad?r. Ancak bu personel probleminin beraberinde
getirdi?i ve bir?ok ilgilinin "G?neydo?u Sendromu" ifadesiyle
tarifledi?i daha derin ve k?kl? bir ba?ka problem vard?r; G?neydo?u'da
silah elde, ter?ristlerle ?arp??an, ter?re yard?m ve yatakl?k eden
ki?ileri da?da, k?yde ve mezrada takip eden ?zel Harek?t?? Polis,
Bat?'ya geldi?inde yine ayn? insanlar? g?rmektedir. Hatta arama yapt???
?cra k?yden g?? etmi? insanlar?n yeni ta??nd??? evin bir alt soka??nda
ve yine "bir grup halinde" ikamet ettiklerini g?r?nce kendisi ve ailesi
i?in "tedbir" almak zaruretini hissetmektedir.
Bir s?re sonra ?zel Harek?t Tim'leri ama bu defa savunma saikiyle
olu?turulmaktad?r.
Burada kritik bir ba?ka husus vard?r; Emniyet M?d?rleri atand?klar?
illere kendi ekipleri ile, se?ti?i yard?mc?lar ve "Tim"lerle
gitmektedirler. B?ylece G?neydo?u'daki "Tim" Bat?da bir ilde de
olu?makta eski dayan??ma ve "ili?kiler" aynen s?rd?r?lmektedir.
?li?kilerinin s?rd?r?lmesinde iki ?nemli unsur vard?r; Birincisi korunma
ve g?venlik, ikincisi Ola?an?st? Hal B?lgesi'nin yagy?n ve tabii hale
gelen ka??n?lmazl??a b?r?nm?? i?leri.
A??k?a ifade ve itiraf etmek gerekir; yakalanan veya ?l? ele ge?en
PKK'l?lar?n ?zerinde silah, mermi, te?hizat, patlay?c?, telsiz hatta
bar?naklarda ?uvallarla yiyecek, giyecek bulunmakta fakat asla para,
d?viz ele ge?memektedir. Hi? de?ilse yakalanan ve kod ad? bile te?his
edilen b?lge ve tim sorumlular?nda dahi acil ihtiya?lar i?in para-d?viz
bulunamamaktad?r.
B?lgede g?rev yapm?? g?revliler hakl? olarak PKK'l? ter?ristin can? da
mal? da Devlete helaldir g?r???ndedirler.
Ancak daha sonra Bat? illerinde, do?udan g?? etmi? ve polis asayi?
g?revlilerince "rahat durmad?klar?" belirtilen K?rt gruplar? ?zel Tim'in
hedefi haline gelmektedirler. Ger?ekten ?ar?? - pazar?, yeralt?
d?nyas?n?n ?e?itli faaliyetlerini zorla ele ge?iren K?rt gruplar?n?
kontrol alt?na almak ve illegal kazan?lar?na ortak olmak "helal bir i?"i
te?kil etmektedir.
?zellikle Do?u'daki korucu ve itiraf?? gruplar? gelecekleri belirsiz
oldu?u i?in yayg?n bir ?etele?me s?recindedirler. Bu i?lerse Ye?il'in
"Ak?ll? olun. Yaln?z ba??n?za yemeyin. Payla??n. Aksi halde size bu
kazanc? yedirmezler. Kustururlar" anlay??? do?rultusunda payla?may?
gerekli k?lmaktad?r.
B?yle bir ?etele?me s?reci daha Do?u ve G?neydo?u illeriyle s?n?rl?
kalamazd?. Ve kalmad?. B?y?k illere do?ru geni?lemeler oldu ve
m?esseseleri-devleti tahribeden-??r?ten bir ve?heye b?r?nd?. (2) Aylar
s?ren g?r??melerimizin verdi?i bir sonucu Say?n Ba?bakan'a arz etmek
gerekir. Bu kirlilik i?inde yeralan gruplar, mant?kl? -ama isbata
ili?kin bir belge olmaks?z?n- bir s?ralamaya tabi tutulabilir.
Birka? y?z ki?iden ibaret olmalar?na ra?men itiraf??lar yapt?klar?
itibar?yla bir numarad?rlar.
Korucular ?ok kalabal?k ve say?ca ?ok fazla illegal faaliyetin sahibi
olmalar?na kar??l?k oransal olarak ikinci s?ray? almaktad?rlar.
???nc? s?rada polis daha sonra da jandarma yer almaktad?r.
Burada hassas bir noktaya temas etmek gerekir. M?T'te Say?n Ba?bakan'?n
ba?kanl???nda yap?lan toplant?da da a??k?a izah edildi?i ?zere;
g?r??t???m?z resmi-sivil hi?bir g?revli, sivil ve ?ahs?m?za itimad?n?
teyit eden hi?bir ki?i. Genelkurmay'a ba?l? -Jandarma d???ndaki-
birliklerin ve kumanda kademelerinin bu eylemlerin i?inde yerald???na
dair herhangi bir iddiay? g?ndeme getirmemi?lerdir.
?zel E?itim g?rm?? ?zel Harek?t??lar b?lgeden ayr?ld?ktan sonra baz?lar?
G?neydo?u ?artlar?n? Bat?'ya ta??rken, silahl? kuvvetlerin ?zel e?itim
g?rm?? komandolar? terhisten sonra evine - k?y?ne - i?ine d?nm??t?r.
G?neydo?u sendromunun, disiplinin hakim oldu?u askeri ve d?zenli
birliklerin ortaya ??kmad??? g?r?lmektedir.
Bu b?l?mdeki konumuz ise, k?saca Emniyet Te?kilat?'d?r. Ancak baz?
konular? detaye etmeden bir genel a??klamaya ihtiya? duyulmaktad?r.
Polis te?kilat?m?z 150 bin ki?idir. ?ok iyi yeti?mi? uzmanlar?n yan?nda,
fedakarca ?al??an ve her an hayat? dahil mesle?ini ve gelece?ini risk
eden onbinlerce ki?iyi su?lamak ve t?hmet alt?nda b?rakmak elbette
d???n?lemez. Ancak polis te?kilat?nda Susurluk olay? ba?lant?s? yoktur
demekte realist bir tav?r olamaz. Buradaki ince ?izgi, ?al??mam?z?n t?m
safhalar?nda dikkatle g?z ?n?nde tutulmu?tur.
Ba?bakan de?i?ikli?inden sonra 1993 y?l?n?n ikinci yar?s?nda polis ve
istihbarat sisteminde k?kl? ve kamuoyunun yak?n ilgisini ?eken
de?i?iklikler olmu?tur. Daha sonraki d?nemde de?i?ikli?in k?kl? ve derin
etkileri olan bir mahiyet kazand??? ortaya ??km??t?r.
Emniyet Genel M?d?rl???'ne parlak ve atak bir isim sahibi getirilmi?tir;
Mehmet A?ar. M?T M?ste?ar?'n?n de?i?tirilmesi g?ndeme gelmi? ancak bu
operasyon yap?lamam??. Mehmet Eym?r'?n geri d?nmesi pek?ok ki?iyi
hayrete d???rm??t?r. ??nk? Mehmet Eym?r de ada?? gibi parlak ve atak bir
ki?iliktir. Ancak her ikisinin aras? kapat?lamayacak kadar derinden
a??kt?r ve y?llar ge?ince anla?mazl???n derinli?i iyice ortaya
??km??t?r.
Bu arada Ba?bakanl???n ilgi ?ekici tasarruflar? devam etmi?tir. M?T eski
ba?kanlar?ndan Nuri G?nde?, Ba?bakan ?stihbarat Ba?m??avirli?i'ne
getirilmi?tir ki Nuri G?nde?'le Mehmet Eym?r'?n aras?nda dostane olmayan
bir ge?mi? vard?r. (3) Mehmet A?ar ise Eym?r'?n yak?n dostu E.Yarbay
Korkut Eken'i yan?na m??avir ve ?zel Harek?t Timlerinin e?iticisi olarak
g?revlendirmi?tir. (K.Eken'in EMniyet'ten ?nceki ge?ici g?rev yeri
Ba?bakanl?k idi.) B?ylece Ba?bakan'?n etraf?nda yepyeni ve etkili,
parlak isimlerden m?te?ekkil bir ?er?eve olu?mu?tur.
M?T M?ste?ar? S?nmez K?ksal'?n M?T'te gen?le?tirme projesi bu ?evre
taraf?ndan engellenmi?tir. ?zellikle Nuri G?nde? Ba?bakan?n e?i ile
yak?n ili?kisi sayesinde etkili olmu?tur. Mehmet Eym?r'?n ayn? kanal?
kulland??? ise yayg?n bir bilgidir. (4)
?brahim ?ahin'in ?zel Harek?t Daire Ba?kanl???'na getirilmesi sonucu
Korkut Eken'in bu dairedeki n?fuzu ola?an?st? artm??t?r. ?brahim
?ahin'in b?l?m?ne verdi?i talimat, "Korkut Eken'in isteklerinin kendi
talimat? olarak uygulanmas?" tarz?ndad?r. Daha da ?nemlisi Korkut
Eken'in Genel M?d?r M??aviri olarak ?al??aca?? t?m te?kil?ta ve ?l
M?d?rl?klerine de duyurulmu?tur.
Bu d?nemde ?zel Harek?t Dairesi g??lenmi?, say?ca artm??, Do?u ve
G?neydo?u'da ?zel Timlerin ba?ar?s? ve etkinli?i en y?ksek noktaya
ula?m??t?r.
Genel M?d?r Mehmet A?ar, Ba?bakan'?n sa?lad??? destek ve emrindeki
Te?kil?tla ger?ekten etkili -zaman zaman b?rokrasitden bildi?imiz
?rnekleri gibi- bir g?ce ula?m??t?r. Polis te?kil?t?n?n ?lke genelindeki
yayg?n fonksiyonu, bu g?c? ola?an?st? boyutlara ta??m??t?r.
Polis te?kil?t?na sa?lanan imk?nlar da artm??t?r. Ama en ?nemlisi,
Ba?bakan'?n destek ve g?venidir.
Polis Te?kil?t? bu g?r?n?m i?inde ?nemli bir projeyi ele alm??t?r. PKK
lideri Abdullah ?calan'?n yakalanmas? veya ?ld?r?lmesi. B?yle bir
projenin ger?ekle?mesi, hem te?kil?t?n prestijini art?racak hem de
siyaseten ?ok fazla prim yapacakt?r. (Bu arada Tar?k ?mit de ?ngiltere,
Bel?ika ve Hollanda'da Dursun Karata?'?n izini s?rmeye ba?lam??t?r.
Uyu?turucu taciri ve Hayali ihracat?? Nurettin G?ven de ayn? ekiptedir.)
Bu ama?la "?rt?l? ?denek"ten fon da ayr?lm??t?r. M?T kendi
kaynaklar?ndan 12.5 milyon dolar? defaten Emniyet Genel M?d?rl???'ne
nakit olarak tevdi etmi?tir. (Bu ?deme, ancak Ba?bakan'?n talimat?yla
olabilece?i i?in ni?in verildi?i veya nas?l verildi?i konusu detaye
edilmemi?tir.) Bu miktar daha sonra ve yine ?rt?l? ?denek imk?nlar?yla
art?r?lm??t?r. iddialar 70 milyon dolarl?k bir fon olu?turuldu?u
?eklindeyse de Ba?kanl???m?z bu mebla??n 40 - 50 milyon dolar civar?nda
olaca?? kanaatindedir. Bu kanaat ilgililere yap?lan g?r??meler ve elde
edilen di?er bilgiler sonucu edinilmi?tir.
Silah taciri Erta? Tinar'?n ?svi?re'de mukim Genel M?d?r? Max
Bretscher'in anlat?m?yla "Erta? Tinar 70 milyon dolar civar?nda bir
fondan bahsediyor ve bununla T?rk H?k?meti'nin temin edemedi?i silah ve
ara?lar?n sat?n al?naca??n? anlat?yor" olsa dahi 70 milyon dolar?n
tamam?n?n yurtd???na ??kmad??? hemen hemen kesin gibidir.
Erta? Tinar, Londra'da yerle?ik Hospro firmas?n?n sahibi ve
y?neticisidir. Hospro 100 poundluk sermayeye sahip bir tabela
?irketidir. Uzun y?llar sa?l?k sekt?r?nde faaliyet g?stermi?tir. T?rk
hastanelerine, ?stanbul ?niversitesi sa?l?k kurumlar?na milyarlarca
liral?k te?hizat satm??t?r. Edinilen kanaat sat?n al?nan bu cihazlarla
hastanelerin ?zellikle de kalp ve damar cerrahi ?nitelerinin ciddi
?ekilde suistimal edildi?i ?eklindedir.
Erta? Tinar 1994 y?l?na kadar, K?br?s pasaportu ile ve yabanc? sermayeli
bir ?irketin T?rkiye temsilcisi yabanc? personel stat?s?nde faaliyette
bulunmu?tur. Yabanc? Sermaye Dairesi -ne hikmetse- Geyve do?umlu bir
T?rk, K?br?s pasaportu ibraz edince kendisine yabanc? personel i?in
d???n?lm?? ?al??ma iznini vermekte mahzur g?rmemektedir. Yabanc? Sermaye
Dairesi'nin ?al??ma izni de Emniyet Genel M?d?rl???'nde adeta otomatik
bir ?ekilde ikamet iznine d?n??mektedir.(5) Neticede T?rk vatanda??
Erta? Tinar, ?lkemizde ?al??an yabanc? personel stat?s?ne dahil
edilmi?tir.
Erta? Tinar 1994 y?l?nda hatta 1993 y?l? sonlar?nda Emniyet Genel
M?d?rl???'ne m?racaat ederek silah hibe etmek istedi?ini belirtmi? ve bu
talep uygun g?r?lm??t?r. Bu arada birka? ihaleye de kat?lm??t?r.
Kazand??? ihalelerde klasik m?fetti? g?z?yle problem olmad??? ifade
edilemezse de bu konu Ba?kanl???m?zca irdelenmemi?tir. Sadece Emniyet
Genel M?d?rl???'n?, Ola?an?st? Hal B?lge Valili?i'nin kurulmas?
safhas?n? ilgilendiren KHK maddelerine dayanarak ihalelerde klasik ihale
metodlar?n?n d???na ??kma, uygulamalar?na son verilmesi gere?ine i?aret
edilecektir.
Erta? Tinar'?n hibe talebi Genel M?d?rl?k?e uygun g?r?lm?? silah ve
te?hizat kolileri 1994 y?l?ndan itibaren ?lkeye gelmeye ba?lam??t?r. (Erta?
Tinar bu arada ?ahsi dostu Emniyet Genel M?d?r Yard?mc?s? Ertu?rul
O?an'?n tavassutuyla ve hemen hemen bir g?nde T?rk pasaportu da alm?? ve
daha sonra K?rm?z? Pasaport ta??mak ?zere Kuzey K?br?s T?rk
Cumhuriyeti'nin Cenevre Fahri Temsilcisi olmaya talip olmu?tur.)
Emniyet Genel M?d?rl??? kay?tlar?na g?re; Hospro 82 milyar liral?k 154
kalem malzemeyi hibe etmi?, sadece 10 Baretta ve susturucusu
kaybolmu?tur. Erta? Tinar'?n i? arkada?? Max Bretscher'e g?re Tinar "bir
y?l i?inde Divonne'daki evini ?dedi. Versoix'deki apartman?n? ald?. 1.7
milyona yeni bir ev, bir 600 Mercedes, bir Crysler Voyager ve kar?s?na
bir Mercedes 320 sat?n alm??t?. Hepsini bir y?l i?inde ve bu 70 milyon
dolardan ald?."
H?BE TE?H?ZAT VE S?LAHLAR
Bu konunun iki b?y?k ?zelli?i vard?r;
1. Paras? ?denerek al?nan silah; m?himmat ve te?hizat,
2. ?srail'le -Mossad'la- kurulan ili?kiler.
Her iki konunun ??z?m? de Hospro firmas? Erta? Tinar taraf?ndan
geli?tirilmi?tir.
Hospro ?srail'den sat?n ald??? silahlar? hibe olarak T?rkiye'ye
sevketmi? ve Emniyet kay?tlar?na hibe ad? alt?nda ge?mi?tir. Bu konu
?zerinde teferruat?yla durmak ihtiyac? vard?r.
Hospro firmas? ?ngiltere'de kurulmu? bir limited ?irkettir.
?irketin sahibi veya orta?? olarak g?r?nen Erta? Tinar, Geyve do?umlu
bir T?rk vatanda??d?r. Kendisi bilahare KKTC tabiiyetine girmi?tir.
T?rkiye'de Hospro firmas?n?n temsilcisi olarak Yabanc? Sermaye
Dairesi'nden izin alarak ?al??maya ba?lam??t?r.
Erta? Tinar, 1993 y?l?na kadar sa?l?k alan?nda faaliyet g?stermi?,
Sa?l?k Bakanl???'na ?e?itli t?bbi ara?lar satm??t?r.
Tinar, ?stanbul ?niversitesi Rekt?r? Prof. Dr.B?lent Berkarda ile METSAN
ad?yla bir ?irkette ortakl?k kurmu? ve muhtemelen yine t?bbi cihaz
sat???nda yer ve rol alm??t?r.
Ad?ge?en, daha sonra KKTC'nin Cenevre Fahri Konsoloslu?u'na talip
oldu?unda referans olarak Adalet Bakan? Sn. Mehmet A?ar'? g?stermi?tir.
Hospro, ?ngiltere'de kurulu bir tabela ?irketidir. Sermayesi 100
pound'dur. Y?llardan beri de bu sermaye yap?s? de?i?memi? hisseler yar?
yar?ya Direkt?r Erta? Tinar ve sekreter Nurdan Bergeman -bilahare Tinar-
aras?nda b?l???lm??t?r.
?ngiliz ?irketler dairesi Company House'dan detayl? bilgi al?nm??, 150
sayfay? bulan d?k?manlar, te?kil edilen bir uzmanlar grubunca terc?me
edilmi? ve ticari, mali yayp?s? ve faaliyetleri itibar?yla
de?erlendirilmi?tir.
Uzmanlar grubu, ?irketin "100 pound gibi komik bir sermaye ile
kuruldu?unu, bug?ne kadar sermayesinde herhangi bir art?r?m yap?lmam??
olmas?n?, ?irket adreslerinin s?k s?k de?i?mesini, hisse da??l?m?n?n bir
idareci ve bir sekreter aras?nda b?l???lmesini, bilan?olar?nda
yapt?klar? faaliyetlerle ilgili hi?bir kalemin bulunmamas?n?, bilan?oda
s?rekli ve artan oranda zarar?n yeralmas?n?, bor?lar?n aktiflerinden
daha fazla olmas?n?" ?irketin ger?ek anlamda bir ?irket olamayaca??n?
d???nd?rd???n? belirterek, Company House'un d?rt defa ?irketin kay?ttan
??kar?l?p feshedilece?i ihbar?nda bulundu?unu, sonradan (ve muhtemelen
yap?lan itirazlar ?zerine) sarf?nazar edildi?ini, denetim firmas?n?n
adresi de ayn? oldu?undan usuli bir denetim yap?lmakta oldu?unun ortaya
??kt???n?, belirtmektedirler.
?irket 1991 tarihli beyan?nda, t?bbi cihaz ve ekipmanlarla ilgili
uluslararas? ticaret yapt???n? a??klamaktad?r. Ancak ticari faaliyetler,
binlerce pound olarak de?il y?zl? rakkamlarla bilan?oda yeralmaktad?r.
Yine 1991 tarihinde ?irket T?rkiye'de ?ube a?mak amac?yla 70 milyon
liral?k bir tutar? uzun vadeli sermayeye aktarm??t?r. Ve ?stanbul'da 70
milyon TL. ile ?irket tesis edilmi?tir.
Muhtelif y?llara ait bilan?olarda ?irket faaliyetlerine ili?kin bir
kaleme rastlanmamaktad?r. 31 Aral?k 1995 tarihli beyannamede k?r - zarar
hesab?nda 7046 pound g?r?nmekte, 1 y?l vadeli alacaklar? ise 135.446
pound olarak yeralmaktad?r.
Sa?l?k Bakanl???'ndan edinilen bilgilere g?re Hospro'nun Sa?l?k Sekt?r?
ile ili?kisi 1978 y?llar?na kadar gitmektedir. Dr.M?r?it Koryak Ast?m
Hastanesi 1978 - 1983 d?neminde bu firmadan m?teaddit kere t?bbi cihaz
alm??t?r. Daha sonra bu hastane Ko?uyolu Kalp Damar Cerrahi Merkezi
olunca ili?kiler, Dr.Koryak'?n ba?hekim oldu?u s?rece devam etmi?tir.
?niversite Hastaneleri de Hospro ile ili?ki kurmu?, Akdeniz ?niversitesi
firmadan Akci?er Pompas? sat?n alm??t?r. Daha sonralar? firma
?ngiltere'ye hasta g?t?rmeye ba?lam??t?r.
Siyami Ersek Kalp Damar Cerrahi Merkezi 1988-1992 y?llar?nda Hospro'ya
?e?itli ihaleler vermi?tir.
Sa?l?k Bakanl???'n?n t?m ihaleleri ara?t?r?lmam?? sadece merkezde
Ankara'da mevcut kay?tlar bir hekim taraf?ndan incelenmi?tir.
?nemli olan husus ?udur; sa?l?k sekt?r?nde faaliyette olan Hospro 1992
y?l?n? takiben bu sekt?rde g?r?nmemektedir. Bu tarihten sonra firma ve
Erat? Tinar Emniyet Genel M?d?rl??? kay?tlar?nda ortaya ??kmaktad?r.
?zel Harek?t Daire Ba?kan? ?brahim ?ahin 23.2.1994 tarihinde "?ok acele"
kayd?yla baz? malzemelere ihtiya? duydu?unu belirtmi?, 285 say?l? Kanun
H?km?nde Kararnamenin 3. maddesindeki muafiyetlerden yararlanarak ve
pazarl?k usul?yle Hospro firmas?ndan al?m? i?in Genel M?d?r Mehmet A?ar
27.2.1994 tarihinde onay vermi?tir. ?lgili Daire yetkilileri Hospro'yu
ve Erta? Tinar'? tan?mad?klar?n? isimlerin "makam"dan verildi?ini
s?ylemi?lerdir.
Ola?an?s?t Hal B?lge Valili?i'nin kurulmas? hakk?ndaki 285 say?l? Kanun
H?km?nde Kararname'nin 3. maddesi, Valilik te?kil?t?n?n kurulmas?n? ve
kamu kurumlar?n?n bu konudaki talepleri yerine getirmesini
d?zenlemektedir. Bu maddenin Emniyet Genel M?d?rl???'ne her t?rl? d??
al?m? tek firmadan, pazarl?k yoluyla ve uygun g?recekleri fiyattan sat?n
almalar?na imkan verdi?i s?ylenemez.
Ayr?ca Hospro Limited'in nas?l ve nereden bulundu?u da belli de?ildir.
Ertesi g?n? 28.2.1994'te toplanan ihale komisyonu 1.040.850 dolar olarak
yap?lm?? teklifi y?zde 3 indirimle 1.009.000 dolar olarak hadde lay?k
bulmu? ve sat?nal?nmas?na karar verilmi?tir. Karar Mart 1994'te Genel
M?d?r Mehmet A?ar taraf?ndan onaylanm?? firma ?srail men?eili te?hizat?
temin etmi?, Merkez Bankas? 18.06.1994'de ithalat bedeli olan 1.009.000
dolar? toplam 32.5 milyar TL. kar??l??? olarak transfer etmi?tir.
Bu sat?n alman?n bu kadar s?ratle y?r?mesi takdire ?ayansa da ayn? h?z
di?er konularda g?r?lememektedir.
Yine ayn? tarihte yap?lan bir talep, yukar?daki seyri takibederek
28.2.1994'te bu defa 1.211.214 dolarl?k bir ba?ka al?ma konu olmu?tur.
Bir di?er al?m ise 203 bin dolarl?kt?r. Her ?? al?m Hospro firmas?ndan
yap?lm?? ve standart y?zde 3 indirime tabi olmu?tur.
?hale Komisyonu kararlar? da 150, 151 ve 152 olarak birbirini takibetmi?
Genel M?d?r Mehmet A?ar her ?? karar? ayn? tarihte imzalam??t?r.
Burada dikkati ?eken temel husus, Hospro firmas?n?n aniden devreye
giri?idir. Bir tabel? ?irketinin T?rk Emniyet Te?kil?t?na milyarlarca
liral?k silah ve te?hizat? hibe etmesi de ilgi ?ekicidir.
E?er hibe, ?srail Devleti taraf?ndan yap?l?yor ise bu sistemin devletin
di?er kurulu?lar?nca olu?turulmas? gerekirdi. E?er hibe olarak
g?sterilen i?lem, ger?ekte bir sat?n almaysa hi?bir gerek?e bu durumu
izah edemez. Emniyet te?kil?t?nda geli?ig?zel i?lemleri, ter?rle
m?cadele veya vatan i?in d????mekle de izah etmek m?mk?n olamaz. Kald?
ki s?ratli al?m yapman?n bir ?ok yolu yukar?da a??kland??? ?zere vard?r
ve s?ratle hareket etmek m?mk?nd?r.
Silahlarla ilgili sorunlar bitmemi?tir. ?lkeye gelen sil?h ve malzeme
miktar? belli de?ildir. ?zel Harek?t Dairesi, nakletti?i silahlar?n
kayd?n? tutmad??? gibi, Bak?m-?kmal Dairesi'nden kolilerin "orijinal
ambalajlar? a??lmadan" kendilerine teslim edilmesini istemi? aradan
aylar ge?tikten sonra say?m yap?lm?? ve bize g?re "istedikleri ?ekilde"
kay?t tutulmu?tur.
Yap?lan soru?turmalarda ise konu; Susurluk kazas?nda ortaya ??kan
susturuculu Baretta'ya ili?kin kamuoyu bask?s? sebebiyle, 10 adet kay?p
Baretta ile s?n?rl? tutulmu?tur.
Hangi sil?hlar?n ve malzemenin geldi?i de bug?ne kadar
ayd?nlat?lamam??t?r.
Hibe te?hizat?n, temininden kayda al?nmas?na kadar bir seri hatal? i?lem
vard?r. Emniyet Genel M?d?rl???'n?n o d?nemde ?zerinde durdu?u esas konu
ise Mossad'la ili?ki kurmakt?r. ?demelerin, Erta? Tinar'?n devreye
girmesinin, ?srail'e yap?lan ziyaretlerin esas amac?, Mossad ili?kisi ve
Abdullah ?calan'a kar?? yap?lacak operasyondur. Hatta hibe malzemelerin
gerek?esinin de ?calan kar??l??? yap?lan ve yap?lacak ?demelerin kamufle
edilmesi amac?na d?n?k oldu?u ifade edilmektedir. Ancak bu noktada da
bir a??kl?k vard?r. ?demeler Erta? Tinar'a yap?lmakta hizmet ?srail'den
beklenmektedir.
Bu arada Milli ?stihbarat Te?kilat?'ndan al?nan bilgilere g?re, Erta?
Tinar halen tahsil edemedi?i 10 - 15 milyon dolar?n pe?indedir. Hizmet
g?r?lmedi?ine g?re, bu ?demenin yap?lmam?? olmas?n? tabii kar??lamak
gerekmektedir.
Ancak burada da bir problem vard?r; bir ba?ka ?lkeden Hospro'nun teminat
mektubuyla elde edilen silahlar, ?deme yap?lmad??? i?in sevkedilememi?
ve teminat mektubu nakte tahvil edilmi? ve Erta? Tinar taraf?ndan
?denmi?tir.
De?i?en ?artlar sebebiyle T?rk taraf? ?demeyi yapmamakta, paras? ?denmi?
silahlar Tinar'?n elinde kalmaktad?r.
?demelerin, ?srail'den elde edilecek destek Mossad istihbarat? i?in
yap?ld??? iddialar? da g?venilirli?ini kaybetmektedir.
Buradaki ?nemli nokta, polisin yurtd??? ?nemli bir operasyonu
?stlenmesindeki tercihtir. B?yle bir tercih yap?ld???na, kaynak tahsis
edildi?ine g?re h?k?met yetkililerinin bu konuda bilgisi ve onay? olmas?
gerekir. Bu tip i?ler i?in M?T'in devreden ??kar?lmas?ndaki
isabetsizli?e de i?aret etmek icab eder. Kald? ki M?T de bu y?nde
operasyon haz?rl??? i?indedir ve haz?rl?klar uzun bir zaman alm??, ancak
?calan yapt??? operasyondan sa? olarak kurtulmu?tur. Suriye'deki tesis
havaya u?urulmu? o s?rada telefonla konu?an ?calan'?n konu?mas? yar?m
kalm??sa da 20 dakika sonra telsizle konu?tu?u tesbit edilince
kurtuldu?u ortaya ??km??t?r.
Suriye askeri birlikleri operasyon mahallini ablukaya alm??, bu
operasyon Suriyeli ilgililer taraf?ndan CIA veya Mossad'a maledilmi?tir.
G?c?n ve imk?nlar?n b?l?nmesi, ?ncelikle ba?ar?s?zl??? tevlit etmi?tir.
Daha sonralar? da her iki te?kilat di?erinin ?abalar?n? k???msemi? ve bu
hal her iki te?kilat?n i?birli?i imkanlar?n? belki de yok etme noktas?na
kadar s?n?rlam??t?r.
Mossad Ba?kan?'n?n Emniyet Genel M?d?r?'n?, keza CIA yetkililerinin
Emniyet ziyareti bir ba?ka olumsuzlu?un sebebi olmu?tur. ?stihbarat
te?kilatlar? aras?nda, g?revin M?T'e de?il Emniyet'e verildi?inin
Ba?bakan taraf?ndan ifade edildi?inin iddia edilmesi ise, kar??l?kl?
?eki?menin boyutlar?n? b?y?tm?? ve g?rev yap?lmas?n? s?n?rlayan bir
unsur haline gelmi?tir.
"Bu arada Askeri ?stihbarat'?n da yurtd???na a??ld??? bir ba?ka iddia
halinde s?ylenmi?, bu durum birbirini tamamlama amac?n?n z?dd?
geli?melerin ne kadar derin oldu?unu ortaya koymu?tur.
Bu ay?r?m, te?hizat ve teknik yat?r?m ve harcamalarda da tekrarlara yol
a?m??t?r. Bir taraftan a??r? kaynak israf? g?ndeme gelmi?, ?te yandan
kurumlar birbirlerini geri kalmakla, beceri noksanl???yla itham etmeye
ba?lam??lard?r.
M?T'in ifadesiyle "?cra karma?as? istihbarat alan?nda daha da
boyutlanmakta" sorunlar polis - jandarma - M?T ba?lam?nda
?ekillenmektedir.
"M?T kaynaklar?na y?nelik olarak g?n?m?ze dek yap?lan uygulamalarda;
a???a ??karma, bask? ve tehdit ile g?reve sevketme, tutuklama gibi
olaylar?n yan?s?ra faili me?hul cinayetlere kurban gitme de s?k?a
g?r?lmektedir.
S?z konusu bask?lar?n OHAL b?lgesinde yo?unla?t???, bask? ve ?ld?rme
olaylar?n?n 1992 y?l?ndan itibaren t?rman??a ge?ti?i, 1994, 1995, 1996
y?llar?nda dikkati ?ekecek d?zeyde artt???, 1997 y?l?nda ise trendin
?nemli oranda d??t??? g?zlenmektedir.
1992 y?l?ndan g?n?m?ze kadar 100'?n ?zerinde M?T kayna?? g?venlik
birimlerince sorguya al?nm??, ?nemli bir k?sm? ?iddet dahil bask?ya tabi
tutulmu?, 25 civar?nda kaynak demaske edilmi?, bunlardan 15'i bu sebeple
veya faili me?hul cinayetlere kurban gitmeleri sonucu hayatlar?n?
kaybetmi?tir."
Bu c?mlelerde polise y?nelmi? a??k bir su?lama vard?r. Ayr?ca
i?birli?inin hangi noktalara kadar gerilemi? oldu?u da ortaya
??kmaktad?r.
M?T taraf?ndan cevapland?r?lmas? istenen sorulara kar??l?k g?r??lerini
detaye eden te?kilat, M?T - siyaset?i ili?kisinde ise ?nceki
sayfalardaki ifadelerimizi teyid eden g?r??lere yer vermektedir.
M?T'in, bask?lara kendi y?ntemleri ile direndi?i ancak bu titizli?e
ra?men istenmeyen m?dahalelerin olabildi?i anlat?ld?ktan sonra ?rnek
olarak Mehmet Eym?r, Tolga ?akir Atik, Nuri G?nde? ve Korkut Eken'in ad?
zikredilmektedir.
Emniyet Genel M?d?rl???, siyasetin tercihini net olarak ortaya koymas?
ile M?T'in ?n?ne ge?mi?tir. Teknik cihazlamada bile Emniyet ilgilileri,
m?stehzi bir eda ile "bizden ??rendiler" "bizden sonra ba?lad?lar"
demektedirler.
M?LL? ?ST?HBARAT TE?K?LATI
Susurluk olay?nda M?T'in de yerald??? g?r??? ve iddias? Te?kil?t ?st
y?netimini ciddi olarak incitmektedir. Te?kil?t mensuplar? da hakl? bir
al?nganl?k ve ?z?nt? izhar etmektedirler.
Ancak kamuoyunda bu y?nde olu?an kanaatin de M?T taraf?ndan ciddiye
al?nmad??? g?r?lmektedir. ??nk? bu kanaatin olu?ma sebebi yine M?T'tir.
Susurluk kazas?ndan 15 dakika sonra TV'lerin Mehmet ?zbay kimli?iyle
?len ?ahs?n Abdullah ?atl? oldu?unu a??klamas?, M?T'in verdi?i bir haber
olarak s?ylenmi?, yaz?lm??, kulaktan kula?a f?s?ldanm??t?r. Daha sonraki
geli?melerde M?T'in Mehmet ?zbay'?n ger?ek h?viyetini ?ok uzun s?reden
beri bildi?i ispatlanm??t?r. Hatta Temmuz 1996'da Mehmet Eym?r'?n
haz?rlad??? bir rapordan gazetecilerin not almas?na izin verdi?i de
tespit edilmi?tir.
Yine Mehmet Eym?r'?n Ye?il kod adl? Mahmut Y?ld?r?m'la yapt???
g?r??melerde; ?atl?'dan bahsettikleri, ?atl?'n?n Baysa ?irketinin
yapaca?? "Petrol i?i" i?in Hadi ?zcan'la g?r??t???, Kocaeli ?etesi olan
Hadi ?zcan'?n Belediye Ba?kan?'n? ?ld?rmeye karar verdi?i, Emniyet
M?d?r? Affan Bey'in Hadi ?zcan'?n art?k teslim olmas? gerekti?ini
s?yledi?ini ve kar??l?kl? bilgilendirme i?in say?s?z g?r??meler
yapt?klar? bilinmektedir.
M?T M?ste?ar?'n?n bilgisine ancak Aral?k 1997'de sunulan Ekim 1996
tarihli bir g?r??me notunda, M?T elemanlar?ndan Duran F?rat'?n Fatih
Bucak'la yapt??? bir g?r??mede, ?mer L?tfi Topal'? polislerin
?ld?rd???n?n iddia edildi?i kay?tl?d?r.
Yine Mehmet Eym?r ve grubu Mehmet Ali Yaprak'?n ka??r?l???nda ara?ta
parmak izi bulunan (Drej Ali grubundan) M?fit Sement'in kurtar?lmas?
i?in Yaprak grubuyla g?r??mekte hatta M?fit Sement M?T'de Eym?r'?n
telefonuyla Yaprak'?n yetkili adam?yla m?zakere ve pazarl?k
y?r?tmektedir. G?r??menin detay? ?lke i?in h?z?n vericidir. Yaprak
?etesinin yetkilisi, "m?tecaviz ve tehditk?r bir edayla, Eym?r'e s?z
verdiklerini polis vs'nin i?i olamayaca??n?, kendilerinin s?zlerini
tutacaklar?, kendi b?lgelerinde sadece kendilerinin hakim oldu?unu"
belirtir bir tarzda konu?maktad?r.
M?T yetkilileri bu rezalete katlanmakta, Yaprak'?n telefonlar?n?
dinleyen polis ise ses ??karmamakla bu devlet ay?b?n?n i?inde
yeralmaktad?r.
Ye?il'in nas?l bir ki?ilik oldu?u; etraf?na toplad??? itiraf??larla
hara?, gasp, haneye tecav?z, ?rza tecav?z, soygun, ?ld?rme, i?kence,
adam ka??rma vb. gibi ?e?itli olaylar?n faili oldu?u bilinirken kamu
otoritelerinin kendisiyle i?birli?i yapmaya devam etmesini izah etmek
g??le?mektedir.
M?T gibi sayg?n bir kurulu?un sayg?n olmayan ki?ileri de kullanmas?n?
anlamak elbette m?mk?nd?r. Ancak samimiyet ve i?birli?ine varan
yak?nl???n izah? gerekir.
M?T'in hangi yurtd??? proje veya eylem olursa olsun Ye?il'i birka? defa
kullanmas? kabul edilebilir nitelikte bir uygulama olamaz. ??nk?
Ye?il'in ?zel ?stihbarat Dairesi'yle ili?kisi Te?kilata sayg?, korku,
boyun e?me ?l?e?inde de?il samimiyet noktas?ndad?r.
OHAL B?lgesi'nde Asayi? Kolordusunun g?z? ?n?nde akla gelebilecek her
t?rl? rezaletin yap?lmas? ne kadar vahimse, merkezi h?k?mette Ye?il'in
Ziraat Bankas? Heykel ?ubesi'nde Ahmet Demir ad?na a?t?rd??? hesab?
hara? toplamak i?in kullanmas? da o kadar vahimdir.
Bu hesab?n mevcudiyeti, Devlet Ar?ivi'ndeki bilgilerden ??renilmi?tir.
Eroin ka?ak??lar?n?n dahi bu hesaba para yat?rmas?, Ye?il'in "yaln?z
yememek" mant??? ile birlikte de?erlendirildi?inde akla bir tek sual
gelmektedir; Ye?il kimlerle ortakt?? Kimlerle payla??yordu?
Cevap mant?kl? ve k?sa olacakt?r; kendisini kimler koruyor, kimler
kolluyor ise...
Antalya'da Metin G?ne? (Sakall? Hac?), Ankara'da Metin Atmaca, Ahmet
Demir ad?yla icray? faaliyet eden Ye?il hem polisin hem M?T'in
varl???n?, faaliyetlerini bildi?i bir ki?idir. Her iki taraf Ye?il'i
takibeder, telefonlar?n? dinlerken, kar?? taraf?n irtibatlar?n?
-istemese de- tesbit etmi? olmaktad?r. Devletin G?venlik Te?kil?tlar?
olaylar?, irtibatlar? bilmekte, TCK'na g?re su? te?kil eden fiilleri
tesbit etmekte ve susmaktad?r. Susurluk olay? da i?te budur.
Devlet sustu?u i?in de meydan ?etelere terkedilmektedir.
Her?eyden haberdar olan M?T'e, 150 bin ki?ilik ve asayi?ten sorumlu
polise ra?men, etraf?na 15-20 ki?i toplam?? kabaday?lara yapt?klar?n?n
hesab?n? sormak m?mk?n olamam??t?r.
Kurumlar kendilerini ink?r ederek, sonunda bir kamyona ?arpm??lard?r.
JANDARMA
Do?u ve G?neydo?u Anadolu Asayi? Kolordusunun kontrol?ndedir. Ter?r?n
askeri m?cadele y?n? ilgi, bilgi ve yetki alan?m?z d???ndad?r. Ama
b?lgede cereyan eden olaylar? da jandarmadan ba??ms?z bir ?ekilde ele
alman?n m?mk?n olmad??? bir ger?ektir. Susurluk olay? bir trafik kazas?
olmad???, Ankara merkezli bir dizi olu?turdu?u cihetle kar???kl???n had
safhada oldu?u OHAL y?resi ve y?rede bulunan g?revlilerin dikkate
al?nmamas? ciddi bir eksiklik olurdu.
Jandarma Genel Komutanl??? reddetse de J?TEM'in varl??? unutulabilir bir
ger?ek de?ildir.
J?TEM kald?r?lm??, tasfiye edilmi?, personeli ba?ka birimlerde
g?revlendirilmi?, evraklar? ar?ive g?nderilmi? olabilir. Ama J?TEM'de
g?rev yapan pek ?ok g?revli hayattad?r. Ayr?ca J?TEM'in mevcudiyeti bir
kusur da olu?turmamaktad?r. Asl?nda J?TEM bir ihtiya?tan do?mu?tur.
Korucular ve itiraf??lar, PKK ile m?cadelede ilk d?nemde g?venlik
kuvvetlerine b?y?k kolayl?klar sa?layarak etkili g?rev yapm??lard?r. Bu
durum g?venlik kuvvetlerinin sempatisini artt?rm??t?r.
?zel Timler'in k?rsal kesimde yetkili, etkili ve serbest?e hareket
edebilmeleri giderek g?rev d??? davran??lara y?nelmelerini ve i?lerinde
su? i?leyenleri ho?g?r? ile kar??lama e?ilimlerini art?rm??t?r.
?zel timlerin sevk ve idaresini koordine etmek i?in Jandarma i?inde
J?TEM olarak adland?r?lan gurubun faaliyete ge?irildi?i g?r?lm??t?r.
J?TEM b?lgede etkili ?al??malar yapm??t?r. Bunlar?n ?o?undan da mahalli
Jandarma birliklerinin dahi haberi olmam??t?r. Zaman i?inde, J?TEM
b?nyesinde g?rev alan sivil ve askeri ?ah?slar?n faaliyetleri y?rede
dikkati ?eker hale gelmi?tir. B?nyesinde ?ok miktarda korucu ve itiraf??
bulunmas? sebebiyle ferdi su? oran? y?kselmi?tir.
B?lgeden zaman i?inde ayr?lan bu unsurlar, faaliyetlerine uygun
ortamlarda devam etmi?lerdir.
Bu gruptan iki ki?i kamu oyunda ola?an?st? tan?nm??t?r. Birisi, Binba??
A.Cem Ersever, di?eri Mahmut Y?ld?r?m -Ye?il-dir.
D?PNOTLAR
(1) Bir?ok ?nemli operasyonda g?revlendirilen ve ?d?llendirilen
isimlerden s?k?a rastlananlar dikkati ?ekmektedir. Ayhan Ak?a, Ayhan
?ark?n, O?uz yorulmaz, Ziya Band?rmal?o?lu, Ercan Ersoy. Bu isimler
Susurluk olaylar? sebebiyle kamuoyunca da tan?nm??lard?r. ?zel Harekat'a
al?nanlar?n referans? ise ?ok kere ?brahim ?ahin, Ayhan Ak?a ve Celal
Erta?'t?r.
(2) ?zel Harekat timlerinin operasyonlar? sevk evraklar?nda "Bir g?revin
ifas?" ibaresi kullan?lmakta, daha sonra bir not veya a??klay?c? bir
izan yap?lmamakta ve "Merkeze d?n?ld???" ifadesiyle yetinilmektedir.
(3) Nuri G?nde?: Ba?bakan'?n 16 A?ustos 1993 tarihli ve bizzat
imzalad??? yaz? ile M?T "?stibharat ba?dan??manl???" kadrosuna atanmas?
ve Ba?bakanl?k'ta g?revlendirilmesi talimat? sonucu, M?T
M?ste?arl???'n?n ayn? tarihli cevab? ile hem atamas? yap?lm??, hem de
Ba?bakanl?k'ta g?reve ba?lan?lm??t?r. Bu atamadaki s?rat ve yaz?lardaki
ifade, konunun "?ok ?zel" oldu?unu ispat etse gerektir. Daha sonra
Ba?bakanl?k, 19.02.1997 tarihinde Nuri G?nde?'in durumunu sormu?, cevap
24.02.1997'de yine s?ratle ama rutin olarak g?nderilmi? ve bu yaz?
Ba?bakanl?k Personel kayd?na 28.02.1997'de girebilmi?tir.
(4) D?nemin Ba?bakanl?k Tefti? Kurulu Ba?kan?'n?n Ba?bakan'la irtibat
noktas?n?n da ayn? oldu?uBa?bakan'a sunulacak onaylar?, Ba?bakan'?n
e?ine tevdi etti?i, hatta tefti?teki resmi konut telefon numaralar?n?n
bile Ba?bakan'?n e?ine ve sekreterine ait oldu?u a??k bir bilgidir.
(5) Yabanc? Sermaye Dairesi'nin eroin ka?ak??lar?na, G?neydo?u illerinde
Arap as?ll? kimli?i belirsiz ki?ilere de ?al??ma izni verdi?i ilk defa
1989 tarihli bir raporumuzda tenkit konusu yap?lm??t?.
CEM ERSEVER
Cem Ersever, k?saca J?TEM olarak an?lan Jandarma Genel Komutanl???'n?n
G?neydo?u Anadolu'daki ?stihbarat biriminin kurucusu ve uzun s?re
y?neticisi olan bir Jandarma subay?d?r. Mart 1993'te istifa etmi?tir.
Ersever, G?neydo?u Anadolu'da uzun s?ren g?revi esnas?nda PKK ile
yap?lan gerilla ve istihbarat ?al??malar?n?n t?m?nde yer alm??t?r.
Silahl? ?at??malara bizzat girmi?, t?m faaliyetleri y?netmi?, PKK'ya
kar?? ve yanda? olan ki?i ve guruplarla iritbatlar kurmu?, b?t?n bunlar?
tam yetkiyle ve Komutanl??a do?rudan ba?l? olarak y?r?tm??t?r.
Subay ve istihbarat sorumlusu olarak b?lgedeki t?m faaliyetlerin ya
i?inde bulunmu? ya da i?eri?i hakk?nda bilgi sahibi olmu?tur.
Ersever, ?nceleri normal bir Jandarma subay? olarak g?rev yapm??,
sonralar? ?ok ?nemli yetkilerle donat?ld??? i?in t?m kurulu?lar ve
y?redeki gayri kanuni guruplarla ili?ikler geli?tirmi?tir. ?li?kileri
s?n?r ?tesine de ta?m??, IKPP lideri Barzani ve KYB lideri Talabani
aras?nda s?rekli olarak Barzani'ye yak?n olmu?, ancak her ikisinin
Ankara'yla ili?ki kurmas?nda etkili rol oynam??t?r.
Kerk?kl? olmas? sebebiyle Irakl? T?rkmenler'le de yak?n ili?kileri
vard?r. Irak ?stihbarat Servisi ile de irtibat i?inde olmu?tur. Bu
ili?kinin b?lgede g?rev yapt??? 1976 y?llar?ndan itibaren ba?lad???n?
kendisi de reddetmemi?, irtibat? PKK ile m?cadeleye ba?lam??t?r. S?k s?k
gitti?i Kuzey Irak'ta ?ngiliz ve ABD istihbarat guruplar?yla da irtibat?
hep d???n?lm??t?r.
Emekli olduktan sonra bir tepki i?ine girmi?, PKK ile m?cadelede
aksakl?k, eksiklik ve yetersizlik olarak belirledi?i hususlarda kamuoyu
olu?turma faaliyetlerine ba?lam??t?r. Tempo dergisi, Ayd?nl?k, Terc?man
ve Daily News gazetelerinde r?portajlar? ve a??klamalar? yay?mlanm??t?r.
Bu arada, IKPP'nin Ankara Temsilcisi Hayrullah Salih'ten partinin b?ro
olarak kulland??? daireyi kiralam?? (veya kullanm??) ve bir siyasi dergi
??karma haz?rl?klar?na ba?lam??, Ahmet Ayd?n ad?yla iki kitap yazm??,
Tempo dergisindeki a??klamalar? sebebiyle aleyhinde Askeri Mahkemede
dava a??lm??t?r. Ersever b?lgeye ve K?rt problemine ili?kin ?e?itli
g?r??leri yan?nda Jandarma Genel Komutanl???'n?n ve Asayi? Kolordu
Komutanl???'n?n atama, ?al??ma tarz? ve icraatlar?n? ayr?nt?l? ?ekilde
ele?tiren a??klamalarda bulunmu?tur.
Ancak geli?meler bekledi?i y?nde olmam??, destek g?rmemi?, Silahl?
Kuvvetler tepki g?stermi?, mali y?nden ve g?venlik a??s?ndan s?k?nt?ya
girmi?tir.
Cem Ersever'in ?ld?r?lmesi ise halen faili me?hul olaylar aras?ndad?r.
M?T'e g?re; Hanefi Avc? "Mahmut Y?ld?r?m'? ?a??rarak gerekli yerlerde
g?r??t???n? s?yleyerek, son d?nemdeki faaliyetlerinden ?t?r? Cem
Ersever'in ortadan kald?r?lmas? gerekti?ini bildirmi?, daha sonra
Mustafa Deniz ve Neval Boz'a (sevgilisi, kar?s?) y?nelerek onlar?n
i?birli?ini sa?lam?? onlar da Avc?'n?n talimat?yla Cem Ersever'i infaz
grubuna teslim etmi?lerdir."
Ayd?nl?k dergisi Ersever'in ?ld?r?l???n? kendi mant??? i?inde bir yere
yerle?tirmekte ve "Kas?m 1994'te, uyu?turucu trafi?inin eleman? ve
tan??? olmas? sebebiyle, Abdullah ?atl? ve ekibi taraf?ndan Ba?bakanl?k
Poligonu'nda sorguland? ve arkada?lar? Mustafa Deniz ve Neval Boz ile
birlikte ?ld?r?ld?" ?eklinde a??klamalar yapmaktad?r.
M?T'in a??klamalar? ger?eklerden uzakt?r.
Mant?kl? ve tutarl? a??klamay? ise -nedense M?T'in s?rekli olarak itham
etti?i- Hanefi Avc? yapm??t?r.
Avc?, TBMM Susurluk Komisyonu'na 4.2.1997 tarihinde yapt??? a??klamada
"G?mr?k M?d?r? Ali Balkan Metel'in ?of?r? (jandarma eleman?) Kemal
Uzuner'in evinde Cem'in ar?ivinin muhafaza edildi?ini,
jandarman?n Kemal'in evindeki malzemeleri, ar?ivi ald???, Kemal'le
randevula?an Ersever'i yakalad???, eve gelen Mustafa Deniz ve Neval
Boz'u da ele ge?irdi?ini anlatmaktad?r.
Sorgulamay? yapanlar aras?nda Mahmut Y?ld?r?m'?n (Ye?il) oldu?u iddias?
yayg?nd?r.
M?T de sonunda mant?kl? bir izah yapmakta ve "Ersever ve arkada?lar?n?n
ter?ristlerin harekat tarz? konusunda ?ok tecr?beli, kendi g?venlikleri
y?n?nden de ?ok dikkatli olduklar? bilinmektedir. Buna ra?men herhangi
bir m?cadele emaresi olmadan cinayeti i?leyenlerce ele ge?irilmi?
olmalar? dikkati ?ekmektedir. Bu durum Ersever ve arkada?lar?n?n
kendileri a??s?ndan 'g?venilir' sayd?klar? ki?ilerce veya bunlar?n
arac?l??? ile yakalanm?? olduklar? ihtimaline kuvvet kazand?rmaktad?r"
demektedir.
Eylemin ger?ekle?me bi?imi, her ???n?n fiziki bir zorlanmaya maruz
kalmamalar?, cinayette PKK ihtimalini yok etmektedir. PKK'n?n ?ok ?ey
bilen bu ki?ileri "konu?turmadan" ?ld?rmesi beklenemez.
Bas?n?n, devlet i?inde bir hesapla?ma oldu?u veya devletin ?ok etkili
g?revlerde bulunanlar? dahi koruyamad??? veya kolayca feda etti?i
kanaatine yol a?an yay?nlar?n? da bu vesileyle do?ruluk pay? olan
yorumlar olarak kabul etmek yan?lt?c? de?ildir. Bir?ok polis g?revlisi
"Cem'in ?ld?r?lmesini de?il, son zamanlardaki faaliyetleri dolay?s?yla
sorgulanaca??n?, korkutulaca??n? tahmin ediyorduk" ifadesiyle olaya ???k
tutmu?lard?r.
G?r??t???m?z G?mr?k Te?kilat? ?of?r? Kemal Uzuner, Cem'in evine
geldi?ini, kapal? valizini ald???n?, di?er ki?ilerin de eve geldi?ini
sonra gittiklerini, anlatmakta ve Cem'le y?llara dayal? ili?kisini
a??klamakta, ancak silahl? m?cadeleye al??k?n ve yatk?n Cem ve
arkada?lar?n?n o saatlerde ve ev d???nda kaybolmas?na hi?bir a??kl?k
getirememektedir.
Asl?nda g?r??t???m?z onlarca ki?iden sonra olay?n cereyan tarz? hakk?nda
bir ??phe duymamak gerekir. Ersever'in zararl? olmaya ba?lad???, giderek
devleti ve kurumlar?n? hedef tuttu?u, ili?kilerinin yanl?? boyutunun
b?y?d??? ve yarg? ?n?nde bir cezay? haketti?i muhakkakt?r. Burada ve
olay? uzunca anlatarak Say?n Ba?bakan'?n dikkatine sunmak istedi?imiz
temel husus; bu d?nemde Ankara'da olu?an havan?n g?stergesi olmas?
itibar?yla bu konunun ta??d??? ?nemdir.
M?T'in tabiriyle yakalayanlar Cem'i ve arkada?lar?n? "infaz grubuna
teslim" etmi?lerdi. "?nfaz grubu" ibaresi kanaatimizce bir?ok olay?n
d???m noktas?d?r. "?nfaz grubu"na kim emir verebilir? B?yle bir grubu
kimler kurabilir? Devlette bu yetki olacaksa sistem nas?l i?leyecektir?
Ve hangi ama?la bu sistem ?al??t?r?lacakt?r?
?u husus bilinmektedir. OHAL b?lgesinde bu karar mercii ba??avu?lara,
komiser yard?mc?lar?na ?ok daha ?nemlisi bu yetki d?nk? ter?rist yar?nki
potansiyel su?lu itiraf??lara kadar inmi?tir. 1996 y?l?nda Kolordu
Komutan?'n?n her t?rl? d?zensizli?e son vermek i?in harekete ge?mesi bu
adam ?ld?rmedeki keyfili?i de bir noktaya kadar ?nlemi?tir. ??nk?
mahkemelere kadar gitmi? bir konu nedeniyle elden ele teslim edilen
ki?ilerin devlet elindeyken k?pr? alt?nda ?l? olarak bulunmas?n?n faili
me?hul olamayaca?? a?ik?rd?r.
OHAL B?lgesi'nde bunlar olurken, Cem Ersever ve arkada?lar?n?n Ankara'da
faili me?hul bir cinayete kurban olmalar? art?k kamu yarar?n?n d???nda
kamu zarar? tevlit eder boyutlara gelindi?ini ispat eden bir ?rnek
olu?turmaktad?r.
MAHMUT YILDIRIM (YE??L)
Sn. Ba?bakan'a hi?bir a??klama yapmadan, M?T'in Ye?il hakk?ndaki
tesbitlerini, oldu?u gibi takdim etmekte fayda g?r?lm??t?r. Burada yer
almayan ancak devlet kurumlar?m?z?n ?z?nt? verici ve mutlaka tashih
edilmesi gereken tutumlar?n?n delili olan farkl? ili?kilere daha ileride
temas edilecektir.
A?a??daki ifadelerin tamam?, de?i?tirilmeden Milli ?stihbarat
Te?kil?t?'m?z?n c?mleleriyle sunulmaktad?r.
Ye?il Kod Mahmut Y?ld?r?m
Ger?ek Ad?: Mahmut Y?ld?r?m
Kod Ad?: Ahmet Ye?il-Mehmet K?rm?z?
Tire-Sakall?-Terminat?r
- Salih-Derdi o?lu, Bing?l/Solhan 1953 do?umludur.
- 08.04.1973 tarihi itibariyle Bing?l/Gen? ?l?e Jandarma Komutanl???
taraf?ndan faydalan?lm??t?r. Ayn? tarih itibariyle, verdi?i bilgilerin
an?lan komutanl?k?a de?erlendirilmesinde g??l?k ?ekildi?i gerek?esiyle
te?kilat?m?za devredilmi?tir.
- An?lan tarihte Tatvan B?lge M?d?rl???m?z taraf?ndan faydalan?lmaya
ba?lanm??t?r.
- Ekim 1973-Kas?m 1975 tarihleri aras?nda askerde olmas? nedeniyle temas
kurulmayan ad?ge?enden askerli?i sonras? Milli G?r?? konusunda istifade
edilmeye ba?lan?lm??t?r. Ancak May?s 1989 ay?nda yaratm?? oldu?u ?e?itli
komplikasyonlar nedeniyle te?kilat?m?zla ilgisi yeniden kesilmi?tir.
- Bilahare ?ah?s, Tunceli J.Blg.Komutanl???'n?n emirleriyle ve an?lan
komutanl?k ad?na, Nazimiye ve Ovac?k b?lgelerinde istihbari bilgiler
toplayarak, g?venlik kuvvetleriyle birlikte uygulamalara kat?lm??t?r.
- Bu ?al??malar sonucunda b?lgedeki vatanda?lar nezdinde de?ifre olmas?
nedeniyle, Jandarma Asayi? Komutan? taraf?ndan Diyarbak?r'a ?ekilmi?tir.
Bu d?nemde Tunceli J.A.K.'nda bir personelimizle tan??an ad?ge?en,
Diyarbak?r'daki Jandarma Asayi? Komutan?'na ba?l? olarak k?rsal
alanlarda ?al??malar yapt???n? ifade etmi?tir.
- Mart 1992 ay?nda Tunceli G?venlik Komutan?'na ba?l? olarak faaliyet
y?r?ten ?ah?s; ilgili birimimiz personeli ile yapt??? bir sohbette,
Tunceli'deki PKK faaliyetini drije eden Aysel Do?an'? illegal olarak
sorguya alaca??n?, konu?mad??? takdirde ortadan kald?raca??n?, ifade
etmesi ?zerine, personelimiz taraf?ndan "b?yle bir eylemi yapmamas?"
y?n?nde ikna edilmi?tir. 17.03.1993 tarihinde ilgili birimlerimize, "ad?ge?en
ile komplikasyonlara neden olabilecek bir ki?i olmas? nedeniyle, kati
surette temasta bulunulmamas?na azami ?zen g?sterilmesi" y?n?nde talimat
verilmi?tir.
- 27.05.1992 tarihinde Mu? ilinde g?venlik kuvvetlerince yakalanan 5 PKK
mensubu, sorgu amac?yla ?zel Harek?t ?b. Md.'ne g?t?r?lmeleri s?ras?nda
ad?ge?en taraf?ndan ?ld?r?lm??lerdir. Bing?l birimimizde g?revli 2
personelin de ad?n?n ge?ti?i olayla ilgili olarak, 28.05.1995 tarihli
Ahmet Ye?il ad?, imzas? ve "Asayi? Kolordu Komutanl??? G?revlisi"
ibareli bir yaz? bulunmaktad?r.
- Olay sonras? ?ah?sla ilgili olarak intikal eden bilgilere g?re,
ad?ge?en Bing?l birimimiz taraf?ndan, Asayi? Kolordu K.Yrdc'n?n da
bulundu?u bir ortamda, Bing?l ?l Jandarma Komutan?'n?n makam odas?nda
tan?nm?? ve an?lan?n (M.Y?ld?r?m) para talebi ?zerine Asayi? Kolordu K.Yrdc.
taraf?ndan para verilmesinin emredildi?i hususu m??ahade edilmi?tir.
- Ad? ge?en, 05.05.1992 tarihinde Mu? Valisi, Emn.Md., ?l Jan. K. ve
Bing?l Blg. Md.'n?n haz?r bulundu?u ?l Emniyet komisyonu toplant?s?na
kat?lm??t?r. Toplant?da Bing?l birimimizden yard?m g?rmedi?ini ifade
etmi?tir.
- 07.12.1992 tarihinde Elaz?? Emn. Md.'l??? sorgu b?rosunda kar??la??lan
?ahs?n ?srarl? talebi ?zerine yap?lan g?r??mede; 1991 y?l? i?erisinde
Mu?-Bulan?k il?esi aras?nda bulunan Jandarma Karakolu'na eylem yapma
haz?rl???ndaki 3 ter?resti Jandarma timleri ile birlikte ?l? olarak ele
ge?irdiklerini, yine ayn? y?l Mu?'ta tesbit etti?i A.?calan'?n kuryesi
olan Hatay'l? bir bayan? (muhtemelen Neval Boz) angaje ederek Ankara'da
J?TEM'de g?revli bir Binba?? (Cem Ersever) ile tan??t?rd???n?
belirterek, te?kilat?m?z ile ?al??mak istedi?ini ifade etmi?tir. ?ahs?n
bu teklifi kabul edilmemi?tir.
- 27.01.1993 tarihinde Tunceli'de PKK'n?n para istedi?i ?ah?slar
aras?nda yeralmas? nedeniyle g?zalt?na al?nan ve bilahare serbest
b?rak?lan Celal Ya?ar adl? ?ah?stan, PKK militan? maskesi ile g?nderdi?i
iki adam? vas?tas?yla para talebinde bulunmu?tur.
- 16.02.1993 tarihinde Diyarbak?r J?TEM Grup Komutan? Vekili, ilgili
birimimizle yapt??? g?r??mede; ad?ge?enin te?kilat?m?zla ili?ki kurmak
istedi?ini, yan?nda Mu? Alan Sorumlusu bulundu?unu, ?emdin Sak?k'?
?ld?rmeyi planlad???n? ve eylemden sonra ?svi?re'ye gitme garantisi
istedi?ini belirtmi?tir. Al?nan teklif kabul edilmemi?tir.
- 07.08.1993 tarihinde Elaz??/Karako?an'da jandarmaya teslim olan PKK
mensubu Salih Dervi? adl? ?ahs?n ifadesinde; Jandarma Komutan?
taraf?ndan tan??t?r?ld??? Mahmut Y?ld?r?m'?n "M?T'e ?al??t???n?,
G?neydo?u Anadolu Sorumlulu?unu y?r?tt???n?, kendisini e?iterek M?T'e
alaca??na s?yledi?ini" belirtmi?tir.
- 1994 y?l? itibariyle Diyarbak?r Cezaevi'nde tutuklu bulunan Muhsin G?l
(Kod ad?: Keke?-Pepe-Metin,) 22.07.1994 - 16.08.1994 tarihleri aras?nda
Diyarbak?r Cinayet B?ro Amirli?i'nde verdi?i ifadelerde Ahmet Demir ile
ilgili olarak;
"- 06.04.1994 tarihinde Diyarbak?r ?ehitlik Mahallesi 75. Sokak 31 No'lu
adresinden ka??r?lan ve 01.06.1994 tarihinde Mardin yolu 10 G?zl? K?pr?
alt?nda cesedi bulunan Bayram Kanat'?n, Diyarbak?r Jandarma'da g?revli
bulunan Ahmet Demir'in planlamas?yla ka??r?ld???n?,
- Bayram Kanat'?n ka??r?l??? s?ras?nda Star marka bir tabanc? ile Uzi
marka otomatik bir tabancan?n da ad? ge?enin evinden gasp edildi?ini, bu
olayda Ahmet Demir'in yan?s?ra Jandarma'da g?revli Ali ve Kemal kod
isimli ?ah?slar?n da yerald???n?, kendisinin de (Muhsin G?l) zaman zaman
Jandarma'n?n baz? g?revlerinde ?al??t???n?,
- Ankara Elmada? ?l?esi yak?nlar?nda ?ld?r?len Emekli Binba??: Ahmet Cem
Ersever'i (Ye?il kod) Ahmet Demir, itiraf?? (General Zinnar kod)
Alaattin Kanat, (Mete kod) ?brahim Babat ile Hoca kod (ismi bilinmeyen)
Antep ?ivesi ile konu?an g?zl?kl? 35 ya?lar?nda, k?sa boylu ?ah?slar?n
?ld?rd???n?, daha sonra A.C. Ersever'in arkada?? Mustafa Deniz ve
sevgilisi Neval Boz'un da ayn? ?ekilde ?ld?r?lmelerini m?teakip,
ad?ge?enlerin silahlar?n? Ankara Ayd?nl?kevler semtindeki jandarma
istihbarat?na b?rakt?klar?n? ve otob?sle gidecekleri yerlere
g?nderildiklerini,
- Ye?il kod'un her zaman "23 y?ld?r bu i?leri yapt???n?, ?ld?rd??? ve
?ld?rtt??? ki?ilerin kom?nist oldu?unu" s?rekli olarak kendilerine
s?yledi?ini, bu suretle her ?ld?rece?i ki?ilere kom?nist damgas?
vurarak, ?evresinde toplad??? itiraf?? ve di?er ?ah?slar?n beynini
y?kad???n?,
- Ayr?ca C. Ersever olay?nda kullan?lmak ?zere Mesut Mehmeto?lu ve
Serdar Od isimli itiraf??lar?n da ayn? g?nlerde u?akla Ankara'ya
g?t?r?ld???n?, ancak ad?ge?enlerin "bu olaya girmeyeceklerini"
s?ylemeleri ?zerine silahlar?n?n al?n?p, geriye g?nderildiklerini, bu
bilgilerin u?ak kay?tlar?ndan teyid edilebilece?ini,
- Diyarbak?r Jandarma sorgu b?l?m?nden Devlet G?venlik Mahkemesi'ne
sevkedilen Mu? Bulan?k Ho?geldi K?y? muhtar?n?n, ?stanbul'da dolmu??uluk
yapan a?abeyinin k?z? Zeynep Baba ile, Bitlis ili Tatvan il?esinde
(babas? marangozluk yapar) ??kran Mizgin'in, ilk sorgulamalar?ndan sonra
(serbest b?rak?lmalar?n? m?teakip, A.Demir ile Elaz??'da ikamet eden
Rezzak kodun, bu ?ah?slar? alarak bir m?ddet i?kence ve zorla tecav?z
ettiklerini, ??kran Mizgin'i Mu? giri?inde bulunan k?pr?n?n alt?nda
?ld?rd?klerini, Zeynep Baba'ya ise ne yapt?klar?n?n bilinmedi?ini,)
- A.Demir ile A.Kanat'?n 1994 Mart ay? i?inde Diyarbak?r'da halk otob?s?
?irketi kurmak amac?yla Y?ld?z Yap? Koop.'nde m?d?rl?k yapan Ahmet Kaya
ile ayn? kooperatifte yetkili bulunan Musa Fidan'dan, ?irkete ?ye yapmak
bahanesiyle para ald?klar?n?, bunun yan?s?ra kand?rd?klar? ki?ilerden de
toplam 3 milyar lira toplad?klar?n?, MHP Dyb. ?l Ba?kan? ?brahim
Yi?it'in de 600.000.000 liras?n? ald?klar?n?, ilk etapta toplad?klar? bu
paran?n 600.000.000 liras?n? A.Demir'in Elaz?? Ziraat Bankas?'nda,
A.Demir ad?na kay?tl? (3003-30) nolu hesab?na yat?rd?klar?n?, ad?ge?enin
bu hesab?nda trilyonlar? bulan paras?n?n bulundu?unu,
- Mart 1994 ay? itibariyle A.Kanat'?n kendisini MHP G?neydo?u sorumlusu
olarak tan?tmaya ba?lad???n?, bu d?nemde Diyarbak?r MHP ?l Ba?kan?
?brahim Yi?it ile aras?n?n bozuldu?unu, o tarihlerde A.Demir ile
A.Kanat'?n ?.Yi?it'i kalmakta oldu?u turistik otelden alarak ?ld?rmek
amac?yla g?t?rd?klerini, daha sonra bilinmeyen bir nedenle serbest
b?rakt?klar?n?, s?z konusu ?irket ile ilgili bir miktar paray? ?.Yi?it'den
bu ?ekilde ald?klar?n?,
- S?zkonusu olaya Devege?idi'nde uzman ?avu? ve K?r?ad kod (G?ltekin
S?t??), itiraf?? ?smail Ye?ilmen ve itira?f? Burhan ?are'nin tan?k
olduklar?n?,
(- Batman'da milletvekili Mehmet Sincar'? Alaattin Kanat, Mesut
Mehmeto?lu, ?smail Ye?ilmen ve Ye?il kod Ahmet Demir'in birlikte
planlay?p ?ld?rd?klerini,) bu olaydan sonra A.Kanat'?n "kendisinde
garantili imzal? k???t oldu?unu" s?yledi?ini,
- A.Demir'in zaman zaman kendisi (M.G?l) ve di?er arkada?lar?na
"?stanbul mafyas?n? ??kertti?ini, Beh?et Cant?rk ve ayn? ?ekilde
?ld?r?len di?er mafya ve PKK yanl?lar?n? kendisinin planlay?p
?ld?rtt???n?" s?yledi?ini,
- Vedat Ayd?n ve Musa Anter'in ?ld?r?lme olaylar?n? da bizzat A.Demir'in
planlay?p uygulad???n?,
- A.Demir ve A.Kanat grubunun PKK damgal? tehdit mektuplar?yla
Diyarbak?r ve ?evre illerden ?ok miktarda para tahsil ettiklerini, bu
tahsilatlardan 1993 y?l?nda Melikahmet Caddesi'nde bulunan ve beyaz e?ya
ticareti yapan "Cezayir Ticaret, ?z Diyarbak?r, Diyarbak?r Sur,
Diyarbak?r ?timat" firmalar? ile "Ceylan ?n?aat, ?ntim ?n?aat
?irketleri"ne tehdit mektuplar?n? kendisinin (M.G?l) verdi?ini,
tahsilat?n ise, Mesut Mehmeto?lu ve A.Kanat taraf?ndan yap?ld???n?,
- 1993 y?l?nda PKK davas?ndan Diyarbak?r E. Tipi Cezaevinde tutuklu
bulunan "Sedef Ticaret ?irketi" sahibinin karde?i Abdulkerim Av?ar'?n,
itiraf?? ko?u?una al?nmas?n? sebep g?steren A.Kanat taraf?ndan, Sedef
Ticaret'ten 1 milyar TL. tahsil edildi?ini, 1994 y?l?nda bu taleplerini
yinelediklerini, ancak istenilen para verilmeyince, ?irket ortaklar?ndan
M.?erif Av?ar'? ?ld?rd?klerini, bu olay?n bilinmeyen bir nedenden dolay?
ortaya ??kar?ld???n?,
- Ye?il kod Ahmet Demir'in planlamas? do?rultusunda, 10 Ekim 1993
tarihinde Lokman Zuhurl? (Abdurrahman o?lu 1977 Lice do?umlu) ve
amcas?n?n o?lu Zana Zuhurlu (18 ya??nda) ile PKK militan? maskesi
alt?nda irtibat kuruldu?unu, ad?ge?en ?ah?slar?n daha sonra Mesut
Mehmeto?lu, Alaattin Kanat ve sivil k?yafetli iki asker taraf?ndan
kendilerinde bulunan "81-82 telsiz kod"unu kullanmak suretiyle ?ehitlik
Mahallesindeki evlerinden al?nd???n?, k?sa bir sorgulamadan sonra
Pa??var beldesi, Saran Tu?la Fabrikas?n?n Bismil istikametini 4
kilometre ge?tikten sonra ?ld?r?ld?klerini,
- 20 Ekim 1993 tarihinde Av. H?sniye ?lmez'in Bismil yolunda ?ld?r?lmesi
ile ilgili Serdar Od, M.Mehmeto?lu ve kendisine (M.G?l) g?rev
verildi?ini, H.?lmez'in ?ld?rme eyleminin bizzat kendisi (M.G?l)
taraf?ndan ger?ekle?tirilmesi emrini ald???n?, ancak eylemi
ger?ekle?tiremediklerini,
- Diyarbak?r Baro Ba?kan? Fethi G?m?? ile Elaz??/Kar??yaka Fen
Lisesi'nde g?revlendirilen ??retmen Suhpi Ko?'un ?ld?r?lmesi y?n?nde de
talimat ald???n?, ancak her iki eylemi de ger?ekle?tiremediklerini,
- Bahsekonu olaylar?n planlay?c?s? ve y?r?rl??e koyucular?n?n J.?sth.'da
Kerim Binba?? olarak tan?nan Abd?lkerim K?rca, Ahmet Demir ve Alaattin
Kanat oldu?unu,
- ?lkeyi daha iyi g?nlere g?t?rmek ve ter?rden temizlemek amac?yla
kendisi gibi itiraf??lar? kand?ran bu ?ah?slar?n, daha sonra bu i?leri
?ahsi ama?lar? i?in yapt?klar?n?, kad?n ve k?zlara tecav?z ettiklerini
ve elde ettikleri para ile l?ks hayat ya?ay?p m?lk edindiklerini
??rendikten sonra, kendisi ile birlikte itiraf??lardan Adil Timurta?,
?smail Ye?ilmen, Burhan ?are ve Serdar Od'un gruptan ayr?ld?klar?n?,
- Ancak ge?im kaynaklar? olmad??? i?in gasp ve soygun gibi olaylara
kar??t?klar?n?,
- Her infaz sonras?nda Kerim Binba??, Ye?il ve A.Kanat taraf?ndan
kendilerine 10.000.000 TL, har?l?k verildi?ini, geri kalanlar?n?n ise
te?kilata mal edildi?inin an?lan ?ah?slarca s?ylenildi?ini,
- Kendisi (M.G?l), A.Demir, ?.Ye?ilmen ve B.?are'nin ikamet etmeleri
amac?yla, "Ofis Gevran Cad. Yeni?eri Apt. Kat.2 No: 6" adresinde ev
tutuldu?unu, ayn? evde bulunan siyah ajandada da Ye?il'e ait bir?ok
s?rlar?n sakl??? oldu?unu,
- ERNK m?h?rl? bloknot ?eklindeki para tahsil makbuzlar?n?n ise, 1.5 y?l
?nce Ankara'da u?akta yakalanan bir PKK'l?dan ele ge?irilen makbuzlar
oldu?unu, bu makbuzlar?n Ank.J.?sth. taraf?ndan A.Demir'e intikal
ettirildi?ini, an?lan?n da bu ko?anlar? kendisi ve di?er arkada?lar?n?n
vas?tas?yla tahsil etti?ini, bu makbuzlarda tehdit ?ekli ve istenecek
para miktar?n?, Ye?il, Kanat, Ye?ilmen ve M.Mehmeto?lu'nun
belirlediklerini,
- Cezaevine konuldu?unun 2. g?n? A.Demir'in kendisinin (M.G?l) yan?na
gelerek "?ekoslavak marka 16'l? silah konusunu emniyet m?d?rl???ne ni?in
s?yledi?ini" ve "benim hakk?mda ba?ka neler s?yledin" diye sordu?unu,
kendisinin ise i?kenceye dayanamad??? i?in s?yledi?ini beyan etti?ini,
- Ye?il kodun a??k kimli?ini bilmedi?ini, ancak emekli Albay oldu?unu
tespit etti?ini,
- Halk otob?s? i?in yard?m edilen paray? A.Kanat, Ye?il ve ?brahim
Yi?it'in ald?klar?n?, bu paran?n g?rg? ?ahitlerinin ise kendisi (M.G?l)
Dalyan Ay, Hakan Pamuk ve Mustafa Pamuk'un oldu?unu,
- Dalyan Ay'?n 05.08.1994 g?n? sat?rla ?ld?r?ld???n?,"
beyan etmi?tir.
- Bing?l birimimizde g?revli bir personel arac?l??? ile 1994 Haziran ay?
i?erisinde getirdi?i bir teklifte, ?e?itli Avrupa ?lkelerinde faaliyette
bulunan bir grubun istenildi?i taktirde, yurtd???nda baz? eylemleri
ta?eron olarak ger?ekle?tirilmesinin kendisi (M.Y?ld?r?m) arac?l??? ile
sa?lanabilece?ini belirtmi?, bu konunun Mehmet Eym?r'e iletilerek,
g?r??mesinin sa?lanmas?n? talep etmi?tir. Bunun ?zerine ad?ge?en ile
Eyl?l 1994 ay?nda ili?kiye ge?ilmi?tir.
- ?ah?s, Ocak 1995 tarihinde Ankara Emniyet M?d?rl??? taraf?ndan
g?zalt?na al?nm??, yap?lan sorgusunda s?rekli olarak, kendisinin
Te?kilat?m?zla olan ili?kileri, ili?kide bulundu?u ki?ilerin kimler
oldu?u, verdi?i bilgilerin neler oldu?u, d?nemin Ankara Emniyet M?d?r?
Orhan Ta?anlar taraf?ndan bizzat sorulmu?tur. Sorgu s?ras?nda ad?ge?en
Orhan Ta?anlar'a nerede sorguland???n? bilmek istedi?ini, T?rk Emniyet
Te?kilat?'na ait bir birimde, T?rkiye'nin g?venli?i ile ilgili di?er
kurulu?lar hakk?nda sualler y?neltilmesini yad?rgad???n? ifade etmi?tir.
Bahsekonu sorgu esnas?nda ayr?ca, ?ahs?n kendisine ait silah?n
kullan?lmas? suretiyle bo? yere at?? yap?lm??, bilahare sorgucular, bu
at??lar s?ras?nda silahtan ??kan kovanlar?n, meydana gelebilecek bir
eylem sonras?nda olay mahallinde b?rak?labilece?ini s?yleyerek ?ahs?
tehdit etmi?lerdir. ?ahs?n sorgu s?ras?nda k?r?lan kaburga kemi?i,
Te?kilat?m?z? konu ile ilgili olarak bilgilendirmek ?zere geldi?i s?rada
taraf?m?zca tedavi ettirilmi?tir. (6) Ad? ge?enle 30 Kas?m 1996
tarihinden itibaren irtibat?m?z kalmam??t?r.
M?T'in a??klamalar? bunlard?r ve olduk?a ketum bir anlat?m?n hakim
oldu?u a?ik?rd?r.
Sn. Ba?bakan'a bir husus tekraren azdedilmelidir. A??klamalar?m?z asla
M?T'in, Jandarma'n?n, Emniyet'in veya Turizm Bakanl???'n?n yahut
ki?ilerin tenkidi yoluyla y?prat?lmalar? anlam?nda de?ildir. T?rk halk?
sa?duyusu ile Susurluk olay?nda devletin baz? yanl??lar?n? tesbit
etmi?tir. Bu yanl??lar?n kabul?n? ve galiba ?z?r dilenmesini
beklemektedir. Bizim amac?m?z da Sn. Ba?bakan'a bu konuda sadece do?ruyu
- veya kabiliyetimiz nisbetinde tesbit etti?imiz do?ruyu sunmaktan
ibarettir.
Yukar?da bahsi ge?en Mahmut Y?ld?r?m'?n takdim edilen 10 sayfada
bahsedilmeyen ba?ka i?leri de vard?r.
Etibank Tefti? Kurulu'nca d?zenlenen 27.11.1997 tarih, 3/29 say?l?
rapora g?re "Ye?il kod Mahmut Y?ld?r?m" ?ubat 1977 tarihinden itibaren
?ubat 1997 tarihine kadar Etibank Elaz?? Ferrokrom Tesislerinde i??i
olarak ?al??m??, maa? alm??, emeklilik primi ?denmi?tir.
Puant?r olarak ?al??an Ye?il, 1981 tarihinde Elaz?? irtibat b?rosunda
g?revlendirilmi?tir. Mesai arkada?lar? ve amirleri (!) g?revine muntazam
?ekilde geldi?ini s?yl?yor olmalar?na ra?men, her tesis m?d?r?n?n,
atand?ktan k?sa bir s?re sonra Mahmut Y?ld?r?m'?n dosyas?na bakt???,
hi?bir i?lem yapmadan dosyay? iade etti?i, bir daha da Mahmut
Y?ld?r?m'?n ad?n? telaffuz etmedikleri bilinmektedir. ??ten ??karma
karar? da tebli? edilememi?tir.
Ahmet Demir ad?na Ziraat Bankas? Heykel ?ubesi'nde a??lm?? bir hesapta
tehdit, ?antaj ve cinayet sonucu toplanan hara?lar?n bir b?l?m? yer
almaktad?r.
Ziraat Bankas? Tefti? Kurulu yapt??? bir de?erlendirmede ?u hususlar?
tesbit etmi?tir.
"Ahmet Demir isimli ?ah?s Ziraat Bankas? Heykel/Ankara ?ubesine m?racaat
ederek ve 50 bin TL. yat?rarak bir hesap a?t?rm??, Ayd?nl?kevler'de
bilahare Bah?elievler'de adres g?stererek ve N?fus H?viyet C?zdan? ile
?e?itli i?lemler yapm??t?r."
Hesaba, 20.06.1994 tarihinden itibaren adeta para ya?m??t?r.
Mustafa Ank 200 milyon, A?a Y?ld?z 250 milyon, Hur?it Han (Uyu?turucu
ka?ak??s?) 250 milyon, Salih Ayten 249.7 milyon, Yusuf Tan 250 milyon,
Mehmet ?sen Kul 659 milyon, ?aban Bala 100 milyon, Ahmad Esma Eyili 300
bin DM ve 50 bin USD, Elaz?? Yap? Kredi Bankas?nda g?revli oldu?unu
belirten bir ?ah?s 500 milyon, Diyarbak?r ?ubesi havaleli ve Dicle
Turizm ?irketi taraf?ndan 110 milyon, Mehmet ?sen Kul 995.6 milyon ve
737.2 milyon TL. yat?rm??lard?r. Ye?il bu paralar? ?e?itli tarihlerde
tahsil etmi?tir. Bazen Ankara'dan bazen Elaz??'dan ?ahsen ve tamam?
nakit olmak ?zere ?ekilmi?tir. (Heykel ?ubesi Hesap No: 301009-39782-9)
Ye?il'in cebinde milyar lira ile gezdi?i d???n?lmelidir. Ankara Polisi
taraf?ndan g?zlem alt?na al?nd???nda cebinden ??kan kartlarda Bosch
Buzdolaplar?n?n fiyat? ve indirimleriyle ilgili notlar da ??km??t?. ?ki
- ?? milyon lira i?in bu kadar yo?un bir mesai vermesi ve milyarl?k
tahsil?tlar? yapt??? tarihte bu kadar u?ra?mas? tahsil?t?n kendisinde
kalmad???n?n delilidir.
Polis taraf?ndan g?zlem alt?na al?nd???nda ?zerinde pek?ok telefon
numaras? ??km??t?r. Mehmet Eym?r (Ev, i? ve cep), ?brahim ?ahin (??,
oto, oto ?zel, cep, ?a?r? ve ?stanbul ev), muhtelif il ve il?e jandarma
komutanlar?, Sultan Tekstil, Ayd?n ?pekli ve ayn? numaralardan Mehmet
?zbey (?atl? olarak ilave edilmi?), S?rr? Sak?k (Ev ve b?ro), Farma T?p
Malzemeleri A.?. gibi. (Ye?il'in kulland??? 542-211 89 82 nolu telefon
irtibatlar? ara?t?r?lm??, M?T ve Jandarma ile yo?un bir telefon irtibat?
g?r?lm??t?r. Emniyet Genel M?d?rl???'n?n temizli?ini yapan Ertem
firmas?yla da ili?kisi vard?r.
Bir tarafta mafya ?yeleri, bir tarafta kamunun ?zellik arzeden
kurumlar?n?n ?zelli?i olan ki?ileri...
Ye?il'in Ankara, Antalya, Elaz??, mobil ve cep telefon irtibatlar?n?n
d?k?m? kal?n bir kitap halindedir. Ye?il'i sadece yukar?da verilen
numaradan arayanlar?n listesi (Ek: 2)'de yer almakta ve Sn. Ba?bakan'?n
tetkikine ?zellikle sunulmaktad?r.
Ye?il'in ?zerinde ba?ka belgeler de vard?r. Hasan Tanr?kulu ad?na s?r?c?
belgesi ve ??i?leri Bakanl??? ?stihbarat Dairesi kimlik kart?. Bu kart?n
istihbarat uzman? s?fat?yla, emeklili?ine kadar ge?erli oldu?u da
kay?tl?d?r. Ayr?ca bo? ve Ba?bakanl?k ?stihbarat Dairesi kart? da
?zerindedir.
Antalya Emniyet M?d?rl??? izleme biriminin kaydetti?i telefon
konu?malar?nda Ye?il, Mehmet Eym?r'le Duran F?rat'la bol k?f?rl?
konu?malar?nda bir kamu g?revlisinin utanaca?? bir ?er?evede konu?makta,
?atl? ile Topal'?n (eski Sheraton) otelinin kumarhanesinde ortak
olduklar?n?, Veli K???k'?n i?lerine mani olabilece?ini
tart??maktad?rlar.
Emniyet Te?kilat?, M?T ve Jandarma bu ki?iyi yak?ndan tan?makta,
takibetmekte, dinlemekte, bilgileri ar?ivlemekte sadece adam? frenleyip,
durdurmamamaktad?rlar. Neden? Bu hakl? sualin en mant?kl? cevab?n?
Ye?il'in i? ve eylemlerinin kamu kurumlar?n?n genel tercihlerine ayk?r?
olmamas?, ters d??memesinde bulmak gerekir. Dolay?s?yla Cem Ersever'e
kar?? al?nan tedbirin bir ?rne?ini Ye?il i?in d???nmenin bir gere?i
yoktur.
Milli ?stihbarat Te?kilat?m?z "Ad? ge?enle 30 Kas?m 1996 tarihinden
itibaren irtibat?m?z kalmam??t?r" demektedir. Asl?nda ar?ivindeki i?
karart?c? bilgilere ra?men bu ki?iyle olan irtibat? sebebiyle M?T'in
sorgulanmas? gerekti?i d???n?lmektedir. Jandarma ilgililerinin durumu
ise ayn?d?r. Bu ki?iyi devlet g?revine g?nderenlerin (M?T'in) 30 Kas?m
1996'ya kadar yapt??? her t?rl? i?lem kontrol edilmeye de?er. Ankara'dan
09.02.1996'da yeniden pasaport verilmesinden sonra Metin Atmaca'n?n
ger?ek kimli?ini bilen Ankara polisinin bu dosyay? bir milyon dosya
aras?nda adeta kaybetmesinin sebebi de bellidir. Bu pasaportu alan
M?T'in hangi Devlet problemini ??zd??? de ara?t?r?labilir.
Daha sonra 23 Kas?m 1996'da M?T'in Diplomatik Pasaport ta??yan Murat
Tun? ve G?rcan Bora kod isimli mensuplar?n?n beraberinde Metin Atmaca
(Ye?il) ve Vahdet ?zer'le TK. 137 sefer say?l? ?stanbul u?a??nda 3
A.B.C. ve D numaral? koltuklarda oturan, ?stanbul'dan da TK 320 sefer
say?l? u?akla Beyrut'a giden ve V?P-Ba?bakanl?k i?aretiyle u?an 5 B.C.D
ve 5 F'de oturan bu 4 ki?inin hangi devlet g?revini ifa etti?i sorusu,
hakl? ve yerinde bir sualdir.
30 Kas?m 1997 tarihinde Sn. Ba?bakan'?n ba?kanl???nda ve M?T'te yap?lan
toplant?da, bu noktadaki tenkidimiz ve M?T'in sayg?n bir kurum oldu?u,
bu tip i?lerinden ?z?nt? duyuldu?u belirtilince M?ste?ar Sn. S?nmez
K?ksal;
"- Siz M?T'in her zaman sayg?n ki?ilerle mi ?al??t???n? san?yorsunuz?"
?eklinde bir soru sormu?tu.
Kendilerine a??klanmaya ?al???lm??t?; M?T uygun ki?ilerden, o alan?
bilen ki?ilerden bilgi toplayacakt?r. Ancak ki?iler M?T'e hizmet etmekle
sayg?nl?k kazanamayaca?? gibi, M?T'te o ki?ilerin seviyesine inmi?
olamaz. Oysa Ye?il'in Mehmet Eym?r'e "Baba, Babac???m" demesi, Kocaeli
Emniyet M?d?r?'yle Hadi ?zcan'?n durumunu tart??mas? problemin varl???na
i?aret eden bir ili?kidir. ?e?itli iddialar ise problemin ciddiyetine
i?aret etmektedir.
Son y?llarda ortaya ??kan ve Susurluk olay? dedi?imiz olay da i?te
budur. Bunca bilgiye ra?men itl?f edilmesi gereken bir ki?inin V?P
salonundan devlet g?revine g?nderilmesi anlay??? da Susurluktur.
???
Konu ve irtibatlar sadece Ye?il'le de s?n?rl? de?ildir. Hadi ?zcan'?n
bir M?T g?revlisiyle yapt??? telefon g?r??mesinin bir b?l?m?, bu
sahifelerde yaz?lanlardan daha etkili olsa gerektir.
... - Efendim.
Hadi - Nas?ls?n.... abi?
... - Aaa Hadi hocam sen misin?
Hadi - Benim abi...
........
Hadi - Abi bir ricam var senden.
... - S?yle
Hadi - Bu Veli Albay anormal derecede y?kleniyor ?imdi. ?zellikle bu
K?r?at hadiselerinden sonra y?kleniyor. Tahminim Sedat Peker ba?
kurdular herhalde. Veya K?r?at kendisi ona bir ?eyler dedi.
... - Sedat'?n kanal?yla olmu?tur.
Hadi - Belki de. Buna bir ?ey s?ylettiremez miyiz abi ya?
... - ?imdi Veli Albayla Hac?'n?n (Ye?il) durumu nas?l, iyi mi onunla?
.........
Hadi - Burda abi 30-40 ki?iyiz biz. Tombala davas?na bir ay i?inde en az
10 milyar lira kazand?k. ?imdi biliyor bunu. Kad?n satmak serbest.
Tombalalara engel oluyorlar. ?imdi k?? g?n?. 50'?er milyon versen 40
ki?iye 2 milyar yap?yor. 4 milyar para da??tt?m. Kimsede bir lira yok,
vallahi billahi abi.
... - Sen Hac?ya s?yle. Onun jandarmada tan?d??? ?ok. Benim yok valla.
Hadi - Kas?t yap?yor bu Veli Albay bunu.
Bu telefon konu?mas? Sn. M?ste?ar'?n sayg?nl?k konusundaki sualinin de
cevab?d?r.
D?PNOTLAR
(6) Mehmet Eym?r, ??i?leri Bakan? Meral Ak?ener'e yazd??? 12.2.1997
tarihli mektubunda, Hanefi Avc?4y? ?ikayet ederken, Ankara Emniyet
M?d?r? Orhan Ta?anlar'?n kendisini gece 00:03'te aray?p Ye?il'in teslim
al?nmas?n? istedi?ini Ankara B?lgesi'nde kendisinin de ilgileri
olmad???n? s?yledi?ini naklediyor.
?MER L?TF? TOPAL
Ge?mi?ini tombalac?l?kla sa?layan ve kokaini T?rkiye'ye getiren adam
olarak tan?nan, sonralar? Kumarhaneler Kral? olan Topal, 1978 - 1981
y?llar?nda Bel?ika'da, 1981 - 1984 aras?nda ABD'de uyu?turucu
ka?ak??l???ndan hapis yatm??t?r. Ge?imini ka?ak kumarhaneler i?leterek
temin eden ve ?stanbul - Ye?ilyurt'taki kumarhanesiyle tan?nan Topal
1990 y?l?ndan itibaren Caddebostan B?y?k Kul?p'? i?letmeye ba?lam??t?r.
Bu tarihten sonra ?srail'li ki?ilerle ortak olarak ?irketler kurmu? ve
Emperyal ?irketi b?nyesinde senelik kazanc? 1.1 milyar dolarl?k bir
servetin sahibi haline gelmi?tir. (Gayrimenk?l ve menk?l de?erlerle
ilgili, sahifeler dolusu mal varl???na ili?kin liste Hesap Uzmanlar?
Kurulunca belirlenmi?tir.)
Topal, Yurt i?inde ve d???nda gazino i?letmecili?i (7) , seyahat
acental???, sigorta, menkul de?erler arac?l???, d?viz al?m - sat?m?,
g?da, enerji, petrol, in?aat ve sanayi sekt?rlerinde faaliyet g?steren
?ok say?da ?irketin de kurucusu ve sahibidir.
Topal'?n ticari faaliyetleri 90'l? y?llar boyunca inan?lmaz bir geli?me
g?stermi?tir. Ancak uyu?turucu ticaretinin devam etti?i de
bilinmektedir. Hatta 1993 - 1994 y?llar?nda Avrupa havaalanlar?nda
uyu?turucu ile yakalanan d?rt T?rk Hava Yollar? teknisyeni (?enol Tun?,
Sad?k Kara, S?leyman Hanilci, Mustafa Akman) verdikleri ifadelerde ?mer
L?tfi Topal ad?na ?al??t?klar?n? s?ylemi?lerdir.
Kurye bulman?n zorlu?u ve problemi, Topal'? geli?mi? bir ??z?m bulmaya
sevketmi? ve ?zelle?tirilen Hava?'?n y?zde 60 hissesi i?in en y?ksek
teklifi vermi?tir.
Ancak Emniyet Genel M?d?rl???'n?n ?nterpolden Topal'?n uyu?turucu
ka?ak??s? oldu?u ?eklindeki belgeyi temin etti?i ve Topal'? engelledi?i
iddialar? vard?r. Neticede Hava?'?n Park Holding b?nyesinde Yazeks'e
sat?ld??? ancak gerekli paran?n bir b?l?m?n?n Topal taraf?ndan temin
edildi?i de iddia edilmektedir. (ABD yetkililerinin yaz? ve m?racaatlar?
?zelle?tirme ?daresi dosyalar?ndad?r.)
Hava?'?n ?zelle?tirme safhas?ndaki Genel M?d?r? Ahmet Kutlu'dur. Ad?
ge?en Topal'?n yak?n ve mutemet y?neticilerindendir.
Topal'?n ?zellikle kumarhaneleri ?n plandad?r. Kumarhanelerin biri
Bak?'de, di?eri K?br?s'ta ve T?rkmenistan'da (8) olmak ?zere toplam 17
adettir. Ancak, T?rkmenistan'daki kumarhane adedinin s?ratle artt??? da
bu ?al??malar?m?z safhas?nda ortaya ??km??t?r. Ayr?ca ?zmir, Eski?ehir
ve Adana'da Emperland E?lence Merkezleri mevcuttur.
?mer L?tf? Topal'la ilgili olarak verilebilecek ?ok fazla bilgi vard?r.
Burada sadece konuyu ayd?nlatacak hususlar ?zerinde durulacakt?r.
(9) Topal'?n kumarhaneler kral? olmas?, 1991 y?l? sonras?d?r. ?lk
kumarhane, Turizm Bakan? ?lhan Ak?z?m'?n Bakanl??? d?nemindedir.
Yukar?daki liste baz? fikirler verir ve Topal krall???n?n geli?imini
g?sterir mahiyettedir.
Grup ?irketleri 23 adettir. Bu ?irketlerden sadece Emperyal Turizm
Ticaret A.?. b?nyesindeki i?letmeler 24 adettir. Menkul de?erlerle
u?ra?an 3 ayr? ?irket, her ?irketin muhtelif yerlerde ?ubeleri
mevcuttur.
EMPERYAL OTELC?L?K TUR?ZM VE T?CARET A.?. TARAFINDAN ??LET?LEN TAL?H
OYUNLARI SALONLARI
??LETMEN?N ADI ?Z?N TAR?H?
Adana Seyhan Oteli 06.03.1991
Antalya Saray Regency Oteli 19.11.1991
Antalya Ofo Oteli 22.10.1992
?stanbul Akg?n Oteli 02.10.1992
Ayd?n Ku?adas? Onura Oteli 02.10.1992
Antalya Grand Kaptan Oteli 22.04.1993
?stanbul Polat R?nesance 01.07.1993
Antalya Seven Seas Oteli 17.06.1994 - 28.01.1997
?stanbul Hyatt Recency 08.07.1994
Mersin Hilton Oteli 09.03.1994
REGAL TUR?ZM VE T?CARET A.?. TARAFINDAN ??LET?LEN TAL?H OYUNLARI
SALONLARI
Mu?la Bodrum Park Resort Oteli 29.08.1995
?stanbul Eresin Topkap? Oteli 14.02.1996
LE?SURE ?NVESTMENTS TUR?ZM A.?. TARAFINDAN ??LET?LEN TAL?H OYUNLARI
SALONU
?stanbul Ceylan ?ntercontinantel Oteli 17.11.1996
Kumarhanelerle ilgili olarak ?nemli bir geli?me de yurtd???
faaliyetlerdir.
Topal'?n ?srailli orta?? Ruven ve yard?mc?s? Bay Eli kumarhanelere gelen
?srailli ve di?er yat?r?mc?lar?n ?demelerini yurtd???nda yapmalar?n?
sa?lamaktad?r. Belli ve uzun olmayan bir d?nemde Ruven'in 17 milyon
dolar? toplad??? ve yurtd???nda kendi hesab?na yat?rd??? ??renilmi?tir.
Hesap uzmanlar? da y?r?tmekte olduklar? ?al??malarda "Banka
hesaplar?ndan mutemetler oldu?unu tahmin etti?imiz ?ah?slar taraf?ndan
?ok fazla adet ve b?y?k miktarlardaki nakit paralar?n talimatlara
istinaden ?ekildi?i, ayr?ca do?rudan banka hesaplar?yla
ili?kilendirilmeyen (kasa havalesi ?eklinde) ?zellikle 50.000 USD'nin
alt?nda g?r?nmeyen i?lemler kaleminden de?i?ik isimler alt?nda yurtd???
transferlerinin yap?ld???n?" tesbit etmi?ledir.
Topal'?n banka hesap hareketlerini g?steren ekstrelerin tetkiti
fevkal?de ilgi ?ekicidir. Akbank'?n bir ?ubesinde ve 7 ayl?k d?nemindeki
para hareketi (sadece Emperyal ?irketine ait olmak ?zere) 1.3 trilyon
TL'dir.
?irket yetkililerinden birinin Ahmet Kara'n?n ?ahsi hesab? ise 7 ayda
855 milyar TL'dir. Bir di?er ?ubedeki hesab? ise 840 milyar TL'dir.
Bir ki?inin ad?na a??lm?? pek?ok hesap, ad?na hesap a??lm?? pek?ok ki?i
vard?r.
Mesel? Ahmet Kara'n?n sadece Akbank'ta a??lm?? TL hesap ekstreleri
birka? trilyon TL'ye ula?maktad?r. Bir ?ok ki?inin TL, dolar ve mark
hesaplar?n?n incelenmesi m?teaddit kredi kartlar? hesaplar?n?n yine TL,
dolar ve mark olarak takibi gerekmektedir.
Kapsaml? vergi ve di?er i?lem incelemelerinin y?llarca yap?lmam?? olu?u
ilgi ?ekicidir.
Kumarhanelerin gelirini azaltmak i?in ?nce masraflar g?sterilmemi?,
yatak, yemek ve di?er ikramlar Topal'?n mutemedi ki?ilere ait kredi
kartlar? ile kar??lanm??t?r. Vergi vs. minimize edilerek farkl?
yerlerdeki muhasebe kay?tlar?yla sistem ?irketin lehine
?al??t?r?lm??t?r. Turizm Bakanl???'n?n yapt??? incelemelerde baz? oyun
makine ve te?hizat?n?n illegal yollardan elde edildi?ini g?sterir
bilgiler derlenmi?se de hi?bir i?lem yap?lamam??t?r.
Emperyal ?irketi K?br?s'ta ve Azerbaycan'da da etkili olmu?tur.
Bak?'de yap?lan konukevinin yap?m?ndaki finansman s?k?nt?s? ?zerine
in?aat?n otel olarak tamamlanmas?, otele biti?ik bir kumarhane yap?lmas?
kararla?t?r?larak i?letmecili?i Emperyal ?stlenmi?tir. Topal bu proje
i?in 8 milyon dolar harcam??t?r.
Bu projeyi ger?ekle?tiren Cumhurba?kan?n?n o?lu ?lhan Aliyev'dir.
Kendisinin Topal'a 500.000 dolar kumar borcu ve otelin gizli orta??
oldu?u iddialar? ?ne s?r?lmektedir.
Topal'?n K?br?s'taki kumarhaneyi b?y?tt??? ve gelecekteki talebi
kar??lamak ?zere b?y?k bir yat?r?m yapt??? da ifade edilmektedir.
T?rkmenistan ise adeta Emperyal taraf?ndan i?gal edilmi? gibidir.
Emperyal, T?rkmenistan'da iki adet be? y?ld?zl? otel, b?y?k bir i?
merkezi ve poliklinik i?letmesini ?stlenmi?tir. A?kaabat merkezindeki
be? y?ld?zl? Grant T?rkmen Oteli onbe? y?ll???na 15 milyon dolar
kar??l??? kiralanm?? ve ilk kumarhane a??lm??t?r.
Ak Alt?n Oteli yan?ndaki kumarhane Topal'?n en b?y?k rakibi Sudi ?zkan
taraf?ndan yapt?r?lm??sa da, mevcut mukavelelere ra?men ?zkan d??lanm??,
kumarhane 1996 y?l?nda 22 milyon dolar kar??l???nda Emperyal'e
sat?lm??t?r.
Emperyal k?sa bir zaman i?inde T?rkmenistan'da pek?ok i? ve i?letmeye
sahip olmu?, Ba?bakan Yard?mc?s? Gurbanmurodov'un tabiriyle
"T?rkmenistan'?n sosyal program?n?n icrac?s?" durumuna gelmi?tir.
?lgi ?ekici olan husus; Grand T?rkmen Otel, T?rk Eximbank kanal? ve
kredisi ile finanse edilmi?, ayr?ca T?rkmenistan'a a??lan 75 milyon
dolarl?k kredi i?erisinden 10.6 milyon dolarl?k ?deme Ak Alt?n Oteli'nin
yap?m?ndaki malzemeler i?in kullan?lm?? ve dolay?s?yla Emperyal
firmas?n?n i? ve i?lemlerini geli?tirecek bir uygulamaya konu olmu?tur.
Emperyal borcunu T?rkmenistan'a ?demedi?i i?in, T?rkmenistan kredisi de
ertelenmi?, neticede Eximbank a??k?a -ve ancak ara?t?r?ld???nda ortaya
??kacak ?ekilde- Emperyal'i finanse etmi?tir.
T?rkmenistan'?n en ?st d?zey yetkilileri ?stanbul'da a??rlanm??, ki?isel
ili?kiler kurulmu?, hediyeler verilmi? ve Emperyal T?rkmenistan'a a??k?a
ve tam olarak yerle?mi?tir.
Topal'?n T?rkmenistan'da i?letti?i otellerin kredisini temin eden T?rk
Eximbank dosyalar?n? inceleyen Ba?bakanl?k M?fetti?i, kredilerin verili?
usul? bak?m?ndan mevzuata ayk?r?l?k tesbit etmemi?tir. Ancak Ba?bakanl?k
M?fetti?i ilgi ?ekici di?er tesbitlerine de yer vermektedir.
"Dikkati ?eken di?er bir husus ise, kredi borcu ertemelerinin ?eklidir.
?lk ertelemede, T?rkmenistan taraf?ndan gelen yaz?l? bir istem
bulunmamakta, aksine bankan?n bu y?nde bir g?r??me istemine ili?kin
mesaj? mevcut bulunmaktad?r.
?kinci ertelemede ise T?rkmenistan'?n sadece 75 milyon dolarl?k b?l?m
ile ilgili bir yaz?l? istem bulunmakta olup, Banka Y?netim Kurulu bu
istemi 75 milyon dolar?n ?zerine 16 milyon dolarl?k kredi miktar?n? da
ekleyerek 91 milyon dolar ?zerinden uygulam??t?r.
Di?er taraftan Ak Alt?n Oteli'nin 1994 y?l?n?n 10'uncu ay?nda Grand
T?rkmen Oteli'nin ise 1995 y?l?n?n alt?nc? ay?nda a??ld??? ifade
edilmekle birlikte, her ikisinin i?letilmesinin de daha sonra Emperyal
Turizm ve Otelcilik A.?'ye verildi?i anla??lmaktad?r... Ayr?ca i?letme
s?zle?melerinde i?letmecinin T?rkmenistan d???na para ??karmas?
konusunda, malikin sa?layaca?? kolayl?k y?n?ndeki maddeler de dikkati
?ekmi?tir. Ak Alt?n Oteli'nin y?netim ve i?letilmesi ile ilgili
s?zle?mede yeralan, taraflar?n gizlili?i bozmas?n?n akdin iptal nedeni
say?lm?? olmas? da bir o kadar dikkat ?ekicidir.
B?t?n bu hususlar?n d???nda; Grand T?rkmen Oteli'nin renovasyonunu
ger?ekle?tiren Mensel JV'nin (Meti?, Nurol, Y?ksel ortakl???) Y?netim
Kurulu ?yelerinden G?ven Sazak ile Abdullah ?atl?'n?n orta?? oldu?u
Baysa ?irketi kurucular?ndan (Meclis Susurluk Ara?t?rma Komisyonu
Raporu'nda, Baysa ?irketinin kurucular?, T. Ticaret Sicili Gazetesi'nin
2.10.1992 tarih, 3127 say?l? n?shas?nda yay?nlanan ?stanul 1. Ticaret
Mahkemesi'nin 24.9.1992 tarih, E:1992/3924, K:1992/3674 say?l? karar?na
g?re, Ant G?ven Sazak, Ahmet Baydar, Silva Sazak, Mine Baydar ve Alper
Baydar olarak g?r?lmektedir) baz?lar?n?n soyadlar?n?n ayn? olmas? da
ilgi ?ekici bulunmu?tur.
Y?ksel A.?'nin orta?? oldu?u AY-SEL ?irketinin, di?er T?rki
Cumhuriyetleri'nde yat?r?mlar yapt???, Eximbank'tan temin edilen
listelerde g?r?lmektedir."
?atl?'n?n G?ven Sazak'?n ?iftli?ine gitti?ine, ilgili b?l?mde temas
edilecektir.
Burada ilgi ?ekici bir husus daha vard?r; otellerin in?aat? veya
yenilenmesi i?in kullan?lan kredi ertelemelerinde Emperyal ?irketi
devreye girmi? ve Eximbank'a muhatap olmu?tur.
Yurtd???nda i? yapan bir T?rk firmas?n?n o ?lke ile ilgili bir konuyu
T?rk makamlar? nezdinde takibinde bir yanl??l?k oldu?u iddia edilemez.
Ancak T?rkmen taraf?n?n 1997 tarihli ve kabul edilmeyen yeni erteleme
m?racaat?ndaki ifadeler ger?ek bor?lunun Emperyal oldu?unu ispat
etmektedir. (Ek: 3)
Ek: (3)'?n ikinci sayfas?, Grand T?rkmen Otel projesinin "Constructed by
the Emperial Otelcilik ve Turizm ve Ticaret A.?" oldu?unu
g?stermektedir. Dolay?s?yla Mensel JV ile Emperyal ili?kisi
ara?t?r?lmaya de?er g?r?lmektedir.
Ba?bakanl?k M?fetti?i, ertelemeler sebebiyle Garanti Bankas?'na -teminat
mektubu sebebiyle- yap?lm?? ?demeler ve Eximbank zarar?n?n olu?mas?
ihtimalini de g?ndeme getirmektedir.
Ak Alt?n Oteli'ni yapan ??gen A.?'nin bir in?aat m?hendisi ise tan?d?k
bir soyad? ta??maktad?r: Emrah Tinar.
Devlet Bakan? Ekrem Ceyhun'un kredi i?in Eximbank'a talimat verdi?i
tarihten itibaren ili?kilerin ve belirlenen bu hususlar?n kapsaml? bir
soru?turmaya ihtiya? g?sterdi?i d???n?lmektedir.
?nemli olan husus ?udur: T?rkmenistan do?al gaz ve petrol projelerine
Emperyal de m?dahil olacak konuma gelmi? ve T?rkmen yetkililer
vas?tas?yla etkili olmaya ba?lam??t?r.
?mer L?tfi Topal'?n ?ld?r?lmesi geni? yank?lar bulmu? ?zellikle Susurluk
kazas?ndan sonra daha da ?nem kazanm??t?r.
Bu konu Yarg?da g?r?lmekte olan bir dava oldu?u i?in ?al??malar?m?z
esnas?nda irdelenmemi?tir. Ancak Topal'la ilgili olarak yap?lan baz?
ilgi ?ekici tesbitler vard?r ve bunlar?n bu raporda yer almas?n?n zaruri
oldu?u d???n?lmektedir.
Topal, tombalac?l?ktan ve uyu?turucu ka?ak??l???ndan, F?nd?kzadeli ?mer
lakab?ndan inan?lmaz bir g?? ve servet sahibi olmay? ba?aran ilgin? bir
ki?iliktir.
G?nl?k 3 milyon dolar? a?an net gelirine, ?ld?rtt???, zarar verdi?i ?ok
say?da insana ra?men koruma bulundurmayan, adamlar? taraf?ndan hi?bir
?ekilde korunmayan bir evde oturan, ?zel ?of?r kullanmayan, kar?s?n?n
veya kendisinin kulland??? arabayla seyahat eden, z?rhl? bir araca
binmeyi reddeden bir ki?idir Topal. Tripleks bir k??k-evde oturmas?na ve
d?nyan?n her yeriyle haberle?mesine ra?men evinde tek bir telefon hatt?
vard?r. E?inin cep telefonunu hi?bir ?ekilde kullanmad??? da
bilinmektedir.
?mam nikah?yla ya?ad??? gen? e?i Hil?l han?mla 7 y?ll?k birlikteli?i
olmu?tur. Sosyal hayat?, kar?s?n?n kulland??? bir ara?la gitti?i Pazar
yemekleridir. E?ini i? hayat?na asla sokmam??, i? hayat?ndaki zalimli?i,
evde kar?s? ve ?ocuklar?yla ?akala?an munis bir insana d?n??mektedir.
Evde silah bile yoktur. ?l?m?nden k?sa bir s?re ?nce ?elik yelek ve
yatak odas?ndaki dolab?n ?zerine gizledi?i bir tabanca edinmi?, ancak
her ikisini de kullanmam?? ve ta??mam??t?r. replica-patek-philippe.sitewatches.com
replica patek philippe
Yemeklerini s?rekli olarak evinde yemi?, (10) ?ld?r?ld??? gece, evine
geceyar?s? civar?nda d?necek olmas?na ra?men, masan?n haz?r tutulmas?n?,
ancak kay?nvalidesinin kendisini beklemeyip yatmas?n?, a???ba??na
haz?rlataca?? yiyecekleri evinde yiyece?ini s?ylemi?tir. E?inin ak?am
yeme?i organizasyonunu ise Hil?l han?m, yatt??? hastane odas?nda
kendisiyle s?rekli haberle?erek yapm??t?r. ?lgi ?ekici olan husus, ?mer
L?tf? Topal'?n May?s ay?ndan itibaren i?inde oldu?u stresli durumun
Temmuz ay?nda giderek yo?unla?mas? ve 27 Temmuz'da do?um yapmas?
yak?nla?m?? e?ini adeta zorla hastaneye yat?rmas?d?r.
Topal'?n ?ld?r?lmesinin bir?ok sebebi olabilir. Ancak hi?bir gerek?e
insanlar?n Topal'a kendisini ?ld?rmek ?zere yakla?malar?na imk?n
vermemi?tir.
Cinayetten sonra Ankara'da bir polis yetkilisinin "ad?m gibi eminim bu
onlar?n i?i" diyerek ?atl? ve bir grup ?zel Harekat??y? hedef ald???,
?stanbul Emniyet M?d?rl???'nde g?zetim alt?na al?nan polislerden birinin
konu?mas? esnas?nda, "Bize vatan i?in hedef g?sterdiler. Sonra bizim
hedeflerimizle kendileri salonlarda kadeh toku?turdular. ?lk defa kendi
ba??m?za bir i? yapt?k onu da y?z?m?ze g?z?m?ze bula?t?rd?k" dedi?i ve
?stanbul Emniyet M?d?rl???'n?n M?T'ten tek sayfal?k bir not ald?ktan
sonra telefon irtibatlar? ?zerine teknik bir ?al??ma yapt??? bilgisi ile
birle?tirildi?inde Topal olay?na k?smi bir a??kl?k getirilebildi?i
ortaya ??kmaktad?r. Ancak bunlar?n hi?biri yarg? i?in yeterli delil
olmamaktad?r. Koli band?na sar?l? ?arj?r ?zerinde ?atl?'n?n parmak
izinin ??kmas?na ra?men kendisinin ?l?m? olay? karanl??a sokmaktad?r.
Sar?yer Cumhuriyet Ba?savc?l???'nca kullan?lan a?a??daki tablo,
san?klar?n Topal'?n ?l?m saatindeki irtibatlar?n? ve yerlerini belirten
kapsaml? bir ?al??man?n ?zetidir. (Detaylar Ek: 4'dedir. )
Bu konuda ?stanbul Emniyet M?d?r? Kemal Yaz?c?o?lu'nun sergiledi?i
tav?r, ?ankaya'da Cumhurba?kan?'n?n ba?kanl???nda yap?lan liderler zirve
toplant?s?nda en a??k kelimelerle tenkit edilmi?tir. Bu sebeple
kendisine bu ?al??ma kapsam?nda yer verilmemi?tir.
Polislerin sorgulanmadan Genel M?d?rl?k taraf?ndan Ankara'ya al?nmas?
konusuna ise bir ?stanbul Emniyet yetkilisi taraf?ndan a??kl?k
getirilmi? ve -"Polisleri Ankara almad?. Y?neticilerimiz korktu ve biz
onlar? Ankara istedi diyerek ba??m?zdan att?k" demi?tir. Ger?ekten Kemal
Yaz?c?o?lu'nun hesab? sonradan de?i?mi?, Ankara'ya haber verince
Bakanl?k ve Genel M?d?rl?k polisleri istemi? ve ?stanbul Emniyeti bir
dertten kurtulmu?tur. ??nk? polisler "al?nd?ktan" sonra Emniyet M?d?r?
makam?na gelmemi?, gece 22.00'ye kadar bir sorgulama yap?lmam??, M?d?r
muavinleri de odalar?ndan ??kmam??t?r. Gece 22.00'den sonra Emniyet
bo?alt?lm?? ve ilgililer istirahate gitmi?lerdir. Bu saatten sonra bir
sorgu olup olmad???n? da Yaz?c?o?lu bilebilir.
Topal'?n ?ld?r?lmesiyle ilgili pek?ok iddia vard?r. Birinci e?inden olma
?ocuklar? Murat ve Elif'in babalar?n?n ?l?m?nden en b?y?k yarar?
sa?lad?klar? ??phesizdir. Ama genel kanaat Topal'?n b?ylesine bir
tehditle kolayca ba?edece?i ?eklindedir.
PKK'ya yard?m eden K?rt i?adamlar? listesi olu?turuldu?u ve listeden
??kabilmek i?in hara? ?dedi?i ancak para konusunda ??kan anla?mazl?k
sebebiyle ?ld?r?ld??? de iddia edilmi?tir.
Topal'?n namaz k?lan ve oru? tutan bir ki?i oldu?u, mazbut bir aile
hayat? bulundu?u ve K?rt ayr?mc? ve ter?ristlerle i?birli?i yapmad???
yayg?n bir bilgidir. Bu iddialar g?ndeme gelmi?se de konunun Topal'dan
hara? almak ve k?lliyetli miktarda para s?zd?rmak amac?na y?nelik oldu?u
bilinmektedir. ?stelik b?y?k hara?lar ?deyen Topal'?n bu ?ekilde
?ld?r?lmesi tavu?un kesilmesi anlam?na gelece?inden buna ihtiya?
olmad??? ??phesizdir.
Bir di?er iddia, K?br?s'ta a??lacak gazinoyla ilgilidir. ?atl?, A. Fevzi
Bir ve Sami Ho?tan Emperyal'in gayri resmi orta?? olmu?lar, ancak K?br?s
kumarhanesi i?in gerekli finansman? sa?layamam??lard?r. Topal da
kendilerine hisse vermeyi reddedince bu ortaklar ?zel Tim polisleriyle
eylemi ger?ekle?tirmi?lerdir. Ancak bu iddia da tutarl? g?r?nmemekte
taraflar bu ?l?mden yarar sa?layamamaktad?rlar. ?mparatorluk Murat ve
Elif Topal'a, Hil?l han?ma intikal etmektedir.
Ba?ka iddialar da ileri s?r?lmektedir. Murat ve Elif Topal'?n ?atl?'ya
535.000 dolar ?dedikleri, Emperyal Gazinolar?na ait hesaptan ve Garanti
Bankas?'na ait 012157 nolu ?ek tanzim edildi?i vadesinden bir g?n ?nce
?atl?'n?n bir yak?n?na elden ?deme yap?ld??? da belli olmu?tur.
Bu ?deme cinayetin maddi bir anla?mazl?ktan i?lendi?inin delili olamaz.
Topal'? ?ld?rmenin ta?eronluk ?creti de olamaz. ?l?mden iki ay sonra
yap?lan bu ?demenin bir ba?ka gerek?esi olmas? gerekir.
Topal'?n ?l?m?nden sonra e?i Hil?l han?ma 105 milyon dolarl?k bir bor?
toplam? g?sterildi?i bas?nda da yer alm??t?r. (Ek:5)
Ger?ekten baz? tefecilere dahi bor?land??? ve Topal'?n zaman zaman
inan?lmaz ?ekilde nakit para s?k?nt?s? ?ekti?i, 1995 y?l?ndan itibaren
bu s?k?nt?n?n artt???, ?nceleri bankalardan bor? ald??? ve Necati
Kurmel'in kendisine kefil oldu?u bilinmektedir. Sonralar? ve 1996'da
zaman zaman para s?k?nt?s?n?n had safhaya ula?t??? ve Topal'?n evine 50
milyon TL b?rakamad??? g?nlerin geldi?i anlat?lmaktad?r. (Hesap
uzmanlar?n?n ald??? iddialar? teyit etmektedir.)
G?nl?k 3 milyon dolar? a?an gelir; yeni yat?r?mlara, gayrimenkul
al?m?na, yurtd???na k?lliyetli mebla?lar?n ka??r?lmas?na elbette
yetmemektedir.
Turizm Bakanl???'n?n memurlar?ndan ba?layan yurtd???nda Aliyev'e,
Niyazov'a ula?an bir hara? zinciri ?ok geni? bir camiay? kapsamaktad?r.
(11) Siyasi irtibatlar?n? geli?tirmek i?in de ?ok para harcam??t?r.
Hatta bu irtibatlar bir siyasi partiye ve liderine cephe almas?na kadar
varm??t?r. Topal'? Sipahi Oca??'na g?t?r?p hakim ve savc?larla
samimiyetini de ispat eden bir milletvekili aday?, Rize'de Mesut
Y?lmaz'? se?tirmeyecek kadar g??l? olmak i?in Topal'?n yo?un para
deste?ine mazhar olmu?tur.
Topal'?n kulland??? baz? telefon numaralar?yla ilgili olarak ve kal?n
bir kitap halini alan bir ?al??ma yapt?r?lm??t?r. ?lgi ?ekici sonu?lar?
g?sterir ?zet ?emalar (Ek:6)'dad?r.
Topal 1996 y?l? i?inde DYP Genel Merkezine ait 419 23 63 ve 417 87 49
nolu telefonlar? bilmekte ve kullanmaktad?r. DYP ?stanbul ?l Y?netimi'ne
ait 213 28 27 numaray? ve nedense Rize ?l Ba?kanl???'na ait 464-213 28
27 numaral? telefonlar? da bilmekte ve kullanmaktad?r.
Topal'?n en s?k g?r??t??? ki?i orta?? Sami Ho?tan'd?r. Hakim Akman
Aky?rek de ayn? zamanda ayn? numaradan Sami Ho?tan'la irtibatl?d?r.
Sami Ho?tan incelenen tek bir telefon numaras?ndan 7 ayda ve 1996
y?l?nda Albay Veli K???k'le 34 kere, Abdullah ?atl? ile 13, Korkut
Eken'le 6 kere g?r??m??t?r.
May?s 1996'da Mehmet A?ar'?n Adalet Bakan? oldu?u d?nemde ani bir haber
ortal??? kar??t?rm??t?r. ?ddialara g?re Mehmet A?ar, Topal hakk?nda
K?rt??l?k dosyas? a?t?rm?? ve gere?i i?in emir vermi?tir. T?pk? Orhan
Ta?anlar'?n ?stanbul Emniyet M?d?rl???ne atand?ktan sonra TV'ye ??k?p
"buraya kafa koparmaya geldim" dedi?i tarihte, ?stanbul'da baz? kirli i?
sahiplerinin Emniyete g?t?r?l?p tartaklanmas? ?zerine Topal ?nce Sedat
Demir'e ula?m?? ve polisteki yeni ekiple irtibatlanm?? oldu?u gibi, bu
defa da ?ok daha ?st seviyede koruyucular aram??lar. Fatura da o
nisbette y?ksek olmu?tur. (Topal'?n Orhan Ta?anlar'a 250 milyar TL'lik
hediye g?nderdi?i fakat reddedildi?i s?ylentisi kendi muhitinde panik
ya?anmas?na yol a?m??t?r.)
Topal'?n kendini korumak saikiyle ilk ?nce siyasi ki?ilere ula?arak
dosyas?n? kontrol ettirdi?i ve korkmas?n? gerektirecek bir husus
olmad???na inand?r?ld??? anla??lmaktad?r. Hatta bu arada baz? ?zel Tim
mensuplar?yla g?r??t??? ve o cenahtan da uygun reaksiyonlar ald??? iddia
edilmektedir. May?s 1996'da ba?layan tedirginlik ayn? ay i?inde son
bulmu? ve etraf?na "ad?n? listeden ??kartt???n?" nakletmi?tir. B?t?n bu
ili?kilerin ?ok ?nemli ba??? ve ?demelere yol a?t??? da ifade
edilmektedir.
Ancak Haziran ay?nda tedirginlik avdet etmi? ve Temmuz'da Topal'?n
gerginli?i had safhaya ula?m??t?r.
Bu arada Ankara'dan 17 milyon dolar talebedilmi?, Topal bu paran?n
toplanmas? i?in mehil istemi?tir. Olay? nakleden ki?i "Kar?? taraf mal
m? vermi?ti ki s?re tan?may? uygun g?rmesin. Bu s?re verildi, para
?dendi ancak PARA YER?NE ULA?MADI. ?DEME YAPILAN MUTEMET K???LER, 17
M?LYON DOLAR ???N TOPAL'I ?LD?RMEYE KARAR VERD?LER" demi? ve olay?n bu
sekt?rde bu ?ekilde yorumlanmakta oldu?unu nakletmi?tir.
?mer L?tfi Topal hakk?nda ifade edilmesi gereken ?ok ?nemli bir husus
vard?r.
Emniyet ve M?T ilgilileri ?lkemizde Amerikanvari Mafya Te?kil?t?
olmad???, baz? kabaday?lar?n etraflar?na toplad?klar? 10 - 20 - 40 - 50
ki?i ile ?etele?tikleri, r??vet vererek, zor kullanarak, devletin ilgili
kurumlar?n?n bilgisi dahilinde pek?ok kanunsuz i? yapt?klar?, etkili bir
h?k?met, hatta cesur - atak ve namuslu bir mahalli y?neticiyle o b?lgeyi
terk etmek zorunda kald?klar? hususunda hem fikirdirler. En ?nemlisi bu
?etelerle ilgili olarak her t?rl? bilgi mevcut oldu?undan kendilerini
tasfiye etmek her zaman i?in kolayd?r.
Ancak devletle b?t?nle?mi?, devletin ilgili kurumlar?na entegre olmu?,
mahallinde Valiyi, Emniyet m?d?r?n?, mecliste ve h?k?mette yeterince
?yeyi kendisine ba?lam?? ve bu ki?ilere adeta emir verebilir duruma
gelmi? bir yap?lanma mevcut de?ildir. Bu konuda ve Cumhuriyet tarihi
boyunca en ?nemli mesafeyi katetmi? ki?i ?mer L?tfi Topal'd?r.
E?er ?ld?r?lmeseydi ?lkenin en etkili ili?kileri i?inde, istedi?i yere
ve makama n?fuz edebilme imk?n?n? bulacak ve birka? y?l sonra da ger?ek
man?da dokunulmazl??a kavu?acakt?. Bu noktada ilgili her uzman fikir
birli?i i?inde g?r?nm??t?r.
Topal, kirli ge?mi?ine ra?men bir s?re sonra kumarhaneleri tasfiye etmek
ve sayg?n bir i?adam? olmak i?in stratejik bir karar verebilme
becerisini de g?stermi?, T?rkmenistan'?, oradan elde etti?i diplomatik
pasaportun da g?sterdi?i gibi rezerv ?lke olarak se?mi?, kendini bir?ok
a??dan gelece?e haz?rlayabilmi?tir. Sadece kazand??? paran?n b?y?kl???,
K?br?s'ta ve Antalya'da a??rlad??? bunca devlet b?y???ne ve elinin
a??kl???na ra?men kendi sonunu getirmesine mani olamam??t?r.
Hara? vermekten nefret etmesine ra?men, sadece yetkililer de?il, onlar?n
adamlar?, korumalar?, adamlar?n adamlar? da Topal'?n paralar?na ortak
olmu?lard?r. ?ayan? ??krand?r ki geli?meler Topal'?n hedefledi?i noktaya
uzanmas?n? engellemi?tir. Ancak bu durum, devletin ?etelerle irtibat?
noktas?ndaki ?z?nt? verici tespitleri yok etmeye yetmemi?tir.
Zaten i?lerin bu karma??k yap?s?, devlet kurumlar?n?n i?ine girdi?i
laubalilik, gev?eklik ve ciddiyetsizlikten kaynaklanmaktad?r. Sa?c? ve
solcular?n, sivilin, ?niformal?n?n, do?ruyla e?rinin bu kadar ve bir
noktada bulu?mas?n?n hikmeti de bu karga?an?n yaratt??? verimli fakat
kirli faaliyet alanlar?n? ortaya ??karmas?ndand?r.
Bu noktada yetkililer de olaylar? engellememi? hatta te?vik etmi?tir.
?lke i?inde cereyan edenler Susurluk kazas?na kadar kamuoyundan
gizlenebilmi?, bu arada yurt d???na a??lmalar ba?lam??t?r.
D?PNOTLAR
(7) Topal, kumarhane a?t??? ?ehirlerde, muhiti olan etkili aile ve
ki?ilerle ?ahsen ili?ki kuruyor, sosyal faaliyetler i?in f?rsatlar
veriyor, para harc?yor, do?umg?n?, evlenme y?ld?n?mlerinde ??k jestler
yap?yor ve ortakl?klar kuruyordu. Alacaklar?n? ald?ktan sonra da
ili?kisini kesiyordu. Kumarhanelerin yo?unlu?unu art?rmak bahanesiyle
ki?ilere bol miktarda fi? verdirerek oynat?yor, sonunda da ortakl?klar?
tasviye i?in bor? ??kar?yordu. Antalya'da bu ?ekilde elde etti?i bir
?irkete yapt?rd??? evleri mensuplar?na dolar ?zerinden satm??, ?mer
?arlak Pa?a'ya, Emniyet M?d?r? Mete Altan'a da yer tahsis etmi?ti.
?irket hisselerinin devrinde ise kamu g?revlilerini kullanm??t?.
(?irketlere ait bir liste Ek: 5'tedir.)
(8) T?rkmenistan'daki Ak Alt?n kumarhanesini, Grand T?rkmen Oteli
Kumarhanesi, daha sonra da di?er kumarhaneler takip etmi?tir.
(9) Talih oyunlar? salonlar?n?n a??lmas?, d?zeni, kontrol? konusunda s?k
s?k de?i?iklik yap?lm??, salonlar?n a??lmas? kolayla?t?r?lm??, adeta
te?vik edilmi?tir. Milyonlarca dolarl?k gelire ra?men, ger?ek manada ne
denetim, ne de vergi incelemesi vard?r. Bakanl???n fon olarak ald???
birka? milyar lira g?ze batmakta ve tart???lmaktad?r. Kumarhaneler ve
i?letenler, devletin t?m mekanizmalar?n? etkisizle?tirebilmi?lerdir.
(10) Sadece Bodrum'da Hikmet babata?'?n ?ld?r?ld??? gece, Antalya'da
herkesin i?inde oturmu? yemek yiyerek i?ki i?mi?tir.
(11) Ald??? kredilerin kar??l???nda Demirbank Zeytinburnu ?ubesi'ne 145
milyar, Toprakbank Merkez ?ubesi'ne 100 milyar, ?ekerbank ?stanbul
?ubesi'ne 270 milyar, Yurtbank Merkez ?ubesi'ne 1 trilyon TL gayrimenkul
ipote?i veren Topal, varl?k i?inde yokluk ?ekmektedir.
MEHMET AL? YAPRAK VE KA?IRILMASI
Topal'?n ?ld?r?lmesiyle ilgili olarak Park Holding, Hava? ihalesi,
Turgay Ciner'in servetinin kaynaklar?, Topal'?n Hava? ihalesine Park
Holding arkas?na gizlenerek ve gizli ortak olarak kat?ld??? ve
Holding'in gizli ve kirli i?lerinin bulundu?u iddialar?yla da ?e?itli
yorumlar getirilmeye ?al???lmaktad?r.
Ancak Topal'?n ?ld?r?lmesi ile Gaziantep'te Mehmet Ali Yaprak'?n
ka??r?lmas?yla geli?en olaylar aras?nda irtibat vard?r.
Mehmet Ali Yaprak bir i? adam?d?r. Radyo ve TV'si ve ?irketleri vard?r.
Ger?ekte ise fevkal?de g??l? bir ?ete reisidir.
Yaprak Holding'e ait bilgiler ili?ikte sunulmaktad?r.
Captagon'un da??t?m?n?n ise Hidayet Turizm taraf?ndan yap?ld???
anla??lmaktad?r.
Mehmet Ali Yaprak gibi g??l? bir reisin ka??r?lmas? kolay ve herhangi
bir ?etinin ?stesinden gelebilece?i bir i? de?ildir.
30 Kas?m 1997 tarihli toplant?da M?T ve Yaprak grubu ili?kilerine at?f
yap?lm?? daha ?nce de Eym?r - Haluk Koral g?r??meleri nakledilmi?ti.
Mehmet Ali Yaprak olay? ile ilgili olarak M?T'in takdimi a?a??dad?r.
"Mehmet Ali Yaprak 24 Aral?k 1995 se?imlerinden ?nce se?im masraflar?
olarak Mehmet A?ar'a dolay?s?yla DYP'ye 500 milyar lira yard?mda
bulunmu?, konuyu bilen ?zel Harekat Dairesi Ba?kan? ?brahim ?ahin de
bilahare ayn? ?ah?stan 100 milyar lira r??vet alm??t?r. M. A. Yaprak
Gaziantep'teki Yaprak TV ve Hidayet Turizm Firmas?'n?n sahibi olup, esas
gelirini Suriye ve Suudi Arabistan ba?lant?l? uyu?turucu ticaretinden
sa?lamaktad?r.
M. A. Yaprak'?n se?imlerden ?nce Mehmet A?ar ve ?brahim ?ahin'e verdi?i
paralardan haberdar olan Abdullah ?atl? ad? ge?enden kendilerinin de
para almalar? i?in Ercan (Ersoy) ve Ayhan isimli polis memurlar?n?n da
aralar?nda bulundu?u bir ekibe M. A. Yaprak'? ka??rtm??, olayda alt?,
yedi ?ah?s polis maskesiyle g?rev alm??t?r. M. A. Yaprak'?n evi ve
i?yeri ile ilgili istihbarat, Abdullah ?atl?'n?n iste?i do?rultusunda,
Gaziantep'te hal? saha i?leten ve Mehmet Ali Yaprak'la ge?mi?ten
sorunlar? bulunan ?lk?c? g?r??e mensup Yahya... adl? ?ahsa verilen
talimatla temin edilmi? ve an?lan ile yap?lacak pazarl?k s?ras?nda
olay?n videoya kaydedilmesi planlanm??t?r. Ka??r?lma olay?n? erken
saatlerde ger?ekle?tiren ?ah?slar, M. A. Yaprak'? Siverek'e
g?t?rm??lerdir. Olay?n polise intikalini m?teakip, olay?n istihbarat?n?
yapan Yahya (Efe) adl? ?ahs?n karde?i, polis taraf?ndan Gaziantep'te
g?zalt?na al?nm??t?r.
Bunun yan?s?ra, s?z konusu olayla ilgili olarak Mehmet Eym?r taraf?ndan;
"Gaziantep'li Mehmet Ali Yaprak'?n ka??r?lmas?ndan sonra, Gaziantep'te
ikamet eden Haluk Koral isimli bir tan?d???n?n telefonla kendisini
arayarak, ka??r?lan Gaziantepli zengin i?adam?n?n yak?n tan?d???
oldu?unu belirterek yard?m istedi?ini, Ad?ge?ene (H. Koral) "direkt bir
yard?m?n?n olamayaca??n?, ayr?ca ka??r?lan ?ah?s hakk?nda da m?sbet
?eyler s?ylenmedi?ini, ancak M. Ali Yaprak'?n Abdullah ?atl? taraf?ndan
ka??r?ld???na dair bir duyum al?nd???n?, ad?ge?enin Siverek'e
g?t?r?ld???n?n s?ylendi?ini, bu nedenle Bucaklar'la g?r??mesinin yararl?
olabilece?inin" belirtildi?ini, Bir s?re sonra H. Koral'?n tekrar
kendisini (M. Eym?r) arayarak, M. A. Yaprak'?n serbest b?rak?ld???n?,
s?ylenenlerin do?ru ??kt???n? bildirdi?ini, Olaydan bir m?ddet sonra
Operasyon Ba?kanl???'ndan bir personelin gelerek; "eski elemanlar?m?zdan
M?fit Sement'in isminin de ka??r?lma olay?na kar??t?r?ld???n?, M?fit'in
bize bilgi getirmek i?in olay tarihinde Gaziantep'e gitti?ini, olayda
aktif rol almad???n? bildirdi?ini, Abdullah ?atl?'n?n kendisinden (M.
Sement) video kameras?n? al?p Gaziantep'e gelmek istedi?ini, Gaziantep'e
gitti?inde ka??r?lma olay?n?n gidi?inden ?nce oldu?unu ??rendi?ini, bu
nedenle ayn? g?n ?stanbul'a geri d?nd???n?" ifade etti?ini, Bu bilgiler
?zerine H. Koral'la temasa ge?ilerek, ilk g?r??mede verilen bilgilerin
M. Sement'ten al?nd???n?, bu nedenle yard?mc? olan an?lan ?ahs? olay?n
i?ine katmamalar?n?n yararl? olaca??n? s?yledi?ini, H. Koral'?n da bunu
kabul etti?ini,
15.02.1997 tarihinde ise personelimiz yeni ??rendi?i hususlar? ilgili
olarak yapt??? a??klamada; "M. Sement'in olaya anlatt???ndan daha fazla
girdi?ini, Siverek'e gidip M. A. Yaprak'?n sorgulanmas? s?ras?nda
videoya kaydetti?ini, ayr?ca M. A. Yaprak'?n iki kez ka??r?ld???n?, ilk
ka??rmaya ?brahim ?ahin'in ekibi ile Cengiz C?mert (Ge?mi? d?nemde
bilgilerinden istifade edilmi?tir) ve Hasan Aydostlu'nun (?ngiltere'de
Nafiz Bostanc? i?ine kar??an ve ge?mi? d?nemde Mu?la'da bilgilerinden
istifade edilen) de kat?ld???n?, Cengiz C?mert'in ka??ran gruba, M.
Eym?r'?n de i?in i?inde oldu?unu s?yleyerek M. A. Yaprak'tan gasp edilen
paradan nam?na para ald???n?, olay?n polisler aras?nda da b?yle
bilindi?ini s?yledi?i," hususlar? iddia edilmi?tir.
Bu anlat?mda ?e?itli yanl??lar ve olay? farkl? mecraya g?t?ren ifadeler
vard?r. Yaprak, Hidayet Turizm'in sahibi de?ildir. Yaprak'?n
ka??r?lmas?n? Hidayet Turizm ilgililerinin organize etti?i, hedefin,
captagon imalathanesinin yerini ??renmek ve orijinal captagon'un i?ine
ilave edilen ve "Hac?'n?n mal?" olarak Arap aleminde me?hur olan
uyu?turucunun form?l?n? zorla almak oldu?u bilinmektedir.
Ka??rma olay?n? ?atl?'n?n bir grup polisle organize etti?i, Yaprak'tan
serbest b?rak?lma kar??l??? 1 - 2 milyon Mark al?nd???, asl?nda Hidayet
Turizm'in 10 milyon Mark ?dedi?i, fakat bu miktardan ka??ranlar?n
haberdar olmad??? ve pay alamad?klar?, ger?ek ?demenin miktar?n?n
??renilmesi - duyulmas? ?zerine ?atl? ve ekibinin Ankara ile
ili?kilerinin bozuldu?u hatta koptu?u iddia edilmektedir.
Bu durum kar??s?nda polislerin ve ?atl?'n?n Yaprak'? ikinci kere
ka??rd?klar?, konu?turduklar?, konu?malar? videoya kaydettikleri, band?n
bir suretinin Bucaklar'a, bir suretinin Mehmet Eym?r'e (M?fit Sement
vas?tas?yla) teslim edildi?i, orijinal band?n ise Ankara'yla yap?lan
pazarl?k sonucu imha edildi?i de iddialar aras?ndad?r.
Haluk Koral'?n Eym?r'? arad??? ve yard?m istedi?i de do?ru de?ildir.
Eym?r M?fit Sement'i kurtarmak i?in devreye girmi?, y?zle?tirme
yap?lmas?, ara?ta bulunan parmak izinin Sement'e ait olmas? sebebiyle
olay?n kapat?lmas? y?n?nde gayret sarfetmi?tir.
?kinci ka??rma olay?n?n, Ankara'n?n bilgisi ve tasvibi d???nda olmas?,
polisin sert reaksiyonunu ?ekmesi ?zerine Eym?r, Sement'in ad?n?n ortaya
??kmamas? i?in Yaprak grubunun etkili isimlerinden Haluk Koral'la temasa
ge?mi?tir.
Neticede savc?n?n "y?zle?tirme" karar? da uygulanmam??, taraflar?n
olay?n b?y?memesi, kendi hesaplar?n? kendilerinin zaman i?inde g?rme
arzusu ile kapat?lm??t?r.
Ba?bakanl?k, Gaziantep Savc?s?'n?n i?lemlerindeki eksikli?i Adalet
Bakanl???'na Ocak 1997'de bildirmi? olmas?na ra?men Eyl?l 1997'deki
yaz?m?za kadar Bakanl?k, eski bakan ?evket Kazan'?n talimat?na ra?men
harekete ge?memi?tir.
Bu k?sa takdim, Devlet ilgili ve yetkililerinin uyu?turucu konusunu,
ka?ak??l???, kirli paray?, Devlet'in tahribi pahas?na nas?l ele
ald?klar?n? g?steren ilgi ?ekici bir ?rnektir.
Bu arada sayg?n bir kurulu? olan M?T'in eski mensuplar?n?n (M?fit Sement,
Hasan Aydostlu) gibi ?ah?slar?n nas?l bir ili?ki i?inde olduklar?, yine
sayg?n bir kurulu? olan Emniyat Te?kil?t?'n?n uyu?turucu imalat?n?
durdurmak de?il, di?er uyu?turucu tacirlerinin hizmetine girdi?ini
g?steren ac? bir ?rnek oldu?u belirtilmelidir.
Ka??ran gruplar?n her defas?nda i?in i?inden s?yr?labilmeleri ancak bu
ili?kilerle m?mk?n olabilirdi.
Her iki ka??rma olay?nda g?venli b?lge olan Bucaklar'?n kontrol?ndeki
topraklara gidilmesi, ?zerinde durulmas? gereken bir noktad?r.
Osmanl? d?neminin Beylerbeyli?i ?nvan? kullan?lm?yorsa da A?iret
beyli?inin devam etti?i ve Siverek y?resinin devletin kontrol?n?n d???na
terkedildi?i a?ik?rd?r.
Bu vesileyle ve durumun vehametini ortaya koymak ?zere bir parantez
a?arak Yaprak ve Hidayet ailelerinin ?emas?n? Say?n Ba?bakan'a takdim
etmek ihtiyac? duyulmu?tur.
Teknik olarak bu bilgilerin ek'te sunulmas? gerekirse de, yeralt?
d?nyas?n?n bu kara, kirli ve kanl? paradan beslenerek nas?l legalize
olmaya gitti?inin delili sunulmak istenmektedir. (?emalar 58 ve 59.
sayfalarda yer al?yor.)
?eman?n a??k izah? (Ek: 7)'de sunulmu?tur. Ek bilgilerde milyonlarca
dolarl?k uyu?turucu geliri sa?layan bir sistemin kuruldu?u a??k?a
g?r?lecektir.
Sistem; M?T'teki ve emniyetteki bilgilere ra?men ?al??maya devam
etmektedir. Ka?ak??lar?n devletten g??l? olamayaca?? ger?e?i kar??s?nda,
devletinin elinin kolunun nas?l ba?land??? ara?t?r?lmal?,
soru?turulmal?d?r.
Mehmet Ali Yaprak olay?n?n Ankara ve ?stanbul gruplar?n?n aras?n?n
a??lmas?nda bir d?n?m noktas? oldu?u iddias?na yer verilmi?ti. Bu
anla?mazl?k 1996 y?l?nda gruplar?n birbirinden uzakla?mas?na yol a?m??
veya yeni geli?meler gruplar?n eski koordineli ?al??malar?n? zaten
ortadan kald?rm??t?r. Doksan alt? y?l? ?atl?'n?n ?zerindeki koruyucu
?rt?n?n incelemeye ba?lad???, OHAL b?lgesindeki ba??bo?lu?un da kontrole
al?nmaya ?al???ld???, keza ?mer L?tfi Topal'?n tedirginli?inin artt???
bir d?nemdir.
Mehmet A?ar'?n milletvekili se?ilmesi, daha aylar ?ncesinde bu hususun
biliniyor olmas?, ne kadar n?fuz sahibi olursa olsun vatan - millet i?in
yap?lan i?lerin koordinasyonunun zedelenmesine yol a?m??t?r.
Topal'?n ?ld?r?ld??? d?nem de i?te bu olu?uma rastlam??t?r.
( RAPORDAK? 68, 69, 70, 71 NUMARALI SAYFALAR "DEVLET SIRRI" OLDU?U
GEREK?ES?YLE A?IKLANMAMI?TIR.)
BEH?ET CANT?RK
Ermeni as?ll? Beh?et Cant?rk'?n ge?mi?iyle ilgili k?sa istihbarat
bilgisi a?a??dad?r.
Re?it - Hatun o?lu, 1950 Diyarbak?r/Lice do?umlu olan ad?ge?enin;
- 20.11.1975 tarihinde Lice b?lgesinde meydana gelen deprem sonras?nda
devletin y?reye yeterli yard?m yapmad???n? ileri s?rerek, halk?
ayakland?rmaya ?al??an K?rt?? ?ah?slardan oldu?u,
- 1981 y?l? itibariyle Suriye'de bulunan Asala mensuplar? ile s?k?
ili?kiler i?erisinde bulundu?u,
- 16.06.1983 tarihinde ?stanbul/Kapal??ar??'da ger?ekle?tirilen Ermeni
ter?r eylemini organize eden ?ah?slardan oldu?u,
- Temmuz 1984 tarihi itibariyle sorgulanan ?ahs?n; uyu?turucu madde
faaliyetlerini DDKD (T?rkiye K?rdistan Demokrat Partisi'nin yan
kurulu?u) ?rg?t? nam?na yapt???n? ve bu ?rg?t?n ?yesi oldu?unu itiraf
etti?ini,
- 1984 sonunda uyu?turucu madde ka?ak??l??? su?undan tutukland??? ve
1985 y?l?nda beraat etti?i,
- 1990 y?l?nda baz? K?rt ayd?nlar?yla birle?erek "Ulusal Platform" adl?
bir birlik olu?turduklar?, bilahare Mezopotamya A.? Adl? bir ?irketi
kurduklar? ve Mezopotamya isimli bir gazete yay?nlamak ?zere giri?imde
bulunduklar?,
- 1992 y?l? itibariyle PKK'ya aktar?lmak ?zere uyu?turucu
ka?ak??lar?ndan para toplanmas?na arac?l?k yapt???,
- Nisan 1992 tarihinde T?rkiye'ye Pakistan'dan 6 ton baz morfin, 5 ton
esrar getirdi?i ve bu uyu?turucular?n Sava? Buldan, Hur?it Han, Adnan
Y?ld?r?m, Cahit Kocakaya, Ey?p Kocakaya, Ferda Seven isimli ?ah?slar
taraf?ndan sat?n al?nd???, B. Cant?rk'?n yine bu ?ah?slardan muhtelif
tarihlerde PKK'ya verilmek ?zere para toplad???,
- 1992 tarihi itibariyle ?zg?r G?ndem Gazetesi'nin finans?rlerinden
oldu?u...
Bu ?zet bilgi ad?ge?enin kimli?i hakk?nda yeteri kadar ayd?nlat?c?d?r.
Kim oldu?u ve ne yapt??? a?ikar olmas?na ra?men Devlet, Cant?rk'le
ba?edememi?tir. Yasal yollar yetmemi? neticede "?zg?r G?ndem gazetesi
plastik patlay?c?larla havaya u?urulmu?, Cant?rk'?n devlete biat etmesi
beklenirken ad?ge?enin yeni bir tesis kurmak ?zere harekete ge?mesi
?zerine, T?rk Emniyet Te?kilat? taraf?ndan ?ld?r?lmesi kararla?t?r?lm??
ve karar infaz edilmi?tir."
B?ylece 100 ki?iye yak?n oldu?u tesbit edilen ve zaman?n Ba?bakan?'n?n
ifade etti?i "PKK finans?r? i? adamlar?n?n elde olan listesi"nden bir
ki?i eksilmi?tir.
Beh?et Cant?rk'?n ?ld?r?lmesinin do?rulu?u yanl??l??? veya gerekli olup,
olmad??? tart??mas?na girilmemi?tir. Ancak zaruri baz? sualleri sormak
gerekir. Cant?rk'?n ?ld?r?lmesi emrini kim vermi?tir? Bu yetki kim
taraf?ndan kullan?labilir? Ve hangi ahvalde kullan?labilir? Kim kime
kar?? sorumludur? Sistem nas?l ?al??mal? sorumluluk nas?l
payla??lmal?d?r?
"Hukuk devletinde bu suallerin yeri olamaz" itiraz? da kanaatimizce
ge?erli de?ildir ve realiteye uygun d??mez. Bu uygulama t?m d?nya
?lkelerinde oldu?una g?re bizde de olacakt?r. Ama (c?mle say?n
Ba?bakan'a ters gelse de) Hukuk Devleti kurallar? i?inde bu tip kararlar
al?nacak ve Devlet ciddiyeti i?inde uygulanacakt?r.
Yoksa Ye?il ve benzerlerinin T?rk Ordusu'nun bir subay?n? (Cem Ersever
olay?) sorgulamas? ve ?ld?rd???n? etrafa s?ylemesi, Tar?k ?mit gibi
baya?? ve bir ka?ak??n?n "falancay? ald?k, sorgulay?p, ?ld?rd?k" gibi
baya?? ve kendini adam yerine koymalar?n? sa?lay?c? ?irkinliklerini,
Abdullah ?atl? gibi devletin emrinde ?al??an bir ki?inin, ka?ak??l?k
yap?p etrafa korku salmas?n? ve bundan istifade edip ba?kalar?n?n da
hara?tan pay almas?n? temin eden alaturkal?k, basitlik, geri kalm?? bir
?lkenin ciddiyetten uzak operasyonlar?na izin veren bir yap?, ?lkemizin
ger?ekten haketmedi?i bir durumdur.
Bu davran??lara izin veren anlay?? bir grup insan?n?n -sivil ve kamu
g?revlilerinin- k?sa s?rede ?izgiyi a??p vatan - millet hizmetinden
ki?isel menfaate d?nmelerine yol a?m??t?r.
Devletin ilgili t?m kurumlar? bu i? ve eylemlerden haberdard?r.
Ba??bo?luk, neticede ve Susurluk kazas?n?n barda?? ta??rmas?yla etrafa
yay?lm?? ve devlet s?rr? olacak konular gazete makalelelerinin ve
haberlerinin ana konusu haline gelmi?tir.
Her ?eyin bu kadar kolay ortaya ??kmas? ve duyulmas? ise devlet ad?na
yap?lan i?lerdeki ciddiyetsizli?in en ?nemli g?stergesidir.
Mesela ?zmit - Adapazar? - Bolu ekseninde meydana gelen cinayetlerin
ger?ekle?mesinde ortak noktalardan biri de, Polis - Jandarma - ?tiraf??
?rg?t mensuplar? faaliyetlerinin y?rede yo?unla?m?? olmas?d?r.
Uygulay?c?lar, bu ekseni de?i?tirmek ihtiyac?n? dahi duymam??lar,
yaratt?klar? ?rk?nt?, g??lerinin delili olmu?tur.
S?z konusu eylemlerde ?ld?r?len ?ah?slar ?zellikle dikkate al?nd???nda;
OHAL B?lgesi'nde ?ld?r?len K?rt?? ?ah?slar ile di?erlerinin fark?n?n
ekonomik bak?mdan arzettikleri finansman g?c? oldu?u ortaya ??kmaktad?r.
Yukar?da ifade edilen hususlar?n benzer konularda mesel? Sava? Buldan'?n
?ld?r?lmesi i?in de ge?erli oldu?unu ifade edebiliriz. Ad? ge?en
ka?ak??l???, PKK yanl?s? b?l?c? eylemleri ile tescilli bir ?ah?st?r.
Medet Serhat Y??, Metin Can, Vedat Ayd?n i?in de ayn? hususlar
ge?erlidir. ?lkenin birli?ine, b?t?nl???ne ayk?r? eylem sahipleri a??r
bir cezay? haketmi?lerdir. Yap?lanlarla aram?zdaki tek itil?f
uygulaman?n ?ekline ve neticelerine ili?kindir.
Nitekim Musa Anter'in ?ld?r?lmesinden -t?m olaylar? tasvip edenlerin
dahi- pi?man oldu?u tesbit edilmi?tir.
Musa Anter'in silahl? bir eylem i?inde olmad???, daha ?ok i?in
filozofisi ile me?gul oldu?u, ?ld?r?lmesinin yaratt??? etkinin,
kendisinin ger?ek etkisini ge?ti?i ve ?ld?r?lme karar?n?n hatal? oldu?u
s?ylenmektedir. (Ad?ge?enler hakk?nda bilgi Ek: 9'dad?r.)
?ld?r?len ba?ka gazeteciler de vard?r.
( RAPORDAK? 75 NUMARALI SAYFA "DEVLET SIRRI" OLDU?U GEREK?ES?YLE
A?IKLANMAMI?TIR.)
(12) ...g?venerek Diyarbak?r'a gittim. Bu arada Jitem ?at?s? alt?nda
illegal bir olu?uma gidildi. Diyarbak?r ve ?evresinde PKK ile ili?kili
oldu?undan ??phelendi?imiz hemen herkesi infaz etme yetkimiz vard?. Bu
insanlar? yakalay?p su?u varsa tespit edip, adalete teslim etmek yerine
faili me?hul bir ?ekilde ?ld?rmeyi bir y?ntem olarak benimsemi?tik.
Bizden istenen buydu bu tarzda talimat al?yorduk. Bu grup i?ersinde eski
itiraf??lardan Ali Ozansoy, H?seyin Tilki, Abdulkadir Aygan, Hayrettin
Toka, Recep Tiriz, Adil Timurta? ve eski T?KKO'cu Fatih ad?ndaki ki?iler
vard?. Antalya'da ?rg?t taraf?ndan ?ld?r?len Numan kod (Salahattin
G?rg?l?) ad?ndaki ki?i bizim grubumuzun istihbarat??s?yd?. ?rg?tle
ili?kilidir tarz?nda bize g?sterdi?i ve getirdi?i ki?ilerin hepsini
de?i?ik d?nem ve zamanlarda infaz ettik. Bismil'de benzinci Talat,
Diyarbak?r Bismil yol kav?a??nda bir vatanda?? ayn? gerek?elerle infaz
ettik. Batman'da iki ki?iyi; birini evinden, di?erini evin ?n?nden
alarak Batman Silvan aras?nda infaz ettik. Yine Hazro'da bir vatanda?
infaz edildi. Bu ?al??malar be? ay s?rd?. Yine o d?nemde Salahattin
G?rg?l?'n?n verdi?i istihbarat do?rultusunda bir ?ah?s Celil kod Aytekin
?zel binba??yla Abd?lkadir Aygan birlikte gidip infaz ettiler..." (Ek:
10)
( RAPORDAK? 77, 78, 79, 80 NUMARALI SAYFALAR "DEVLET SIRRI" OLDU?U
GEREK?ES?YLE A?IKLANMAMI?TIR.)
Buradaki ac?mas?zl?k, ger?ekten ?zerinde durulmas? gereken bir husustur.
"?atl?'ya pek?l? yeni bir profil, yeni bir h?viyet ve yer?st?nde ya?ama
f?rsat? -e?er hak etmi?se- verilebilir veya -hak etmemi?se- verilmez,
yarg?ya teslim edilebilirdi."
Bunlar?n hi?biri yap?lmam??t?r. ?atl? Ankara'ya geldi?inde eski-yeni
Bakanlarla, Milletvekilleriyle beraber olabiliyor, Meclis kulisinde ?ay
i?ip restoranda yemek yiyebiliyordu ama Erdek'te ?ak?rkeyif oldu?unda
havaya iki el ate? edince karakoldan iki polis, hakk?nda hemen yasal
i?lem yapm??lar, parmak izini al?p kendisini de nezarethaneye
atm??lard?r. Bilahare telefonlar ?al??m??, serbest b?rak?lm??sa da
haleti ruhiyesini anlamak zor de?ildir. Devletin savc?s?, hakimi bir
yana, tan?mas? imk?ns?z her polis ve karakol dahi kendisi i?in
potansiyel bir tehditti. Devletin zirveleri ile irtibatlanm?? bir ki?i
bu ?eli?kiler yuma?? i?inde ne yapmal?yd?, ne yapabilirdi?
G?ven Sazak'?n ?iftli?ine gitti?inde Ahmet Baydar'la, Drej Ali'yle,
Hazine M?ste?ar? Osman ?nsal'la birlikte olabiliyor, Sedat Bucak'?n
yaz?hanesinde siyasilerle bir araya geliyor ama BOTA? Boru Hatt?
temizli?i i?in ihaleye girmek ?zere Hadi ?zcan'la finansman problemi
konu?mak zorunda kal?yordu. (13)
Susurluk olay?n?n pek?ok g?r?nt?s?nde, Abdullah ?atl? vard?r. Ama
?atl?'n?n net resminin zemini, Ankara'n?n silueti ile tamamlanmaktad?r.
Topal cinayetinde ?atl?'n?n parmak izi ortaya ??km??t?r. Ama ?atl?'n?n
ailesine b?rakt??? toplam paran?n 2 milyon DM oldu?u dikkate al?n?rsa,
sadece Topal'dan s?zd?r?lan milyonlarca dolar?n akibetini sormak
gerekir. (Bu tahmin Ba?kanl???m?za de?il ?atl? sempatizan? baz? ki?ilere
aittir.)
?atl?'n?n dosyas? yeniden a??lmal?d?r. T?m ili?kileri, irtibatlar?
bilinmektedir. ?svi?re'den T?rkiye'ye nas?l geldi?i ara?t?r?lmal?,
g?revlendirilmeleriyle ilgili t?m bilgiler derlenmeli, Topal'? ?atl?'n?n
ve polislerin ?ld?rd??? bilgisini M?T'in nas?l elde etti?ini ve ?stanbul
Emniyet M?d?r?'n? tek sayfal?k bir not'la nas?l uyard???n?, ni?in bu
sonuca vard?klar?n?, h?viyeti h?l? sisler i?inde kalan uyu?turucu
irtibatl?s? ger?ek Mehmet ?zbay - ?atl? ili?kisinin detaylar? ortaya
konmal?d?r.
Hatta Abdullah ?atl?'n?n kulland??? 12 ayr? h?viyet, pasaport,
muhtemelen s?r?c? belgesi vs.'nin nas?l elde edildi?i de ortaya
??kar?lmal?. ?atl?'n?n hangi tarihten itibaren, kimlerin emrinde hangi
i?lerde bulundu?u tesbit edilmelidir.
B?ylece kamuoyunun ?atl? hakk?nda objektif bir karara varmas? ve devlet
kurumlar?n?n hata ve sevaplar?yla - cayd?r?c? olmaks?z?n - y?kan?p
aklanmas? sa?lanmal?d?r.
Bu konudaki ?neriler son b?l?mde sunulacakt?r.
?atl?'dan bahsederken, kamuoyunun ilgisini ?ekmemi? bir konuya ili?kin
tesbitler (Ek: 11)'de Sn. Ba?bakan'?n dikkatine sunulmu?tur.
Ek: 11'de yer alan konu, hukuk sisteminin tabii bir sonucu olarak ortaya
??km??, sa? ve sol ter?ristler, eylemciler veya gruplar i?in kayda de?er
bir farkl?l?k yaratm??t?r.
Bir ceza hukuku profes?r?n?n ve bir y?ksek yarg?c?n katk?s?yla
haz?rlanan notun Adalet Bakanl???'nca de?erlendirilmesi temenni
edilecektir.
D?PNOTLAR
(12) ?tiraf?? ?brahim Babat, kendisine 7 y?l ceza alaca?? vaadine
ra?men 17 y?la mahkum olunca, ?stanbul DGM Ba?savc?l???'na ve
Ba?bakanl?k Tefti? Kurulu'na ifade vermek i?in dilek?e ile m?racaat
etmi?tir. M?fetti?lerin kendisiyle g?r??mesinden ?nce (19.12.1997) de
K?rklareli ?stibharat ?ubesi M?d?r? ile Jandarma Alay Komutan? I?.
Babat'? ziyaret edip "hat?r?n? sorup, ge?mi? olsun" derken, "dikkatli
olmas?n?, devlete zarar vermemesini, davan?n Yarg?tay safhas?nda
oldu?unu" da s?ylemek ihtiyac?n? duymu?lard?r.
(13) Boru hatt?ndaki petrol art??? 20 bin ton ??keltiyi, tonu 10
dolardan ihaleyle al?p ?skenderun Demir ?elik Fabrikalar?'na tonu 250
dolara satmak i?in yap?lan organizasyonun boyutlar?n? da d???nmek
gerekir.
SEDAT BUCAK VE BUCAK A??RET?
Bucak a?ireti hakk?ndaki bilgiler a?a??da takdim edilmektedir. Ancak
bu bilgileri rapor haline getiren kamu g?revlilerinin, ?ok dikkatli ve
itinal? bir ?slup kulland?klar? dikkatten uzak tutulmamal?d?r.
K?ken olarak Diyarbak?rl? olan Bucaklar, 200 y?l kadar ?nce
Diyarbak?r'dan Siverek'e gelmi?lerdir. Cumhuriyet'in kurulu?undan sonra
?eyh Sait isyan? s?ras?nda, Cumhuriyet'ten yana tav?r alm?? ve
isyanc?lara kar?? sava?m??lard?r.
Bucaklar ?? kez (Atat?rk zaman?nda, ?. ?n?n? zaman?nda ve 27 May?s'tan
sonra) s?r?lmekten kurtulamam??lard?r. Ancak, ?eyh Sait isyan?ndan bu
yana devletin yan?nda yeralm??lard?r.
27 May?s'tan sonra a?iretin lideri Celal Bucak ve Sedat Bucak'?n babas?
Hakk? Bucak, Yass?ada'da bir s?re tutuklu kalmalar?na ra?men
Siverek'teki iktidarlar?n? muhafaza etmi?lerdir.
?. Urfa / Siverek il?esinde 1980 y?l? ?ncesinde de a?iretler aras?
?at??malar?n ya?and??? bilinmektedir. Dolay?s?yla Siverek, PKK ve KUK
gibi iki K?rt?? ?rg?t?n a?iretleri yanlar?na alarak olaylar?
t?rmand?rmaya ?al??t?klar? bir y?redir.
Bucak a?ireti "Zaza" olup, Demokrat Parti zaman?ndan bu yana TBMM'nde
temsilci bulundurmaktad?r.
Sedat Bucak, amcas? Mehmet Celal Bucak'?n ?l?m?nden sonra, Bucak A?ireti
reisi olmu?tur.
?. Urfa milletvikili Sedat Edip Bucak'?n liderli?ini yapt??? "Bucak
A?ireti," Siverek ve Hilvan il?elerine b?y?k ?l??de hakim olup, a?iret
i?erisinde kayda de?er bir ayr?l?k - hizip bulunmamaktad?r.
PKK'n?n ?. Urfa / Siverek'e verdi?i ?nem ve bu alanda hakimiyet sa?lama
aray??lar?na paralel olarak 1993 Eyl?l ay?ndan itibaren Bucak a?iretinin
de 350 - 400 civar?nda mensubunu silahland?rd??? bilinmektedir.
PKK'ya kar?? s?rd?r?len m?cadelede Eyl?l 1993 tarihinden itibaren
tamamen Devlet yan?nda yer alan a?iretin, Siverek ve Hilvan'da 1000
civar?nda korucusu bulunmakta olup, bunlardan 350 kadar? devletten maa?
alan "Ge?ici K?y Korucusu" stat?s?ndedir.
?o?unlukta olan ve devletin izni ile silah ta??y?p, g?rev yapan
korucular ise, "G?n?ll? K?y Korucusu" olarak s?n?fland?r?lmaktad?rlar.
Ayr?ca, a?iretin ?zel koruma olarak adland?r?lan silahl? mensuplar? da
bulunmaktad?r. ?zel koruma ve g?n?ll? korucular devletten maa?
almamaktad?rlar. (14)
Sedat Bucak'?n 1993 eyl?l ay?ndan itibaren Siverek'e ba?l? k?yleri tek
tek gezerek, PKK mensuplar?n? bar?nd?rmamalar? uyar?s?nda bulundu?u,
y?redeki ikinci b?y?k a?iret olan ?ZOL a?iretinin de Bucaklar'?n
karar?n? benimseyerek silahland?klar? mevcut bilgilerdendir.
Bucak a?ireti liderli?inde ba?lat?lan bahsekonu ?al??malar, b?lge
halk?nda, a?iret mensuplar?n?n g?venlik kuvvetlerinin kontrol? d???nda
hareket edebilece?i endi?esini do?urmu?tur. Baz? eski su?lu ve
i?sizlerin Bucak grubuna s?zd??? iddialar?, zaman zaman baz? mahallere
gereksiz yere ate? a??lmas?, halk ?zerinde korku ve panik yaratm??t?r.
S. Bucak Devlet G?venlik G??leri ile yak?n i?birli?i i?erisinde
a?iretini silahland?rm??, muhtelif tarihlerde Siverek'teki evinde
yetkililerle toplant?lar ger?ekle?tirmi?tir.
Aral?k 1993 ay?nda yine Siverek'teki evde yap?lan bir toplant?da; S.
Bucak, Korkut Eken'e k?sa bir brifing vererek, devletten ?zellikle
roketatar ve benzeri g??te silah istedi?ini dile getirmi?tir. Keza S.
Bucak, ?l J. A. K. Alb. Seral Saral'dan da Jandarma b?lgesinde "illegal
adam alma yetkisi" istemi?tir. An?lan, ayr?ca PKK faaliyetlerinin
Diyarbak?r / ?ermik'te yo?unla?t???, ?ermik'e de m?dahale etmek
istedikleri, ancak ?ermik J. Blg. Komutanl???'n?n Bucaklar'a zorluk
??kard???n?, benzer olumsuzluklar?n Viran?ehir ?l?e J.Bl.K.'l??? ile de
ya?and???n? belirtmi?tir. Bunun ?zerine Alb. S. Saral ve K. Eken bu
olumsuzluklar?n s?ratle halli i?in giri?imde bulunacaklar?n? taahh?t
etmi?lerdir.
Mezk?r d?nemi m?teakip Siverek ve ?evresinde PKK'ya ?nemli darbeler
vurulmu?tur. Ancak b?lgede mahalli g?venlik g??lerinin operasyonlar?
tamamen BUCAK a?iretine devretme e?ilimine girmesi, operasyonlar?n
a?iret ileri gelenlerince planlanmas? ve uygulanmas?, b?lgede Devlet
kontrol?n?n zay?flamakta oldu?unu da ortaya koymu?tur.
Bilahare a?iret mensuplar?nca il?e merkezinde geli?i g?zel ate?
a??lmas?, baz? ?ah?slar?n g?venlik g??lerinin bilgisi d???nda evlerinden
al?n?p, sorgulanmalar?, 29.11.1993 tarihinde Siverek'de baz?
i?yerlerinin Bucakl?lar taraf?ndan taranmas?, 07.12.1993 g?n? Siverek
yak?nlar?nda iki ter?ristin ?l? ele ge?ti?i olayda yakalanan ve yer
g?stermesi gereken Hatun Ta?kaya adl? milisin, Bucakl?lar'?n otosunda
trafik kazas? sonucu 3 a?iret mensubu ile birlikte ?lmesi, Bucak
a?iretinin b?lgedeki K?rvar, Karake?ili gibi a?iretleri de hakimiyeti
alt?na alma giri?imleri, Bucak a?iretinin kontrol d??? geli?imini ortaya
koyar mahiyettedir.
A?iretin Siverek b?lgesinde PKK'ya kar?? etkin olmas?, a?irete baz?
ayr?cal?klar?n tan?nmas?n? beraberinde getirmi?tir. Ka?ak??l??a ad?
kar??anlara m?samahal? davran?lm??, silah talepleri b?y?k ?l??de yerine
getirilmi?, hatta havaya ate? ederek yapt?klar? g?vde g?sterileri
ho?g?r? ile kar??lanm??t?r.
Keza, Bucak - Devlet ili?kileri mahalli ?st d?zey temaslarla s?n?rl?
kalmam??, zaman?n Em. Gn. Md. Mehmet A?ar ve OHAL Valisi ?nal Erkan ile
?ok samimi ili?kiler geli?tirilmi?tir. (A?iret reisinin siyasi
ili?kileri nedense zikredilmemektedir.)
Di?er taraftan, a?iret mensuplar?ndan uyu?turucu ve silah ka?ak??l???na
ad? kar??anlar?n say?sal olarak fazlal??? dikkat ?ekmektedir.
D?nem i?erisinde, Bucak a?iretinin korucu ba?lar?ndan Adil Akpirin? adl?
?ahs?n, ?. Urfa Emn. Md.'l??? Narkotik ?b. ekiplerince y?kl? miktarda
eroinle yakaland??? ??renilmi?tir. (17.11.1997 Radikal)
Ancak, t?m yakalanmalarda konu a?iretten uzak tutulmakta, bireysel
faaliyet olarak yans?t?lmaktad?r. Esasen bu tavr?n d???na a?iret yap?s?
itibariyle, ??kmak m?mk?n olmamaktad?r.
A?iret ile PKK aras?nda husumet do?mas? ve ?at??ma ??kmas?n?n, ideolojik
olmaktan ziyade, PKK'n?n a?iret dokusunu bozar tarzda propagandaya
y?nelmesi ve a?iretten "vergi" ad? alt?nda y?ksek miktarlarda para talep
etmesinden kaynakland??? belirtilebilecektir.
Bucak a?ireti korucular?, 1993 son d?nemi itibariyle polis veya jandarma
ile pusu faaliyetlerine kat?lmaya ba?lam??t?r. Ayr?ca a?iret mensuplar?,
kendi aralar?nda haberle?meyi sa?lamak amac?yla merkezi Sedat Edip
Bucak'?n evi olmak ?zere telsiz sistemi olu?turmu?lard?r.
"Bucak A?ireti Korucuba?? Bedir Yi?itbay'?n ocak 1997 itibariyle
?evresinde yapt??? konu?malarda "Bucaklar devlettir, devlet onlara
hi?bir?ey yapm?yor, a?iretin himayesindeki iki ki?i Siverek / ?aylarba??
- Sus?k (B?ke? 09-72) k?y?nde bulunmaktad?r. Devlet soru?turmas? da bir
?ey yapamaz" ?eklinde beyanda bulundu?u yolunda duyumlar al?nm??t?r.
Ayr?ca Siverek'teki Kejan a?iretinin reisi Ahmet K?ran'?n, Bah?elievler
katliam? ve Topal cinayetine ad? kar??an Haluk K?rc?'n?n Sedat Bucak'?n
evinde sakland???n? ve kendisine yeni bir kimlik haz?rland???n?
a??klamas? (21.10.1997 Radikal) ?zerine, evinin bir b?l?m? DYP Siverek
Belediyesi'nce y?kt?r?lm??t?r. (01.11.1997 Milliyet).
(KEJAN a?iretinin KIRVAR a?ireti, Ahmet K?ran'?n da Ahmet K?rvar oldu?u
de?erlendirilmektedir.)
Bu durum, a?irette yer alan ?ah?slar?n kendilerini ayr?cal?kl?
g?rd?klerinin bir g?stergesi olarak belirtilebilecektir.
?te yandan, Bucak a?ireti ileri gelenlerinin devletten toplu veya ayl?k
para ald?klar? hakk?nda bir belirlememiz mevcut de?ildir. G?n?ll?
korucular da a?iretten para ald?klar?n? kesinlikle beyan
etmemektedirler.
Ancak, a?iret gelirlerinin ?zel ve g?n?ll? korucular?n istihdam?nda
kullan?ld??? bir vak?ad?r. Ba?ka bir deyi?le a?iret, varl???n? ve
yap?s?n? muhafaza i?in PKK ile yapt??? silahl? m?cadeleyi devlete ?ok
iyi pazarlayabilmi?, yasad??? davran??larlar?n? da bu sayede
?rtebilmi?tir.
Susurluk olay?n? m?teakip devlet kurulu?lar? nezdindeki itibar? bir
?l??de sars?lan Bucak camias? ile y?resel ili?kilerin daha ihtiyatl?
s?rd?r?ld??? g?zlenmektedir.
Bunun yan?s?ra, G?neydo?u Anadolu Projesi (GAP)'nin devreye girmesi ile
birlikte toprak a?al???ndan vazge?mek isteyen b?lgedeki a?iret reisleri,
art?k sanayi tesisleri kurma yar???na girmi?lerdir.
GAP, b?lgedeki a?iretlerin toplumsal rol?n? de de?i?tirmeye ba?lam??,
a?iretler ve reisleri art?k sahip olduklar? k?y say?s? ve arazilerinin
b?y?kl??? ile de?il, kurduklar? sanayi tesisi say?s? ile yar???r duruma
gelmi?lerdir.
Bucak a?ireti reisi ve DYP ?anl?urfa Milletvekili S. Edip Bucak'?n
karde?i Murat Bucak da, ?zelle?tirilen bir teneke fabrikas?n? sat?n
alarak sanayicili?e ba?lam??t?r.
Bu durum, y?zy?llard?r b?lgede birden fazla k?ye ve onbinlerce d?n?m
araziye sahip olarak bilinen baz? a?iret reislerinin, yat?r?mlar nedeni
ile k?ylerini terk ederek, "a?al?klar?na" son verip, ?e?itli merkezlere
yerle?melerine neden olmu?tur.
Sonu? olarak, b?lgesel nitelikte de olsa a?iretin ve silahl?
mensuplar?n?n "devlet i?inde devlet" g?r?n?m?nden s?ratle
uzakla?malar?n? ancak, iyile?tirme giri?imleri m?ddetince g?nl?l?
korucular? da??tma veya silahlar?n? k?sa zamanda toplama gibi a?ireti
PKK'ya yak?nla?t?r?c? radikal uygulamalardan ka??n?lmas?n?n yararl?
olaca?? m?talaa edilmektedir.
Yukar?daki sat?rlarda; "Devletten maa? alan 340 - 400 Ge?ici K?y
Korucusu, devletin izni ile silah ta??yan G?n?ll? K?y Korucusu, ayr?ca
a?iretin ?zel koruma olarak adland?r?lan silahl? mensuplar? ibareleri
ile Sedat Bucak ?l Jandarma Alay Komutan? Albay Seral Saral'dan Jandarma
B?lgesinde '?llegal adam alma yetkisi' istemi?tir c?mlesi, b?lgede
g?venlik g??lerinin operasyonlar? tamamen Bucak A?ireti'ne devretme
e?ilimine girmesi, operasyonlar?n a?iret ileri gelenlerince planlanmas?
ve uygulanmas?, Bucak a?iretinin b?lgedeki K?rvar, Karake?ili gibi
a?iretleri de hakimiyeti alt?na alma giri?imleri, ka?ak??l??a ad?
kar??anlara m?samahal? davran?lmas?, silah taleplerinin b?y?k ?l??de
yerine getirilmesi, a?iret mensuplar?ndan uyu?turucu ve silah
ka?ak??l???na ad? kar??anlar?n say?sal olarak fazlal???, Korucuba?? Adil
Akpirin?'in y?kl? miktarda eroinle yakalanmas?" gibi ifadeler Bucak
A?ireti'nin durumunu yans?tmaktad?r.
"A?iret ile PKK aras?nda husumet do?mas? ve ?at??ma ??kmas?n?n,
ideolojik olmaktan ziyade, PKK'n?n a?iret dokusunu bozar tarzda
propagandaya y?nelmesi ve 'vergi' ad? alt?nda y?ksek miktarlarda para
talep etmesinden kaynakland???" ?eklindeki de?erlendirme ?zellikle Say?n
Ba?bakan'?n dikkatine sunulmal?d?r.
Bilhassa "a?iret, varl???n? ve yap?s?n? muhafaza i?in PKK ile yapt???
silahl? m?cadeleyi devlete ?ok iyi pazarlayabilmi?, yasad???
davran??lar?n? da bu sayede ?rtebilmi?tir" yorumu dikkate de?er bir
ifadedir.
Sonu? olarak da a?iretin ve silahl? mensuplar?n?n "devlet i?inde devlet"
g?r?n?m?nden s?ratle uzakla?t?r?lmalar?, ancak a?ireti PKK'ya
yak?nla?t?r?c? radikal uygulamalardan ka??n?lmas? gerekti?i a?ikard?r.
A?iretin, a?iret y?neticilerinin devletle ili?kilerinin g?zden
ge?irilmesi, yasad??? t?m i? ve i?lemlerinin ?zel bir ?al??mayla ortaya
konmas? gerekti?i d???n?lmektedir.
D?PNOTLAR
(14) Y?rede uzun y?llar ?al??m?? bir hukuk?u, Bucaklar'?n emrindeki
korucular?n sayas?n?n 20 bin oldu?unu, adam ba?? 10 milyon ?dense bu
kayna??n nereden geldi?inin sorulmas? gerekti?ine i?aret etmektedir.
?ETELER
Kamuoyunun g?ndemine gelen ?e?itli ?eteler olu?mu?tur. Bunlardan
Kocaeli ?etesi (Hadi ?zcan), S?ylemezler ?etesi ve Y?ksekova ?etesi
dikkatleri ?ok fazla ?ekmi?tir.
Her ?? ?ete olu?umu da yarg?ya intikal etmi?tir. Ancak olaylar
bitmemi?tir. Hadi ?zcan'?n tutuklanmas? ve ?ete reisi oldu?u iddialar?
ve yap?lan yay?nlar kendisinin ?nemini ortaya ??karm??, hapishanede
olmas? bile haber g?nderip adamlar? vas?tas?yla hara? toplamas?n? ve
Alaattin ?ak?c? gibi g?c?n?n artmas?n? engellememi?tir. Hadi ?zcan gibi
garip ve hasta ruhlu bir ki?inin bu duruma gelmesi ilgi ?ekicidir.
Emniyetin de, M?T'den Eym?r grubunun da, Jandarma'n?n da ad? ge?enle
ili?kileri, irtibatlar? vard?r. Kocaeli Emniyet M?d?r Muavini Cemal
?encan'?n dosyas? incelendi?inde olaylar?n kamufle edilmesi i?in Cemal
?encan'?n kurban se?ildi?i ortaya ??kacakt?r.
Afganistan ve ?ran ?zerinden yurda giren ve Adapazar? - Bolu - ?stanbul
??geninde i?lendikten sonra mamul olarak Avrupa'ya g?nderilen uyu?turucu
trafi?inde ge?i? noktas? olan Kocaeli'nde ?etelerin ortaya ??k???,
ayr?ca Jandarma Alay Komutan? Veli K???k, Emniyet M?d?r? Nihat Camadan
ve Affan Ke?eci'nin adlar?n?n ?e?itli olaylara kar??t?r?lm?? olmas?,
yorum ve spek?l?syonlar? art?rm??, b?lgenin "?eytan ??geni" olarak
adland?r?lmas?na sebep olmu?tur.
B?lgeyle ilgili olarak kapsaml? de?erlendirmelere ba?vurulmamas?, ad?
?e?itli iddialara kar??t?r?lm?? g?revliler hakk?nda tatmink?r
a??klamalar?n ve soru?turmalar?n yap?lmamas?, ?ete'nin varl???n?n ve
devam?n?n en b?y?k delili olarak alg?lanmas?na yol a?m??t?r.
Yabanc? pasaportlu olmalar? sebebiyle Yabanc? Sermaye Dairesi'nin
verdi?i izinle T?rkiye'de ?al??an ve faili me?hul bir cinayete kurban
giden Asgar Smitko ve Lazem Esmaeili'nin durumu da ?e?itli istifhamlara
yol a?maktad?r.
Her ikisi, kumarhaneden ??k?p gece 3.40'da 34 RZU 47 nolu Mercedes'e
binmi?lerdir. Atak?y'de tepe lambas? yanan bir polis otosu taraf?ndan
durdurulmu?, kontrol edilmi?, ara? Ye?ilyurt demiryolu k?pr?s? alt?nda
bo? olarak bulunmu?tur.
Ad? ge?enlerin 1939'dan beri uyu?turucu ticareti yapt?klar?, sahte
pasaport d?zenlemekten yakaland?klar?, emniyet?e m?teaddit kereler
?lkeden ??kar?lmak istendikleri, her defas?nda M?T'in m?dahalesiyle
ikametlerinin uzat?ld???, ayn? aileye mensup Ahmad Esmaeili'nin
"uyu?turucu ka?ak??l???n? ?st d?zeyde y?r?ten ki?ilerle birlikte oldu?u"
ve vatanda?l??a al?nmas?n?n sak?ncal? bulundu?u emniyet dosyalar?ndan
elde etti?imiz bilgilerdir. Her ikisinin kaybolmas?ndan sonra fakat
?ld?r?lmelerinden ?nce ailenin Ye?il'e hara? ?dedi?i de
hat?rlat?lmal?d?r.
Asgar Smitko, emniyet istihbarat?n?n yaz?lar?na ve tesbitlerine g?re bir
?ok yasad??? faaliyetinin yan?s?ra ?ran'?n Humeyni Rejimi'nden o g?n?n
?artlar?na g?re ?ok b?y?k mebla? ile ?ok miktarda silah alm??,
?stanbul'daki rejim muhaliflerini ?ran Gizli Servisi'ne haber vererek
?ld?rtm??t?r. Bu bilgiler ?zerine, emniyet, ad?ge?en ki?iyi bulundu?u
yerden derhal s?n?rd??? etmek istemi?, t?m valiliklere ?ekilen faksla bu
emir bildirilmi? olmas?na ra?men M?T M?ste?arl??? bu giri?imlere,
kendisinden istifade edildi?i gerek?esiyle, be?, alt? devaml?
yaz??malarla engel olmu?tur ama ocak 1995'te ka??r?lmas? ve
?ld?r?lmesine kimse engel olmam?? veya olamam??t?r.
Bu tesbitler Sn. Ba?bakan'a yorumsuz sunulacak kadar a??kt?r.
S?ylemezler ?etesiyle ilgili geli?meler daha ilgi ?ekicidir. S?ylemezler
ve M.Sena S?ylemez, Bucak a?ireti ileri gelenlerinden Osman Bucak'?
?ld?rmek amac?yla, beraberlerinde Siirt ?l Jandarma Komutanl???'nda
g?revli ?ste?men Can K?ksal ve tetik?i Fevzi ?ahin oldu?u halde Mersin'e
giderken 11.6.1996'da Adana - Pozant? mevkiinde, ?stanbul ve Adana
Emniyet M?d?rl?kleri ekipleriyle girdikleri silahl? ?at??ma sonucunda
yakalanm??lard?r.
S?ylemezlerle ilgili tahkikat geni?letilirken aralar?nda 3'? emniyet
7'si TSK mensubu 20 ki?i daha yakalanm??t?r.
Neticede S?ylemez karde?lerin b?y?k bir organize su? ?ebekesi
olu?turduklar?, ?ebeke i?inde istihbarat, sil?h ve korunma sa?lamak i?in
baz? emniyet ve TSK mensuplar?n? maddi menfaat kar??l??? istihdam
ettikleri, yasad??? yollardan kazand?klar? kara paray? aklamak amac?yla,
gayri menkul al?m?na y?neldikleri belirlenmi?, muhtelif davalar
birle?tirilerek ?stanbul Devlet G?venlik Mahkemesi'ne intik?l
ettirilmi?tir.
Ek: (12)'de yap?lan operasyonlarda ele ge?en silah ve m?himmat ile ?ete
taraf?ndan ger?ekle?tirilen eylem listesi ve di?er bilgiler sunulmu?tur.
Listenin tetkiki ile olaylar?n "gizlice" cereyan edemeyece?i, irtibat,
iltisak, i?birli?i ve korunman?n boyutlar?n? a??k?a g?sterdi?i
anla??lacakt?r. Ve b?ylesine bir grubun ilgili t?m birimlerin
bilgisinden ve ilgisinden ka??r?larak te?ekk?l ettirilebildi?ine inanmak
i?in hi?bir makul sebep yoktur. ?etele?me s?reci g?venlik birimlerinin
g?z?nden ka?m?? ise devletin t?m i? g?venlik sistemini revize etmesi
ihtiyac? ortaya ??km?? demektir. Bu s?rece g?z yumulmu? ise revizyon
ihtiyac? daha farkl? ama daha y?ksek boyutlarda olmak gerekir.
Y?ksekova ?etesi G?neydo?u'da cereyan eden olaylar?n en somut ?rne?ini
olu?turmu?tur.
Olaylar?n geli?imi k?saca a?a??daki gibidir.
Hakkari / Y?ksekova'da odakla?an olaylar?n t?rmanma s?reci ?zellikle PKK
mensubu Havar kod Kahraman Bilgi?'in 1994 y?l?n?n ilk aylar?nda g?venlik
g??lerine teslim olarak itiraf?? stat?s?nde Y?ksekova Da? Komando Tabur
Komutanl??? ve S?n?r Tabur Komutanl??? ile birlikte PKK'ya y?nelik
operasyonlara kat?lmas?yla ba?lam??t?r.
Ad?ge?en Diyarbak?r DGM taraf?ndan al?nan ifadesinde; "Y?ksekova S?n?r
Tabur Komutan? Kanber O?ur'un kendisine bir ekip kurarak PKK ad?na para
toplama teklifini getirdi?ini fakat kabul etmedi?ini, devam?nda
Y?ksekova'ya gelerek Da? ve Komando Komutanl??? ile birlikte PKK'ya
y?nelik operasyonlara kat?ld???n? ve bu operasyonlar esnas?nda tan??t???
baz? GKK'lar taraf?ndan ayn? paralelde bir teklifte bulunuldu?unu" dile
getirmi?tir.
Yine ayn? ifade de, "b?lgede PKK ad? alt?nda para toplama
faaliyetlerinin y?r?t?ld???, uyu?turucu ka?ak??l???na y?nelik
operasyonlarda ?ahsi ??kar kar??l???nda kanunsuz uygulamalar?n
yap?ld???n?, b?lgenin ileri gelen aile mensuplar?n?n ka??r?larak fidye
istendi?i, K.Irak'tan T?rkiye'ye y?nelik olarak men?ei belli olmayan
k???kba? hayvan ka?ak??l??? ger?ekle?tirildi?i ve bu faaliyetlerin
bizzat Y?ksekova Tugay Komutanl??? eski Kurmay Ba?kan? Albay Hamdi
Poyraz, Y?ksekova S?n?r Tabur Komutan? Yarbay Kanber O?ur ve Da? Komando
eski Tabur Komutan? M.Emin Yurdakul'un bilgisi dahilinde cereyan etti?i"
belirtilmektedir.
Hakkari CHP eski Milletvekili Esat Canan'?n ye?eni Abdullah Canan'?n
17.01.1996 tarihinde Y?ksekova'dan Hakkari'ye giderken kaybolmas?,
21.02.1996 tarihinde de Y?ksekova yak?nlar?nda ?l? olarak bulunmas? ile
birlikte Canan ailesinin ve b?lge halk?n?n Abdullah Canan'?n ?l?m?nden
Binba?? M.Emin Yurdakul'u sorumlu tutmas?n? m?teakip olaylar kamuoyuna
yans?maya ba?lam??t?r.
An?lan d?nemde b?lgede g?rev yapan Ast.Sb.Kd.B??v?. H?seyin O?uz'un
iltisakl? oldu?u Tahir Bask?n isimli ?ahs?n, Eyl?l 1996 tarihinde
Y?ksekova S?n?r Jandarma Tabur Komutanl???'na gelerek "Y?ksekova
?etesi"ne ili?kin ihbarda bulunmas? ile birlikte, TBMM Susurluk
Komisyonu'na ifade veren H?seyin O?uz ve Diyarbak?r DGM taraf?ndan
sorgulanan itiraf?? PKK mensubu Havar kod Kahraman Bilgi?'in
ifadeleriyle olaylar resmiyet kazanarak yarg?ya intikal etmi?tir.
Havar kod Kahraman Bilgi?'in ifadeleri do?rultusunda; Diyarbak?r Emniyet
M?d?rl??? Narkotik ?ubesi taraf?ndan 02.03.1997 tarihinde Hakkari /
Y?ksekova'da ger?ekle?tirilen operasyon neticesinde, ?smet ?lmez, Kemal
?lmez, Hasan ?ztun?, Abdullah ?lmez isimli ?ah?slar ?e?itli ?ap ve
markadaki k?sa ve uzun namlulu silahlarla ele ge?irilmi?tir.
Bilahare an?lanlarla iltisakl? ve DYP Hakkari Milletvekili Mustafa
Zeydan'?n ye?eni Y?ksekova Belediye Ba?kan? Ali ?hsan Zeydan, Esendere
Belediye Ba?kan? Tahir Akarsu ve Et-Bal?k Kurumu M?d?r? Fahrettin Akarsu
03.03.1997, Binba?? M.Emin Yurdakul 15.03.1997, Albay Hamdi Poyraz
18.03.1997 tarihlerinde yap?lan uygulamalarla g?zlem alt?na
al?nm??lard?r.
Bu ?ah?slardan Ali ?hsan Zeydan'?n 1993 y?l?na kadar EBK'da ?al??t???
maddi durumunun iyi olmad???, Belediye Ba?kan? se?ildikten sonra
durumunun h?zla d?zeldi?i, Belediye, K?y Hizmetleri, Tar?m M?d?rl??? ve
PTT ara?lar? ile uyu?turucu sevkiyat? yapt??? tesbit edilmi?tir.
Bu ?eteyle ilgili olarak yap?lan operasyonda ele ge?en silah ve
malzemelerin listesi, g?venlik kuvvetlerinin g?z? ?n?nde neler
yap?labildi?inin ?arp?c? bir ?rne?idir.
Operasyonda ele ge?en silah ve malzemeler:
?smet ?lmez'in ikametg?h?nda:
- 4 adet ruhsatl? Kale?nikof piyade t?fe?i,
- 1 adet Kubi marka ruhsatl? silah,
- 1 adet tambural? ?arj?r,
- 1460 adet Kale?nikof mermisi,
- 3 adet ?e?itli ?ap ve markalarda tabanca ile 5 adet ?arj?r? ve 41 adet
mermisi,
- 2 adet uzun namlulu silahlara ait d?rb?n,
- 2 adet PKK'n?n kullanm?? oldu?u el telsizi,
- 2 adet Rus yap?s? par?a tesirli el bombas?,
- 1 adet Ericsson marka cep telefonu,
Kemal ?lmez'in ikametg?h?nda;
- 3 adet Kale?nikof piyade t?fe?i (biri ruhsats?z), 15 adet ?arj?r?
ve 1040 adet mermisi ile birlikte,
- 4 adet ?e?itli ?ap ve markalarda ruhsatl? tabanc? ile 7 ?arj?r? ve 11
adet mermisi,
- 2 adet M.K.E. yap?m? par?a tesirli el bombas?,
- 1 adet Ericsson marka cep telefon,
Abdullah ?lmez'in ikametg?h?nda:
- 1 adet Kale?nikof piyade t?fe?i, 4 adet ?arj?r? ve 120 adet
mermisi,
Cemal ?lmez'in ikametg?h?nda;
- 4 adet Kale?nikof marka piyade t?fe?i (ikisi ruhsats?z), 18 adet
?arj?r? ve 500 adet mermisi ile birlikte,
- 1 adet law silah?,
Hasan ?ztun?'un ikametg?h?nda;
- 5 adet Kale?nikof piyade t?fe?i (d?rd? ruhsats?z), 18 adet ?arj?r?
ve 1672 adet mermisi,
- 1 adet Kubi marka silah,
- 2 adet ?e?itli ?ap ve markalarda ruhsatl? tabanca, 2 ?arj?r? ve 25
adet mermisi,
- 1 adet el telsizi,
- 1 adet telsiz ?arj kutusu,
- 1 adet mobil telefon,
- 3 gram afyon sak?z?;
Ali ?hsan Zeydan'?n ikametg?h?nda;
- 12 adet Kale?nikof marka piyade t?fe?i, 8 adet ?arj?r? ve 1660
adet mermisi,
- 1 adet G-3 marka piyade t?fe?i, 2 adet ?arj?r? ve 33 adet mermisi,
- 3 adet roketatar,
- 12 adet roketatar mermisi,
- 1 adet bombaatar,
- 1 adet Star marka tabanca,
- 1 adet Uzi marka makineli tabanca ve 6 adet ?arj?r?,
- 1 adet av t?fe?i,
- 2 adet de?i?ik ?ap ve markalarda tabanca, 5 adet ?arj?r? ve 21 adet
mermisi,
- 2 adet Thomson marka silah ve 50 adet mermisi,
- 320 adet bcs mermisi,
- 1 adet d?rb?n,
- 1 adet kama,
- 1 adet seyyar dip?ik,
A.?.Zeydan'?n korumas? ?mer A??rba?'?n ikametg?h?nda;
-1 adet Kale?nikof marka t?fek,
A.?.Zeydan'?n ?of?r? O?uz Bayg?ne?'in ikametg?h?nda;
- 1 adet 14'l? tabanca,
- 14 adet mermi, ele ge?irilmi?tir.
B?ylesine bir geli?menin m?nferit bir olay oldu?unu ifade etmek m?mk?n
de?ildir.
??
?nceki b?l?mlerde baz? telefon numaralar?yla ilgili olarak, ayr?nt?
bilgileri ?er?evesinde tesbitler yapt?r?ld??? hususu nakledilmi?ti. Bu
tesbitlerde yarg? i?in delil olmasa dahi, tedbir almaya ve ?eteleri
da??tmaya kararl? bir idare i?in yeteri kadar ???k vard?r.
?mer L?tf? Topal'?n en fazla arad??? ikinci ki?i, orta?? Ali Fevzi
Bir'dir. A.F. Bir ise polisler O?uz Yorulmaz, Mustafa Altunok ve
Abdullah ?atl? ile irtibatl?d?r.
Topal'?n resmi i?lerini takibeden bir ki?i, Maliye Bakanl???'nda Bakan
?zel numaras?ndan a?a?? do?ru her kademeyle temastad?r.
Saray Hal? - Kurmel grubuyla, Susurluk denince akla gelen herkesin
irtibat? g?r?nmektedir.
Mehmet Eym?r, telefonu ile Meral Ak?ener'i, DYP Genel Merkezini,
Gazeteci Nurcan Akad'?, Tolga ?akir Atik'i, ?zer ?iller'i, Mehmet A?ar'?,
Adil ?ngen'i aramaktad?r.
Sedat Peker, (Memi? Tavuk?u ad?na kay?tl?) 532-243 61 11 numaral?
telefonu ile Jandarma ?stihbarat?'na kay?tl? numaralar? ar?yor. Ali
Y?ld?z ad?na kay?tl? 532-264 27 01 ve 262 83 14 numaral? telefonlardan
Sedat Peker aran?yor.
Sedat Peker, Veli K???k'? pek?ok kere ar?yor. Telefon ayr?nt?
faturalar?n?n toplam?n?n ise, bu ki?ilerin legal gelirlerini a?t???
g?r?lecektir.
Ye?il, Ankara'dan Jandarma ?stihbarat?'n?, J?TEM komutan? Nurettin
Ata'y? arad??? gibi ayn? numaradan Macaristan'da Say?n Y?lmaz'a
sald?ranlar? da ar?yor.
?ncelemeleri s?rd?r?nce Sedat Peker, Sami Ho?tan, Abdullah ?atl?, ger?ek
Mehmet ?zbay ve Topal'a ait gazino telefonlar?, Hadi ?zcan ve daha
pek?ok telefonun Ye?il'e ait 542-214 50 21'i arad??? ortaya ??k?yor.
Bir di?er konu, pek?ok ki?iye verilen polis kimli?idir. Ankara
emniyetinden verilen ehliyetlere ve pasaportlara da ara?t?rma kapsam?nda
bakmak gerekti?i iddia edilmektedir. Sonralar? Cemil Serhatl?'n?n
bunlar? toplatt??? da ?nemli bir iddiad?r. Tar?k ?mit'e verilen ye?il
pasaportlar? ad?ge?enin sahiplerine da??tt?? da bir tan???n anlat?m?d?r.
Macaristan'da Sn. Ba?bakan'a vaki sald?r?da kullan?lan telefon
numaralar?yla irtibatl? ve yo?un bir telefon trafi?ine ili?kin bir
bilgisayar disketi Ba?kanl???m?zdad?r. Yap?lacak bir ara?t?rman?n,
?a??rt?c? irtibatlar? ortaya ??karaca?? d???n?lmektedir.
B?t?n bu ?ete faaliyetlerini Susurluk olay? ad?yla vas?fland?rmaz ve
topyek?n ?slah projeleri ele al?nmazsa, mahalli ?etelerin ve
kabaday?lar?n devlete diklenecekleri zaman?n ?ok uzakta olmad???n?
s?ylemek kehanet say?lmayacakt?r.
??
?etelerden s?z edilirken Susurluk'la ba?lant?s? hi? kurulmayan bir di?er
konudan, ?ete denemese bile bir grupla?madan bahsetmekte zaruret vard?r.
Ba?tan beri zikredilen olaylar, ki?iler ve faaliyetleri m?stakil veya
birbirinden ba??ms?z i?ler olarak alg?lamak son derece yan?lt?c?d?r.
Tarlan?n bir k??esinde beliren yabani otun di?er k??edeki yabani otla
cins ve t?r benzerli?i olmayabilir. ?ift?inin tarlas?n? kaplayan yabani
otlar? g?r?p bunlar?n ni?in belirdi?ine ?a??rmas? yerine tarlas?n?
bak?ms?z b?rakt???n? kabullenmesi gerekir. ?lkede cereyan eden
olaylar?nda, G?neydo?u'daki ?artlardan etkilenip, kamu y?netimindeki
tercihlerden beslendi?i a?ik?rd?r.
Bu tercihlerin m??ahhas bir ?rne?i kamu bankalar?nda g?r?lmektedir.
?ekerbank men?eili bir grup b?rokrat 1992 ve sonras?nda kamu
bankalar?nda y?netici olarak ?al??m??lard?r. Bu grup 1992 - 1996
d?neminde bir aile holdinginde g?r?lebilecek bir ?ekilde bankadan
bankaya dola?t?r?lm??lard?r.
Bu tablo ilk nazarda sadece ilgi ?ekicidir. Ve fazla yorum yapmaya imk?n
vermez. Ancak Nurettin ?en?zl?'n?n yasalar?n imk?n vermemesine ra?men
Y?ksek Denetleme Kurulu'na ?nce ?ye, sonra da Ba?kan yap?lmaya te?ebb?s
edilmesi ilgi ?ekicidir. Halkbank, Ziraat Bankas?, Vak?fbank ve
Emlakbank, Y?ksek Denetleme Kurulu taraf?ndan denetlenmektedir. B?ylece
i?lemler ve denetleme, ayn? ekibin eline terkedilmi? olacakt?.
Bankac?l?k i?lemlerinde son be? y?lda ?nemli problemler ortaya ??kmam??
ise bu b?rokratik tasarruflar? kayg? ile de?erlendirmek uygun olmazd?.
Ger?ekte ise son y?llarda, Kamu Bankalar?nda kayg? verici geli?meler
olmu?tur. Kamu Bankalar? belirli gruplara ve Holdinglere, firmalara
?deyebileceklerinden ?ok daha fazla krediler a?m??, limitlerin
zorlanmas? g?ndeme gelince off - shore Bankalar kredilendirmeye devam
etmi?, bir ?ok firmaya leasing i?lemleri yap?lm??, bu da yetmemi? ve
yurtd??? ortakl?k olan Bankalardan krediler a??lm??t?r.
Baz? bankalar, belli say?daki firman?n bankas? g?r?n?m? alm??,
pl?smanlar az say?da firma ?zerinde toplanm??, banka riski artt?r?lm??
olmaktad?r.
Banka limitlerinin zorlanmas? bir di?er i?lemi g?ndeme getirmi?tir. T?rk
Bankalar?n?n verdi?i teminat mektuplar? ile yurtd??? kredilere m?racaat
edilmi? ve on milyonlarca dolarl?k krediler kullan?lm??t?r. Vadesi
geldi?inde teminat mektuplar?n?n ?ok b?y?k k?sm? bankalarca ?denecektir.
Firma baz?nda verilecek say?s?z ?rnek vard?r. Mesel? Vak?flar Bankas?
pl?smanlar?n?n b?y?k b?l?m?n? az say?daki firmaya tahsis etmi?tir.
Emlakbank, zararda olmas?na, y?ksek maliyetli konutlar?n?
pazarlayamamas?na ra?men konut ?retimine devam etmi?, Banka zarar?
pahas?na firmalar k?rlar?n? s?rd?rm??lerdir. Halkbank k???k ve orta
?l?ekli i?letmeler yerine yine belli firmalara y?nelmi?, say?s?z ve
bankac?l?kla telif edilmeyecek i?lem yapm??lard?r.
Bankalardan kamunun kayb?n?n ne oldu?u belli bile de?ildir. Kamu
bankas?ndan d?viz olarak al?nan kredi, piyasa rayicinin ?zerindeki bir
orandan yine ayn? bankaya TL. mevduat? olarak yat?r?lm??, banka her iki
noktadan zarara u?rat?l?rken firma avantaj?na bilerek sebep olunmu?tur.
Vak?fbank'tan libor + 2 ile kredi kullanan bir grup, kendi bankas?nda
d?vizi libor + 7 ile satmaktad?r.
( RAPORDAK? 99 NUMARALI SAYFA "DEVLET SIRRI" OLDU?U GEREK?ES?YLE
A?IKLANMAMI?TIR.)
DE?ERLEND?RME (15)
Susurluk olay?n?n genel de?erlendirmesi, s?k?nt? veren bir g?r?n?m
arzetmektedir.
Bir tarafta olaylar, grupla?malar, kabaday?lar, kanunsuz kazan?lar ve
yasad??? i?ler, ?ik?yetler vard?r, bir tarafta da kamu kurumlar?.
?stelik kamu kurumlar?n?n i?inde T?rk halk?n?n ve kamu y?netiminin her
zaman hassas oldu?u, geli?ig?zel bir tart??maya konu etmemeye ?al??t???
Silahl? Kuvvetler mevcuttur.
?nce bu konuya a??kl?k getirmede isabet olaca?? d???n?lm??t?r.
Susurluk olay? ile Sil?hl? Kuvvetlerin irtibat? nereden do?maktad?r?
Susurluk, Ankara'daki tercihlerden kaynaklanm??, OHAL b?lgesinde
geli?mi? ve ?lkenin b?y?k merkezlerine ta??nm??, oralardaki uygun olay,
ki?i ve gruplar? b?nyesine alarak geni?lemi?tir. Neticede ?ok y?nl? ve
derinli?ine bir ili?kiler yuma?? olu?mu?, devlet kurumlar? ve
y?neticiler bilerek bilmeyerek devrede olmu?lard?r. Bu olay devlet
kurumlar? ve y?neticilerle ilgili olmasa, sadece ?nemli bir polisiye
hadise haline gelecek, bas?n?n 3 - 5 g?nl?k ilgisinin d???nda
sansasyonel bir etkisi olmayacakt?.
Sil?hl? Kuvvetler'in, ?zellikle Jandarma'n?n ad?n?n s?k s?k ge?mesi
ilgiyi ve kamuoyunun teredd?tlerini yo?unla?t?rmaktad?r.
Jandarman?n yan?nda ?zel Harp Dairesi ve kamuoyunca ?ok bilinmese de
?zel Kuvvetler Komutanl??? tart???l?r olmu?tur.
Bu konuyu k?saca de?erlendirmeye almak gerekti?i d???n?lmektedir.
?ZEL HARP
Askeri ?stihbaratta emir - komuta zinciri, s?k? askeri hiyerar?i
i?inde hi?bir zaman kopmam??t?r. Dolay?s?yla Askeri ?stihbarat,
jandarmada, poliste hatta -zaman zaman- M?T'te m??ahade edilen kontrol
d??? eylem ve faaliyetlerden zaafa u?ramam??t?r.
?zel Harp Dairesi, zaman i?inde ?zel Kuvvetler Komutanl??? olarak
geli?mi?, daha ?ok r?tbeli g?revliler esas al?nd???ndan ge?ici erat pek
az say?da olagelmi?tir. Halen de birka? alay halinde, profesyonel bir
ordunun ?ekirde?i olacak ?ekilde tesis edilmi?tir.
Bu yap?n?n, sivil yan unsurlarla desteklenmesi cihetine de gidilmemi?,
askeri disiplin hi?bir noktada zay?flamad??? i?in ihtil?tlar ortaya
??kmam??t?r.
JANDARMA
Jandarma ?stihbarat? ge?mi?te, ?ok k???k, g??s?z hatta illerdeki
asayi? istihbarat? mertebesindeydi. Hulusi Say?n Pa?a'n?n
Kurmayba?kanl??? d?neminde J?TEM geli?tirilmi?tir. Mahalli lisanlar?
konu?an insanlarla takviye edilmi? ve yava? yava? g??lenmi?tir. Ama
hi?bir zaman M?T veya Askeri ?stihbarat seviyesine ula?amam??t?r. Zaten
buna ihtiya? da yoktu. PKK'n?n 80'li y?llarda yaratt??? silahl? m?cadele
ortam?, Jandarma ?stihbarat?'n?n kayna?? olmu?tur. Dolay?s?yla J?TEM
b?y?k ?l??de varl?k sebebi olan G?neydo?u problemine ba?l? olarak bir
geli?me ?izgisi takibetmi?tir.
Ancak J?TEM'e al?nan itiraf??lar ve mahalli unsurlar zaman i?inde
ba??bo? ve serbest kal?nca, ba?l? ba??na bir b?y?k problemin kayna??n?
olu?turmu?lard?r.
Sadece mahalli unsurlar de?il istihbaratta ?al??anlar da askeri
hiyerar?inin d???nda kalm??lard?r. Binba?? Cem Ersever, daha y?ksek
r?tbelilerin bulundu?u bir ortamda m?stakilen hareket edebilmi?tir.
Mahalli unsurlar?n ve itiraf??lar?n te?kil etti?i gruplar ise, Jandarma
taraf?ndan her zaman kullan?lm??lard?r. "Ate?i ma?ayla tutmak" hakl? ve
yerinde bir davran?? olsa da, olu?an hava i?inde itiraf?? gruplar? zaman
i?inde serbest ve ba??bo? kalm??lard?r. Alaattin Kanat bu gruptan
tan?nm?? bir itiraf??d?r. En me?huru ise zalimli?i ve ?ld?rd??? insan
say?s?n?n fazlal??? ile tan?nan Mahmut Y?ld?r?m - Ye?il'dir. Ye?il ?afii
K?rtt?r. Bu grup, Alevi K?rtleri en b?y?k has?m olarak g?r?r ve kabul
eder. ?ocuklu?undan beri teneff?s etti?i bu hava Ye?il'i Alevi K?rtlere
kar?? sadece menfaat, hara? vs. kayg?lar?yla de?il dini motiflerin de
etkisinde a??r?l?klara y?neltmi?tir.
Jandarma ?stihbarat?'nda ?al??an personel, subay ve astsubaylar
G?neydo?u'dan d?nmelerinden sonra g?revlendirildikleri bat? b?lgelerinde
de eski elemanlarla grupla?mak, emekli olduktan sonra da ili?kileri
s?rd?rme al??kanl??? i?inde olmu?lard?r. (16)
Dikkati ?eken husus, G?neydo?u'da sava?an de?il ?zellikle istihbarat
yapan unsurlar?n, ??rendiklerini daha sonraki y?llarda ve ya?ant?lar?nda
kullan?yor olmalar?d?r. (17) Kullan?lan ara?lar?n sertli?i ve PKK'n?n
ba?vurdu?u metodlar?n ac?mas?zl???, m?cadeleyi y?r?tenlerin baz?lar?n?n
daha sonra da benzer metodlar? kullanmalar?na sebebiyet vermektedir.
(RAPORDAK? 103 VE 104 NUMARALI SAYFALAR "DEVLET SIRRI" OLDU?U
GEREK?ES?YLE A?IKLANMAMI?TIR.)
...gibilerine y?nelik olanlar amac?na ula?m?? ve PKK'ya s?cak
?at??malardan fazla zarar verdirilmi?tir. Ancak G?neydo?u ?llerindeki
s?radan ki?ilerle sadece K?rt?? ol?r?k tan?nan ve PKK'yla do?rudan
ili?kisi olmayan ?ah?slara yap?lanlar ise t?m ?al??malara zarar
vermi?tir.
?zellikle G?neydo?u'da bu t?r ?al??malar?n i?inde yer alan baz?
g?revlilerin ve itiraf??lar?n b?y?k merkezlere kaymalar?, maddi menfaate
d???p yozla?malar? ile ili?kili olmu?tur.
Yukar?da ?zetlenen geli?meler, 1993 ve sonras?n? ?zetleyen b?l?m devlet
?st y?netiminin tercihlerini aksettirdi?i kadar sorunlar da, ?ok k?sa da
olsa aksettirmektedir.
Asl?nda ?izilmi? olan ?er?eve ve kamu kurumlar?n?n i?birli?ini anlatan
sat?rlar ger?ekle fazla uyu?mamaktad?r.
Ter?rde ba?ar?lar sa?land???, PKK'n?n geri ?ekilmeye ba?lad??? ve PKK
i?in zor g?nlerin gelid?i a?ikard?r. Bu neticenin topyek?n bir
m?cadeleyle istihsal olundu?u ??phesizdir.
Ancak daha ?nceki b?l?mde takdim edilen olay ve geli?melerle
birle?tirildi?inde ciddi farkl?l?klar?n ortaya ??kt??? ve kamu kurumlar?
aras?nda belli tav?rlar?n geli?ti?i ve kampla?malar oldu?u
bilinmektedir.
Temel sorun ?udur; polisin, jandarman?n, hatta M?T'in ?rt?l?
faaliyetlerle ilgili ?al??malar? ba?ta emniyet olmak ?zere bu kurumlar?
kamuoyunun ?n?ne sermi?, hatta ?al??malar?n? engelleyecek duruma
getirmi?tir.
G?venlikle ilgili kurumlarda ise itici ve y?nlendirici g?? Silahl?
Kuvvetlerdir. ?zel Harp Kuvvetleri ise, ?zel Harekat Timleriyle ?rt?l?
di?er etkili ?al??malar? y?r?tm??lerdir. Fakat maddi menfaate y?nelik
i?lere (Senar ER olay?nda Nafiz KARACAN gibi ?rnekler hari?) askerler
kar??mam??t?r. Kar??anlar da tasfiye edilmi?tir. Farkl?l?k herhalde
y?netimde, y?netende ve anlay??tad?r.
Konunun sadece disiplin ile izah edilebilece?i d???n?lebilirse de
Jandarman?n ni?in di?er askeri birliklere de?il de polise yak?n oldu?unu
izah etmek gerekir.
?llegal Faaliyetlerin kaynaklar?ndan, sebep, geli?me ve neticelerinden
bahsederken ifade edilen temel tesbit; illegal faaliyetlerin, PKK ile
m?cadele ba?lam?nda geli?me g?sterdi?idir. PKK tehdidinin kontrol alt?na
al?nabilmesi i?in ?ncelikle Devlet yanl?s? olarak tan?nan a?iretlerden
yararlanma yoluna gidilmi?, Pi?manl?k Yasas? ?er?evesinde itiraf??lar ve
Ge?ici K?y Korucular? sistemi de PKK'ya kar?? m?cadele unsurlar? haline
getirilmi?tir.
Su?a yatk?n kamu g?revlilerinin devreye girmesi ve ki?isel ??karlar?n,
merkezi tercihlerle ba?da?mas? ile bug?n "?ete" olarak vas?fland?r?lm??
yozla?m?? ili?kiler ortaya ??km??t?r.
"Do?u ve G?neydo?u'da feodal yap?n?n mevcudiyeti, a?iretler aras?
?eli?kiler, GKK sisteminin ?z?n?n feodal yap?ya dayanmas?, a?iretlerin
?ran ve Kuzey Irak'ta uzant?lar?n?n bulunmas?, b?lge ekonomisinin
ge?mi?ten bu yana ba?ta uyu?turucu olmak ?zere ka?ak??l?k temelinde
?ekillenmesi gibi unsurlar da illegal faaliyetlere kaynak yaratmada
etkili olmu?tur.
OHAL B?lgesi'nde illegal faaliyetler i?inde yeralan ?ah?slar?n ve
itiraf??lar?n de?ifre olmalar?, g?venlik kuvvetlerinin kendilerinden
istifadeden vazge?meleri veya kendilerine g?rev verenlerin Bat? ?llerine
atanmalar? halinde bu ?ah?slar?n da b?y?k ?ehirlere kayd?klar?
g?r?lmektedir. K?sa bir d?nemde mevcutlara ilaveten yeni ve illegal
olu?umlar meydana ??kmaya ba?lam??t?r. Emniyet ve Adliye kay?tlar?nda bu
konuda ?ok say?da bilgi ve dosya mevcuttur."
Yap?lacak i? bu noktada ?ekillenmektedir. Mevcut ve halen devam eden
illegal faaliyet ve olu?umlara engel olmak, bu ama?la da konular?n
?zerine cesaret ve kararl?l?kla gitmek.
Ancak ?nce koordinasyonu sa?lamak veya yeniden tesis etmek gereklidir.
Uzmanlar ?ncelikle istihbarat alan?ndaki koordine noksanl???na i?aret
etmektedirler. Bu alandaki sorunlar? 1. Kaynaklarla, 2. Ortak ?al??may?
gerektiren konularla, 3. Teknik ?al??malarla ilgili olanlar? ayr? ayr?
tasnif ederek incelemektedirler. Fakat bu sorunlar Polis - Jandarma ve
M?T aras?nda icra karma?as? olarak da ya?anmaktad?r. Dolay?s?yla
?ncelikli hedef, yetki-sorumluluk s?n?rlar?n?n netle?ti?i koordinasyon
olmal?d?r.
UYU?TURUCU KA?AK?ILI?I
?etelerden bahsederken Uyu?turucu Madde Ka?ak??l???'ndan mutlaka s?z
etmek gerekir. Bu sekt?rde inan?lmaz k?r oranlar? vard?r. Ka?ak??lar
art?k kazan?lar?n? aklamak ve toplumda sayg?n ki?iler olma yolunda da
olduk?a mesafe alm??lard?r.
Bu konuda uzmanlar taraf?ndan haz?rlanm?? d?k?mandan k?sa bir b?l?m
aynen sunulmaktad?r.
"?lkemizde meydana gelen uyu?turucu madde yakalamalar? ile ilgili olarak
mevcut bilgilerin de?erlendirilmesi sonucu; yakalanan ?ah?slar?n yak?n
akraba olduklar?, aralar?nda ortakl?k ba??n?n bulundu?u ve ayn? yerin
n?fusuna kay?tl? olduklar? dikkati ?ekmi?tir. Bu ?ah?slar?n organize bir
faaliyet i?erisine girdikleri g?r?lm?? olup uluslararas? ki?i ve
gruplarla irtibata ge?erek s?n?r tan?maz organizasyonlar kurmak
suretiyle, ?zellikle ter?r ?rg?tlerinin finans kayna??n? olu?turan Aile
Organizasyonlar? halini ald?klar? anla??lm??t?r.
?lkemizde faaliyet g?steren Organizasyonlar?n b?y?k ?o?unlu?u G?neydo?u
ve Do?u Anadolu B?lgesi k?kenlidirler. Eskiden k???k miktarlarda esrar
ka?ak??l??? ile i?e ba?layan gruplar 1980'li y?llardan itibaren eroine
talebin artmas? ve k?r?n?n y?ksek olmas? sebebiyle organize olarak
ka?ak??l?k faaliyetlerini bu y?ne kayd?rm??lard?r.
Genel olarak uyu?turucu madde organizasyonlar? ele al?nd???nda;
a) Organizasyonlar?n i?i?e faaliyet g?sterdikleri ve di?er su?
organizasyonlar? ile irtibatl? olduklar? anla??lmaktad?r. Bu
organizasyonlar birbirleri aras?nda g??birli?i yapmak ve g?veni
peki?tirmek d???ncesiyle k?z al?p vermek suretiyle akrabal?k ba??
olu?turma veya mevcut olan ba?? daha da g??lendirme cihetine
gitmektedirler. Ayr?ca organizasyonlar aras?ndaki ili?kileri sa?layan
di?er bir unsur ise organizasyonlar i?erisinde dikkati ?eken kilit
isimlerdir. Bu ki?iler organizasyonlar aras?nda ba?lant?y? sa?lay?p
faaliyete ge?mede ?nemli rol oynamaktad?rlar.
b) Organizasyonlar kendi aralar?nda g?rev da??l?m? yapma e?ilimine
girmi?ler, b?ylece faaliyetlerinin risk oran?n? azaltarak uyu?turucu
madde ka?ak??l???n? daha g?venli ?ekilde y?r?tmektedirler.
Organizasyonlar?n ?o?unlu?u kendi aralar?nda Asitciler (uyu?turucu
imalat?nda kullan?lan asetikasitanhidrit maddesini temin eden ?ah?slar),
Ta??mac?lar (uyu?turucu maddeyi yurti?i ve yurtd???na naklini yapan
?ah?slar), Arac?lar (uyu?turucu madde olu?turulduktan sonra satmak
amac?yla pazarlar arayan, al?c? ile sat?c?n?n temas?n? sa?layan
?ah?slar), Temin Ediciler (uyu?turucu madde imalinde kullan?lan
hammaddeleri temin eden ?ah?slar), Karapara Aklay?c?lar ?eklinde
sekt?rle?meye y?neldikleri ve birbirleriyle i?birli?i i?erisine
girdikleri g?r?lmektedir.
Organizasyonlar ?nceleri uyu?turucu madde ka?ak??l???n? ?lke s?n?rlar?
i?erisinde yapmakta iken sonralar? k?r marjlar?n? artt?rmak amac?yla
yurtd???ndan (?ran, Irak, Afganistan, Suriye) temin ettikleri
bazmorfinleri kendileri eroine d?n??t?rerek elde ettikleri uyu?turucu
maddeleri Avrupa piyasalar?nda pazarlamalar?yla, uyu?turucu
ka?ak??l???n?n ?retim, ta??mac?l?k ve da??t?m boyutunu ele alm??lard?r.
D?nya'da faaliyet g?steren ter?r ?rg?tlerinin uyu?turucu madde
ka?ak??l???n? en ?nemli gelir kayna?? olarak kulland?klar?
bilinmektedir. ?zellikle Ter?r ?rg?t? PKK'n?n; ?lkemizde silahl?
eylemlere ba?lad??? 1984 y?l?ndan itibaren artan militan kadrolar?n?n
silah ve lojistik ihtiya?lar?n? kar??lamak amac?yla Ortado?u, T?rkiye ve
Avrupa hatt?nda organize bir uyu?turucu ticaretine y?neldi?i
g?zlenmi?tir. Bu faaliyetleri y?r?ten organizasyonlar?n kar??m??
olduklar? uyu?turucu madde ka?ak??l??? olaylar? incelendi?inde; Bayba?in,
Bayram, Kasar, Ay ve Sito?i Organizasyonlar?n?n Ter?r ?rg?t? PKK ile
ili?ki i?erisinde olduklar? ve ?rg?te maddi destek sa?lad?klar? tesbit
edilmi?tir.
Organizasyonlar, bulunduklar? b?lge i?erisinde hem g??lerini peki?tirmek
hem de y?r?tecekleri illegal i?leri devlet kademesi ?zerinden resmi bir
vas?fla takip ettirmek amac?yla, aile mensubu olan ve siyasi platform
?zerinde s?z sahibi olacak ki?ileri belirleyip, y?r?tm?? olduklar?
faaliyetlerden elde ettikleri paralar? ?e?itli yollarla aklayarak
i?adam? g?r?nt?s? kazanmalar? sonucu toplum taraf?ndan sayg?yla
kar??lanmakta olup, oy potansiyeli sa?layarak devletin ?st d?zeylerine
kadar sokmak ?abas? g?stermektedirler. Ayr?ca kendi organizasyonlar?
d???ndan siyasi platformda ve devletin idari yap?s?nda yetkili olan
ki?ileri organizasyonlar?na kazanarak ama?lar? do?rultusunda kullanma
d???ncesindedirler."
Ka?ak??l?k organizasyonlar? geli?ir, milli ve milletleraras? geli?melere
ayak uydururken ?lkemiz h?l? iller ?l?e?inde y?r?t?len m?cadele
yap?s?yla gerilerde kalmaya ba?lam??t?r.
A?a??da bu noktadaki g?r??lerini yazan bir di?er kamu g?revlisi
raporumuzun ana ?er?evesine ula?makta ve tecr?belerini nakletmektedir.
"Esas ?al??malar ?l Emniyet M?d?rl?klerinde yap?lmaktad?r. ?l tahkikat?
ne derecede etkili yap?yor, mahalli veya siyasi bask?lar m?cadeleyi ne
?l??de y?nlendiriyor veya delilleri karart?yor, bunu takip edebilmemiz
yahut ?nlememiz m?mk?n m?? ?l Emniyet M?d?rl??? yapm?? bir ki?i olarak
a??kl?kla s?yleyebilirim ki, bu m?cadeleyi tavizsiz yapan memur, amir
veya ?l M?d?r? g?revden ald?r?l?yor, yerine kendilerine yak?n biri
atanmasa da yeni gelenler, onlar?n bu g?c? kar??s?nda genellikle
etkisizle?tiriliyor. Bence Devlet bu noktada m?cadeleyi etkilemeye
ba?l?yor. Savc? tahkikat? ben yapaca??m diyerek olay?n ayr?nt?lar?n?n /
ba?lant?lar?n?n ??renilmesi istemese de s?n?rl?yor veya uyu?turucu un /
k?na oluyor. Uzayan davada deliller hakimin ?n?ne kararm?? olarak
geliyor, neticede su? sadece kurye ?zerinde kal?yor. Siyaset ki?iyi
g?revden ald?r?yor veya m?cadeleci bir kadro olu?mas?n? engelliyor,
idare b?t?n bunlara seyirci kal?yor.
Hukuk d?zeni de idarenin istedi?ini yapmas?na, savunma yapacak ?ekilde
?al??mas?na imk?n veriyor. Mesel? Susurluk Jandarma b?lgesinde bir
trafik kazas? de?il mi? Bu soru?turma yap?lm?? g?rev yerine
getirilmi?tir. (Ek: 13)
?ktidarlara ba?l? olmayan, bu kabil hukuki yap?ya ek olarak takdirlerin
getirdi?i hukuki d?zeni g?z ?n?ne ald???m?zda, yasa d??? olaylarla
m?cadelenin g??le?ti?ini g?r?yoruz. Mesel? Anamur - Bozyaz? aras? 10
kilometredir. Anamur korunmas?z bir hudut kap?s?d?r ama Bozyaz?
il?esinde de hudut kap?s? a??lm??t?r. Ta?ucu, Seka ?skelesi 5
kilometredir. Ta?ucu yol ge?en han? ?eklinde hudut kap?s?d?r ama Seka
?skelesi de hudut kap?s? yap?lmak istenmektedir. Kap?n?n gecekondu
oldu?u biline biline yasad??? i?lere zay?f, yeni mek?nlar a??lmas? acaba
bir koruma, kollama, baz?lar?na yasad??? i?ler i?in f?rsat yaratma de?il
midir?... Bu durum memurda bozulman?n ?nemli bir sebebidir. ?dare bunu
bilmez mi?...
Ge?mi?te hakimiyetlerine darbe vurulan a?iretlerin, siyaset?i veya
devlet yanl?s? korucu olarak y?netime ortak olmalar? ayr? bir devlet
kusuru olarak belirtilmelidir. G?neydo?u'daki bu kadar silah?n
uyu?turucu giri? yeri olarak bilinen Van ?zellikle Hakkari illerimizdeki
m?cadelemizin etkisiz kalmas? o b?lgedeki y?neticilerin ki?isel zafiyeti
mi yoksa devlet?e yarat?lan bir g?z yumma m?? Bence sorgulanmas? gereken
?nemli bir husustur...
Sistemdeki bu ar?za ve aksakl?klar?n ki?isel m?cadele anlay???n?
geli?tirdi?ini d???n?yorum. Devletini, Milletini d???nen b?rokrat,
kendine ?zel ??kar yollar? bulsun bulmas?n kendi do?rular?n? uygulamaya
ba?l?yor. Bence bu sebeple, Askerler, M?T ve Emniyetin ayr? do?rular?
var ve ?at??ma bu y?zden. Ama giderek devlet i?in yap?lanlar karakter
de?i?tirerek, ki?isel veya siyasi ??karlar i?in yap?lmaya ba?lan?yor."
?st d?zey bir kamu g?revlisinin mevcut sisteme ili?kin bu g?r??leri, ac?
yak?nmalar?, k?smen ?mitsizli?i hatta baz? de?erlendirme hatalar?n?
ihtiva etse de ta??d??? perspektif dolay?s?yla Sn. Ba?bakan'a
arzedilmeye de?er bulunmu?tur.
D?PNOTLAR
(15) Geli?meler b?l?m?nde ki?iler ve olaylar, tesbit ve yorumlarla
takdim edildi?inden -tekrarlardan sak?nmak ?zere- De?erlendirme b?l?m?
k?sa ve birka? ?nemli hususla s?n?rl? tutulmu?tur.
(16) Bodrum G?mbet'te, Sun Clup Hotel'in sahibi Ahmet Nedim Ba?m?s?rl?
ile arkada?? Vasfi Ahmet K?seo?lu aras?ndaki ihtilaf, jandarma subay ve
astsubaylar? ile itiraf?? ve mafya aras?nda ??z?mlenmi?, al?nan ?ekler
tahsil edilmi?tir. ??kan itilafta itiraf?? ?brahim Babat arkada?lar?n?
vurmu?tur. ?brahim Babat, Ba?bakanl?k Tefti? Kurulu'na ba?vurmu? ve 7
y?l ile kurtulaca??n?n kendisine garanti edildi?ini, ancak 17 y?la
mahkum olunca konu?maya karar verdi?ini anlatm??t?r. SBa?bakanl?k
m?fetti?leri, kendisinin bilgisine ba?vurmadan ?nce Emniyet ?l
?stibharat ?ube M?d?r? ile Jandarma Alay Komutan? ziyaret etmi? ve
babat'a "heyecan?na kap?l?p yanl?? bir ?ey yapmamas?n?, gereksiz
konu?mamas?n?" ???tlemi?lerdir. (!)
(17) Alaattin Kanat polise verdi?i ifadede (26.08.1994) "Ge?mi?
ya?ant?mdan tan?d???m ve kendilerinin eroin ka?ak??l??? i?lerine
bula?t?klar?n? bildi?im Abd?lkadir Akb?y?k ve Senar Er isimli G?neydo?u
k?kenli ki?ilerden onlar? korkutarak para s?zd?rmay? d???nd?m. Eroin
ka?ak??s? olarak tan?nan ?nl? ki?ilerden (?ld?r?len) Beh?et Cant?rk,
Sava? Buldan gibi ki?ilerin de isimlerini vererek korkutabilece?imi
d???nerek te?ebb?se ge?tim. M??tekiye etti?im telefonlarda ba?ka isim
kullanmam ve kendimi kontrgerilla olarak tan?tmam, tamamen onlar?
korkutabilmeye matuftur" demi?tir.
TEKL?FLER
?nceki b?l?mlerde sunulan ve detaye edilen hususlar; ki?isel kanaat ve
bilgilere de?il b?y?k ?l??de ilgili ve yetkililerin anlatt?klar?na,
ar?iv ve bilgilerine ve kurumlardan yaz?l? olarak gelen resmi kay?tlara
dayand?r?lm??t?r.
Bir soru?turma raporu haz?rlamad???m?z, yarg?ya tevdi edilecek
d?k?manlar? geli?tirmek gibi temel bir g?revimiz olmad???, do?ru tesbit,
do?ru bilgi hedefini g?tt???m?z i?in, ?nce Say?n Ba?bakan'a tutarl? ve
ger?ekleri sunan bir d?k?man haz?rlama ve tedbirler ?nerme hedefi esas
al?nd???ndan, t?rnak i?inde sunulan b?l?mlerin dahi, hangi kamu kurumuna
ait oldu?unu belirtmek gibi teknik bir noktada ?srarl? olunmam??t?r.
Giri? b?l?m?nde arzedildi?i gibi kamu kurumlar? bilgi vermede istekli ve
arzulu olmam??lard?r. Bu diren?, ki?iler ve yetkililerle yap?lan uzun ve
saatler s?ren, dostane ve g?ven veren g?r??melerle a??lm??t?r.
Kendilerini veya dostlar?n? su?lama hedefinden ?ok, olay ve ger?ekleri
tesbit hedefinin ?n planda tutuldu?u hususu herkese anlat?lm??t?r.
Kamuoyunun reaksiyon g?sterdi?i, ancak M?T ve Emniyet gibi kurulu?lar?n
itibarlar?yla ba?ar?l? olabilecekleri ve itibar?n iade edilmesi i?in
kamuoyunca da bu hususun kabul? gerekti?i konu?ulmu?, tart???lm?? ve
anlat?lm??t?r.
Bu anlay??, kar??l?k bulmu? ve mesafe kaydedilmi?tir. Raporun tamam? bu
anlay?? ?er?evesinde yaz?lm??, teklifler ancak bu g?venli ?er?evenin
sa?lad??? veriler ?????nda geli?tirilmi?tir.
Teklif: 1
Say?n Ba?bakan'a arzedilecek birinci teklif; Emniyet Genel
M?d?rl???'n?n ?ete olu?umlar?na kar?? genel bir m?cadeleye
sevkedilmesidir.
Bu konuda kesin karar al?nmal? ve geli?meler Ba?bakanl?k?a periyodik
olarak izlenmeli, Te?kil?t?n bu konudaki acil, g?ndelik ve ?o?u hemen
kar??lanabilir ihtiya?lar? giderilmelidir.
Bu ama?la; Emniyet Genel M?d?rl???'nde ?zel ve ?st y?neticilerden
m?te?ekkil bir grup g?revlendirilmeli, Genel M?d?r hatta Bakan ad?na
hareket edebilme ve yetki kullan?p koordinasyonu sa?lama konusunda
te?hiz edilmelidirler.
?l Asayi?, ?stihbarat ve Ter?rle M?cadele ?ube M?d?rlerinden ?al??malara
uyum sa?layamayanlar derhal ve 3 ay s?reyle Ankara'da merkezde
?al??t?r?lmal?, yerlerine s?z? edilen grubun uygun g?rece?i gen? ve
?aibesiz ki?iler g?revlendirilebilmelidir.
Emniyet Genel M?d?rl??? ?st y?netimine verilecek zaman tablosunda ba?ar?
s?resi de sadece 3 ay olmal?d?r.
Ciddi ve kamuoyunu tatmin edecek geli?melerin olmad???n?n tesbiti
halinde Genel M?d?rl?k ?st y?netiminin b?y?k ?l??de de?i?tirilece?i
ifade ve uygun ?ekilde kamuoyuna kar?? taahh?t edilmelidir.
Ba?kanl???m?z?n yaz?l? talebi ile ba?layan ancak hen?z sonu?lanmam??
olan Emperyal ?irketiyle ilgili tesbit ?al??mas? da Polis Te?kil?t?nca
tamamlanmal?d?r.
Teklif: 2
Emniyet Genel M?d?rl??? merkezli ?al??malar?n, ba?ar? i?in M?T'in
t?m imk?nlar?yla desteklenmesini sa?lamak ?zere ciddi ve Ba?bakanl?k?a
g?zetilen ve kontrol edilen bir koordinasyon kanal? da a??lmal?d?r.
Bunun i?in; Ba?bakanl???n da temsil edildi?i bir koordinasyon komitesi
kurulmal?, ortaya ??kan kopukluk ve problem, yaz?ya d?k?lmeden
g?r??melerle an?nda ??z?lmelidir.
Koordinasyondaki kopuklu?un her iki kurulu?a da mes'uliyet getirece?i
hususu kesin bir karar olmal?d?r.
Genelkurmay ?stihbarat Ba?kanl???ndan bilgi ak??? da sa?lanmal?d?r.
Teklif: 3
Polisiye ?al??malar ?eteleri ve gruplar? bir s?re sessizli?e
itecektir. Ancak ortada olan ve bilinen finansman kaynaklar?n?n da yok
edilmesi ve hesab?n?n sorulmas? icabeder.
Polisiye ?al??malar?n mali ara?t?rmalarla takviye edilmesi
gerekmektedir.
Ba?bakanl???n yaz?l? iste?i ile ba?lat?lan ve ?mer L?tf? Topal'?n ve
?irketlerinin incelemesi ?al??malar? geni?letilerek neticelendirilmeli
ve di?er ?ete, mafya ve baba'lara da y?neltilmelidir.
Bu ama?la; Koordinasyonu sa?layan merkez grubunun talepleri, Maliye
Bakanl???, G?mr?k M?ste?arl???, Sanayi ve Ticaret Bakanl??? ba?ta olmak
?zere t?m denetim birimleri taraf?ndan ?ncelikle ele al?nmal?d?r.
Bakanlar Kurulu'nun bu 3 konuyu karara ba?lamas? ve bu karar?n ilgili
Bakanlar taraf?ndan tamim edilmesi gerekmektedir.
Teklif: 4
Susurluk merkezli, ?ete ve illegal kazan?larla ilgili bir itiraf
yasas? ??kar?lmal?,
Ancak; G?neydo?u'da problemlere yola?an itiraf yasas? tecr?besinden
faydalan?lmal?d?r.
Teklif: 5
?lgili b?l?mde ?zel Harek?t Dairesi ?al??malmar? takdim edilmi?,
sorunlara at?f yap?lm??t?.
Bu sebeple ?zel Harek?t Dairesi sadece OHAL b?lgesiyle s?n?rl? kalacak
?ekilde daralt?lmal?, ?zel Harek?t Personeli sadece OHAL b?lgesinde bu
s?fat? ta??yabilmeli, b?lge d???ndaki t?m ?zel Harek?t birimleri
la?vedilerek, Polis Te?kil?t?na entegre olmalar? sa?lanmal?d?r.
?lk uygulamalar idari kararlarla yap?lmal?, gerekiyorsa yasal
de?i?ikli?e gidilmelidir. ?lk uygulaman?n Antalya'da ger?ekle?mesi
sa?lanmal?d?r.
Teklif: 6
Ba?bakanl?k Genelgesi ile Enterpol ili?kileri hari? Emniyet Genel
M?d?rl???'n?n d?? servis veya te?kil?tlarla ili?kilerinin D??i?leri
Bakanl??? ve M?T kanal?yla tesis edilebilece?i, D?? ?stihbarat ve
Operasyonlar?n bu kanallar d???nda yasakland??? ve durduruldu?u emir
olarak iletilmelidir.
?ncelikle; Yukar?da sunulan teklifin realizasyonu Genelkurmay, M?T ve
Emniyet Genel M?d?rl???'n?n g?r??leri do?rultusunda haz?rlanacak bir
Genelge ile sa?lanmal?, gerekiyorsa yasal d?zenlemeye gidilmelidir.
Teklif: 7
Milli G?venlik Kurulu Genel Sekreteri taraf?ndan birka? y?l ?nce
haz?rlanm?? olan "Kamu G?venli?i Kurumu" Kanun tasla??, incelenmeli ve
h?k?metin de?erlendirmesine sunulmal?d?r.
Kamu G?venli?i Kurumu Ba?bakanl??a ba?l?, illerde te?kil?t? olmayan,
s?n?rl? say?da kadrolu ancak operasyonel yetkilerle techiz edilmi?,
devletin t?m birimleriyle ili?kili ve kamu d?zenini, asayi?i ve genel
ahlak? bozucu, yeralt? - yer?st? ?etelere, olu?umlara y?nelecek bir
Te?kil?t olarak d???n?lmelidir.
?imdilik; ?dari bir karar olarak bu te?kil?t?n ?yesi M?T'te
olu?turulabilir.
S?r'atli bir inceleme ve MGK'nun ?nceden yap?lm?? haz?rl?klar? ?????nda
k?sa s?rede yasal ?er?eve olu?turularak bu konuda nihai karara varmak
m?mk?n olabilir.
Teklif: 8
Uyu?turucu ka?ak??l??? ile m?cadelede, Emniyet Genel M?d?rl???'n?n
rutin faaliyetlerinden biri olarak de?il, ?ncelikli ve acil konular?ndan
en ?nde geleni olarak ele al?nmal?d?r.
Bu ?al??malar s?rd?r?l?rken, m?cadelenin il ?l?e?inden ?lke seviyesine
geni?letilmesinin yasal ve idari ?er?evesi belirlenmelidir.
Bu sebeple; ?e?itli saiklerle Emniyet Genel M?d?rl??? Ka?ak??l?k ve
Organize Su?lar Dairesinde ve ?l ?ube M?d?rl?klerinde istihdam edilen
personel, gerekli oldu?u ?l??de derhal ve s?r'atle de?i?tirilmeli,
dikkatli ve itinal? bir se?imle yeni kadrolar olu?turulmal?d?r.
Sonra da bu dairenin ?al??malar?, ilk ?? teklif ?er?evesinde
geni?letilerek s?rd?r?lmelidir.
Teklif: 9
Uyu?turucu ka?ak??l??? konusu, ?zelli?i olan bir m?cadele alan?
olarak se?ilmeli ve mali ara?t?rmalarla birlikte ki?i ve aileleri hedef
alan ?zel bir ?al??maya ?ncelikle ba?lanmal?d?r.
Ar?ivlerde yeteri kadar bilgi vard?r. Koordineli bir ?al??mayla bu
bilgiler k?sa s?rede birle?tirilmeli ve s?r'atle harekete ge?mek ?zere
bir uygulama pl?n? haz?rlanmal?d?r.
Teklif: 10
Devlet Ar?ivlerinde ?e?itli ka?ak??l?k ve illegal faaliyetlerden
bilgisi hatta ?emalar? vard?r.
Bu illegal ?al??malar?n devam edebilmesi ba?l? ba??na bir problemdir. Bu
konuda devletin ilgili birimleri (Maliye, M?T, Emniyet, G?mr?k Te?vik -
Hazine) i?birli?ini geli?tirmek zorundad?rlar. Bu i?birli?inin esaslar?
tesbit edilmelidir.
Teklif: 11
Jandarma Genel Komutanl???'n?n, M?T'in ve Emniyet'in kay?t ve
bilgileri koordineli bir ?ekilde de?erlendirilirken; her ?? Te?kil?tta
mevcut ve Bat? b?lgelerinde de illegal ili?ki ve olu?umlara dahil olmu?
personel k?sa s?rede tasfiye edilmelidir.
?tiraf yasas? bu konudaki geli?meyi h?zland?racakt?r. Zaten yeteri kadar
bilgi vard?r. Bu bilgilerin toplanmas? ve teatisi problemi ??zmeye
yeterlidir.
?ncelikle Emniyet Genel M?d?rl???'n?n ve M?T'in kendi i? b?nyelerine
d?nerek bu ?al??may? yapmalar? problemin ??z?m?nde hem te?kil?tlar?
onore edecek hem de s?r'at kazand?racakt?r.
Teklif: 12
?tiraf?? kullan?lmas? s?r'atle s?n?rland?r?lmal?, itiraf??lar?n
s?n?rl? say?da ve sadece belli konularda kullan?labilmelerine izin
verilmeli, her ?l Valisinden ve OHAL B?lge Valisinden mevcut durum,
al?nan tedbir, yap?lan uygulamalar hakk?nda tafsil?tl? bir rapor
istenerek bu konu 15 g?n i?inde kesin bir karara d?n??t?r?lmelidir.
?tiraf??n?n eski bir su?lu oldu?u, kontrol d???na ??kt???nda ??karlar?
do?rultusunda inisiyatif kullanaca?? ve kulland?klar? unutulmamal?d?r.
Bu sebeple itiraf??lar?n spek?lasyonlara yol a?abilecek ?al??malara
dahil edilmemesi gerekmektedir.
Teklif: 13
Mevcut GKK kadrolar? say? olarak dondurulmal?, bo? veya bo?alan
kadrolar iptal edilmelidir.
GKK'dan isteyen ve durumu uygun olanlar?n ?zel G?venlik G?revlisi olarak
?al??t?r?lmalar? sa?lanmal?d?r.
Ekim 1986 tarihli Ge?ici K?y Korucular? Y?netmeli?i'nin g?reve son
vermeyi d?zenleyen 22. maddesinin uygulamas?nda hassasiyet g?sterilmesi
sa?lanmal?, azami ya? s?n?r? 65'ten 45'e indirilmeli, 45 ya??n
?zerindekilere 24. maddede yer alan tazminat?n iki kat? ?denerek 2 ay
i?inde ayr?lmalar? sa?lanmal?, uygun olanlar?n i??i stat?s?nde kamu
kurumlar?nda ?al??t?r?lmalar? ?zendirilmelidir.
B?lgede mevcut yar? - feodal yap?n?n daha da g??lenmesine sebep olan,
a?iretlere dayal? GKK sistemi sebebiyle b?lgede a?iret yap?s?n?n
??z?lmesi durmu? hatta daha tesirli hale gelmi?tir. A?iret beyleri ve
aile reisleri sa?lanan bu gelirle daha da g??lenmi?ler ve farkl? su? ve
ter?r organizasyonlar? ortaya ??km??t?r.
B?lgede yerle?ik belli aile ve a?iretlerin sistemdeki etkinli?ini k?rmak
gereklidir.
Uygulamalara Urfa y?resinden ba?lanmas? ?nerilecektir.
Teklif: 14
Turizm bakanl???n?n Talih Oyunlar? Salonlar?yla ilgili i?lemleri
kapsaml? bir soru?turmaya konu olmal?d?r.
Bakanl?k kumarhanelere hangi prosed?rle izin vermi?tir? ?zin verilen
ki?ilerin kimlikleri kamu ad?na utan? vericidir. B?t?n kumarhanelerde
darp, h?rriyeti tahdit, zorla senet imzalatmak, doland?r?c?l?k, gasp
su?lar? yarg?ya kadar intikal etmi?tir. Bakanl???n, can g?venli?inin bu
derece ortadan kalkt??? bir kumarhaneler zincirinde ne yapt??? ortaya
??kar?lmal?d?r.
Teklif: 15
Kumarhane i?leticilerinin vergi ve muhasebe kay?tlar? da
incelenmelidir.
Topal 2 nolu ?stanbul DGM'ye 1994/412 say?l? dosyada 1989 itibariyle mal
varl???n? a??klam??t?r. Di?erleri i?in de bu bilgiler vard?r. Bug?ne
kadar olu?an trilyonlar?n durumu ancak bu yolla a??klanabilecektir.
Teklif: 16
TBMM Susurluk Ara?t?rma Komisyonu'nun su?u ve soru?turmay?
belirleyen tesbitleri Ba?bakanl?k?a ilgili mercilere duyurulmal? ve
gere?i takibedilmelidir.
Susurluk Komisyonu raporunda neticesi ortada kalan pek ?ok tesbit ve
?neri vard?r. Bunlar?n gere?i ?nem ta??d??? cihetle ele al?nmalar?
gerekecektir.
Teklif: 17
Emniyet Genel M?d?rl???n?n hibe silahlar? konusunda, Genel
M?d?rl?kte ve G?mr?k M?ste?arl???nda mevcut karma??k bilgi y???n?n?
ayd?nlatmak ?zere kapsaml? bir inceleme - de?erlendirme yap?lmal?d?r.
?rt?l? ?denekten yap?lm?? aktarmalar hari? tutulsa bile muhtelif
fonlardan yap?lm?? aktarmalar y?zlerce miktar lirad?r. Bu mebla?lar?n
harcanma ?ekilleri de?ilse bile harcama yerlerinin netle?mesine ihtiya?
vard?r.
Al?nan -hibe olan- silahlar konusunda spek?latif ama?la istismar?n?
?nlemek de gereklidir.
Ayr?ca raporun muhtelif sayfalar?nda a??klanan olay ve ki?ilerle ilgli
olarak;
18- Abdullah ?atl?'n?n durumu ve konumu bir soru?turma kapsam?nda
ele al?nmal?d?r. ?atl?'n?n -varsa- 80'li y?llar ?ncesi ve sonras?
ili?kileri ara?t?r?lmal?d?r.
19- Azerbaycan'da Darbe Giri?imi ve T?rk taraf?n?n tutumu ayr?
bir soru?turmaya konu olmal?d?r.
20- Koruculurla, yap?lan ?demeler ve bu ?demelerin y?neldi?i
ki?i, a?iret ve aileler detaye edilmeli ve aksakl?klar kapsaml? bir
?al??mayla de?erlendirilmeli, gerekirse y?re ?niversitelerinden
yararlan?lmal?d?r.
21- Talih Oyunlar? Salonlar?n? i?letenlerle ilgili kapsaml? bir
gelir - vergi ara?t?rmas? koordineli bir ?ekilde ba?lat?lmal?, kara para
i?lemleri Mali Polis'in de deste?inde takibedilmelidir.
22- Mehmet Ali Yaprak ve ka??r?lmas? olay? - tekrar ve Mali
Ara?t?rmalarla birlikte y?r?t?lmek ?zere soru?turulmal?, Captagon
ticareti ve imalat? konusu ?zel bir polis ekibince ele al?nmal?d?r.
23- Nesim Malki ve Yener Kaya'n?n ?ld?r?lmesi olaylar? mali
ara?t?rmalarla birlikte tekrar soru?turulmal?, ad?ge?en tefecilerin
alacakl? oldu?u ki?i ve firmalar cinayet soru?turmas? ve mali
ara?t?rmalar kapsam?na al?nmal?d?r.
24- Yeteri kadar bilgi toplanan ve itiraf?? ?brahim Babat'?n
a??klamalar?yla da ortaya ??kan bilgiler ?er?evesinde, Bodrum Sun Club
olaylar? ve 40 bin dolar?n hara? olarak al?nmas? ve payla??m? iddialar?
ile Hikmet Babata? cinayeti yeniden soru?turulmal?d?r.
25- ?lgili b?l?mde yer ald??? ?zere, Eximbank - T?rkmenistan ve
Emperyal ?irketi ili?kileri detay? ile ara?t?r?lmal? ve gerekiyorsa
soru?turulmal?d?r.
26- ?mer L?tf? Topal'?n ?l?m?nden sonra ortaya ??kan 105 milyon
dolarl?k borcun sebebi ve hangi ?irket bilan?osunda yer ald???
m?stakilen ara?t?r?lmal?, Emperyal y?neticilerinin a??klama yapmalar?
sa?lanmal?d?r.
27- Bankalarla ilgili soru?turmalar?n sonucu i?in yasal d?zenleme
yap?lmas? hususu karara ba?lanmal?d?r.
<12 sayfas? ve ekleri bulunmayan eksik Susurluk raporu burada sona
eriyor>
M?T'TEN
RAPORA ELE?T?R?: 'Kutlu Sava? devlet s?rlar?n? ele verdi'
Y?lmaz ile Ecevit'e g?nderdi?i bir raporla Kutlu Sava?'?n 'Susurluk
Raporu'nu ele?tirdi. Bu, devletin g?venlik kurumlar? aras?ndaki
g?vensizli?in de belgesiydi adeta... "M?T'in kar?? raporu"nda devlet
s?rr? say?lan bilgiler ?unlard?: "Lamia kamp?na sald?r?, Yunanistan'da
orman yang?n?, Girit ve Rodos'ta patlama, Bulgaristan ve Romanya'da
PKK'n?n ?al??t?rd??? i?yerlerine bombal? sald?r?, Rusya ve di?er Do?u
Bloku ?lkelerinde baz? PKK liderlerine suikast te?ebb?sleri..."
Ecevit'in gizli ar?ivi
Can D?ndar / R?dvan Akar
3 Kas?m 1996'da Susurluk'ta meydana gelen kaza, yank?lar? hala s?ren bir
skandala yol a?t?. Kazada bir kamyonla ?arp??an Mercedes'ten devletin
derin s?rlar? d?k?ld?. Siyaset-polis-mafya ba?lant?lar? b?t?n
a??kl???yla ortaya ??kt?. Skandal? "fasa fiso" diye de?erlendiren
Ba?bakan Necmettin Erbakan bir s?re sonra devrildi. H?k?meti devralan
Mesut Y?lmaz, 1997 A?ustosu'nda Ba?bakanl?k Tefti? Kurulu Ba?kan? Kutlu
Sava?'tan, Susurluk'u soru?turmas?n? istedi. Sava?'?n haz?rlad??? 120
sayfal?k rapor, adeta yeni bir skandal? tetikledi. ??nk?, raporda kirli
ili?kiler a??n?n devleti nas?l sarmalad??? belgeleniyordu. Raporda M?T,
Ye?il'i kullanmakla, ?atl?'n?n kimli?ini gizlemekle su?lan?yor, "M?T
gibi sayg?n bir kurulu?un, sayg?n olmayan ki?ileri kullanmas?n? anlamak
m?mk?nd?r, ancak, samimiyet ve i?birli?ine varan yak?nl???n izah?
gerekir" deniliyordu. Sava?'a g?re, "Kurumlar kendilerini ink?r ederek
sonunda bir kamyona ?arpm??lard?."
M?T-Emniyet sava??
Kutlu Sava?'?n "Susurluk Raporu" (devlet s?rr? oldu?u gerek?esiyle
gizlenen 11 sayfas? d???nda) kamuoyuna yans?d?. Ancak, M?T'in rapordaki
a??r ele?tirilere yan?t? bilinemedi. Oysa, Te?kilat, rapor a??kland?ktan
bir s?re sonra kendisine y?nelik ele?tirileri, h?k?mete yollad??? bir
"Bilgi notu" ile cevaplam??t?. "?ok gizli" tutulan bu "Bilgi notu", en
az Kutlu Sava? raporu kadar ?nemliydi; ??nk?, M?T kendini savunurken,
skandalda Emniyet'in rol?n?n nas?l sakland???n?, hukuk devletinin nas?l
ayaklar alt?na al?nd???n?, devlet s?rlar?n?n nas?l ortaya sa??ld???n? ve
kurumlar aras? kavgan?n ne boyuta ta??nd???n? da ortaya koyuyor, gizli
kalm?? baz? olaylara dair ipu?lar? veriyordu. Bir kopyas? da d?nemin
Ba?bakan Yard?mc?s? B?lent Ecevit'e yollanan bu ibretlik belgeyi,
Susurluk'un yeniden g?ndeme geldi?i bu g?nlerde aynen yay?ml?yoruz:
A?IKLANMASI SIKINTI YARATAB?LECEK HUSUSLAR
devletin 7 s?rr?
M?T, "?ncelenen raporun baz? b?l?mlerinin kamuoyuna yans?t?lmas?n?n
s?k?nt? yaratabilecek hususlar meyan?nda oldu?u de?erlendirilmektedir"
diyor ve "Kar?? Rapor"unda 7 olay say?yor. A??klanmas?nda sak?nca
g?r?len ve her biri ba?l? ba??na bir skandal olan bu 7 olay ?unlar:
1- MERCEDES OPERASYONU:
Suriye'de ?calan'a y?nelik olarak ger?ekle?tirilen operasyonun t?m
safahat? ile raporda yer almas? (sayfa 22), T?rkiye'yi ter?rist devlet
konumuna getirebilecek niteliktedir. Nitekim, Suriyeli ilgililerin olay?
CIA veya MOSSAD'a mal edebildikleri ifade edilirken, devlet s?rr? olmas?
gereken konunun rapora detaylar? ile aktar?lmas?n?n izah? m?mk?n
olamamaktad?r. Her vesile ile siyasi platformlarda Suriye'yi ter?rist
bir devlet olarak tan?tma ve kabul ettirme politikam?z? zedeleyebilecek
bu hususlar?n ne denli gizli kalabilece?i endi?e konusudur.
2- SERV?SLERLE VE SERV?SLER ARASI ?L??K?LER:
Devlet s?rr? olmas? gereken CIA ve MOSSAD yetkilileri ile temaslar?n
(Sayfa 22), raporda do?rudan ve a??k?a yer almas?n?n, konuya katk?s? ve
devlet ciddiyeti ile ne denli ba?da?abilece?i tart???l?r niteliktedir.
Her ?lke gibi T?rkiye'nin menfaatleri ve politikalar? do?rultusunda,
olabildi?ince fazla servis ile ili?ki tesisine ?nem vermesinin
gereklili?i a??kt?r. Buna kar??, CIA ve MOSSAD ili?kilerinin ?ne
??kar?lmas?, adeta lanse edilmesi, M?T M?ste?arl???'n?n g?venilirli?ini
ve ili?kilerin selametini de etkileyebilecek bir g?r?n?m arz etmektedir.
3- EMN?YET VE TSK'NIN YURTDI?I OPERASYON ?DD?ASI:
"Emniyetin, A. ?calan'a y?nelik operasyon haz?rl?klar? d???nda,
Emniyet, Jandarma ve Silahl? Kuvvetler'in yurtd???nda operasyonlara
y?neldikleri" hususlar?n?n iddia d?zeyinde dahi olsa kamuoyuna
yans?mas?, ?e?itli ?lkeler nezdinde T?rkiye'nin ve g?venlik g??lerinin
itibar?n? zedeleyebilecek, kurumlar? zan alt?nda b?rakabilecek hususlar
olarak g?r?lmektedir. Bu ve benzer bilgilerin d?? kamuoyuna yans?mas?
ile ger?ek m?sebbibi bilinmeyen pek ?ok olay?n T?rkiye'ye mal edilmesi,
provokasyonlara a??k bir zemin olu?turulmas? s?z konusudur.
4- AZERBAYCAN VE T?RKMEN?STAN ?LE ?LG?L? A?IKLAMALAR:
?. L?tf? Topal'?n Azerbaycan ve T?rkmenistan'da devlet kademelerine
kadar uzanan ili?kilerinin a??klanmas?n?n (Sayfa 50-51), siyasi ve
ekonomik ??karlar?m?za y?nelik s?k?nt?lar yarataca?? a??kt?r.
5- AZERBAYCAN OLAYLARI:
Azerbaycan olaylar? do?rudan Susurluk'la ilgili olmayan bir konu
olmakla birlikte, t?m detaylar? ve haks?z yarg?lamalarla raporda yer
alm??, kamuoyuna da yans?t?lm??t?r. T?rkiye-Azerbaycan ili?kilerinde
ya?anan gerilimi a?a??ya ?ekme ihtiyac? duyulan bir d?nemde, konunun
yeniden canland?r?lmas?n?n kime, ne kadar yarar sa?layabilece?i,
T?rkiye'nin menfaatlerine katk?s?n?n ne olabilece?i anla??lmam??t?r.
6- A. ?ATLI'NIN 1984 ?NCES? EYLEMLER?:
Ermeni ter?r ?rg?t? ASALA'ya kar?? 1982-1984 y?llar? aras?nda
ger?ekle?tirilen eylemlerin a??klanmas?n?n, T?rkiye'nin imaj?,
T?rkiye-Ermenistan ve T?rkiye-Fransa ili?kileri a??s?ndan da uygun
olmad???, her zaman T?rkiye aleyhine kullan?labilecek bir arg?man
niteli?i ta??d??? de?erlendirilmektedir.
7- BAZI YURTDI?I EYLEMLER:
Lamia Kamp?'na sald?r?,
Yunanistan'da orman yang?n?,
Girit ve Rodos'ta turistik yerlerde patlama,
Bulgaristan ve Romanya'da PKK'n?n i?yerlerinin bir k?sm?na bombal?
sald?r?,
Rusya ve di?er Do?u Bloku ?lkelerinde baz? PKK liderlerine suikast
te?ebb?sleri gibi hususlar da 'devlet s?rr?' niteli?ine havi bilgiler
meyan?ndad?r.
Kimin taraf?ndan yap?ld??? ve ger?ek olup olmad??? bilinmemekle
birlikte, Yunanistan/Lamia Kamp?'na sald?r?, orman yang?nlar?, Girit ve
Rodos'ta turistik yerlerde patlamalar, Bulgaristan ve Romanya'da
PKK'l?lara ait i?yerlerinin bombalanmas?, Rusya ve di?er Do?u Bloku
?lkelerinde baz? PKK liderlerine suikast giri?imleri gibi hususlar?n,
iddia d?zeyinde bile olsa raporda yer almas?, s?z konusu ?lkelerce
istismar edilebilecek, m?tekabiliyet hakk? do?uracak hususlardand?r. Bu
durum her vesile ile Yunanistan'?n ger?ek y?z?n? ortaya koymay?
hedefleyen politikam?z? da zedeleyebilecektir. Keza raporda yer alan,
bahse konu hususlara ili?kin, "Her ?lkenin kendi menfaatleri i?in
illegal faaliyetlerde bulunmas? tabiidir. Bu metotlar uygulanm??, halen
de uygulanmaktad?r, gelecekte de uygulanacakt?r" ?eklindeki tespitini,
hukuk devleti ilkeleri ve uluslararas? kurallar ?er?evesinde savunmak
m?mk?n olmayacakt?r.
SUSURLUK RAPORU ?LE ?LG?L? TESP?TLER
M?T: Susurluk ?zerimize y?k?lmak istendi
M?T'in "Susurluk Raporu" ?zerine tespitleri ??yleydi:
1. Jandarma bilgi vermemi?tir.
2. Rapora, Emniyet'in bilgisi ?ok az yans?m??t?r. Emniyet'in raporda yer
alan bilgilerinin ?o?u da y?nlendirme ama?l?d?r. ?zellikle telefon
dinlemeleri, resmi yaz??malar ve banka kay?tlar?, ustaca M?T'in aleyhine
kullan?lacak ?ekilde se?ilmi?tir.
3. Emniyet'in kaynak g?sterilmesinden, M?T aleyhinde olanlar d???nda
?zenle ka??n?lm??t?r.
4. Emniyet'e ait hemen hi?bir belge, ek veya mehaz olarak
kullan?lmam??t?r. Burada da istisna M?T aleyhine olanlard?r.
5. M?T mensuplar?n?n ve M?T elemanlar?n?n ayr?nt?l? ve ismen
tan?t?lmas?na ?zel bir gayret g?sterilmi?tir.
6. Raporun b?y?k ?o?unlu?u M?T'in bilgileridir. Ancak, raporu yazanlar?n
amac?na uygun olanlar se?ilmi?, baz? yerler de ?arp?t?lm??t?r, mutlaka
da M?T kaynak olarak g?sterilmi?tir.
7. M?T'in Susurluk olay?nda a??rl?kl? rol? oldu?u anlat?lmak
istenmi?tir.
8. Emniyet b?l?m?, ?zel Harek?t'?n kurulu?unun ve geli?mesinin
anlat?lmas? ve M?T-Emniyet ?eki?mesi ?eklinde ge?i?tirilmi?, Emniyet'e
mal edilen olaylara de?inilmemi?tir.
9. Hanefi Avc?'dan (M?T ile ilgili iki yerde at?fta bulunulmas? hari?)
hi? bahsedilmemi?tir. Ancak, rapor H. Avc? ?slubu ile yaz?lm??t?r.
10.Susurluk olay?na de?inilmemi?tir.
11. Topal cinayetine ve faillerine yer verilmemi?, s?rekli Topal
tan?t?lm??, ?nemi vurgulanm??t?r.
12. Keza Cant?rk-Buldan olaylar? da k?saca ge?ilmi?tir. Hi?bir fail ad?
yoktur.
13. ?rt?l? ?denekten polis kanal? ile Erta? Tinar'a verilen para
konusuna a??kl?k kazand?r?lmam??t?r.
14. ?. L?tf? Topal'?n ?ld?r?lmesi olay?nda bilgi sahibi olmas? gereken
K. Yaz?c?o?lu'nun bilgisine ba?vurulmam??t?r.
15. A.?atl?'n?n ?svi?re'de cezaevinden ka??r?l??? konusu ?zerinde
yeterince durulmam??t?r.
16. Ye?il konusu sadece te?kilat?m?zla ba?lant?l? bir ?er?evede ele
al?nm??, di?er kurulu?larla olan ili?kileri, M?T ile ili?kide
bulunmad??? d?nemlerdeki eylemleri ve ba?lant?lar?na yer verilmemi?tir.
HUKUK DEVLET?YLE ?EL??EN ?FADELER
'?atl? ortada b?rak?ld?' da ne demek?
M?T, 120 sayfal?k rapordaki ?ok kritik 5 c?mleye dikkat ?ekiyor,
bunlar?n T?rkiye'de hukuk devleti anlay???na zarar verebilece?ini
s?yl?yor:
1. "?mer L?tf? Topal e?er ?ld?r?lmeseydi, ?lkenin en kritik ili?kileri
i?inde istedi?i yere ve makama n?fuz edebilme imk?n? bulacak ve birka?
y?l sonra da ger?ek manada dokunulmazl??a kavu?acakt?. ?ayan? ??krand?r
ki geli?meler, Topal'?n hedefledi?i noktaya ula?mas?n? engellemi?tir."
(Rapor sayfa 58)
2. "Abdullah ?atl? 3-4 y?l ceza verilerek kurtar?labilirdi (sayfa 80).
Ortada b?rak?ld?."
3. "Bu uygulama b?t?n d?nya ?lkelerinde oldu?una g?re bizde de
olacakt?r. Ama, hukuk devleti kurallar? i?inde bu tip kararlar al?nacak
ve devlet ciddiyeti i?inde uygulanacakt?r." (Sayfa 73)
4. "Bu metotlar ge?mi?te uygulanm??t?r. Halen de uygulanmaktad?r.
Gelecekte de uygulanacakt?r." (Sayfa 104)
5. "Beh?et Cant?rk ve Sava? Buldan gibilerine y?nelik olanlar amac?na
ula?m?? ve PKK'ya s?cak ?at??madan daha fazla zarar verdirmi?tir."
(Sayfa 105)
SUSURLUK
KOM?SYONU ?YELER?N?N BA?INA GELEN KAZALAR
26/11/1996 tarihinde kurulan Meclis Susurluk Komisyonu Ba?kan? Mehmet
Elkatm????n d?n star?da man?ete ta??nan ?nemli a??klamalar? vard?:
?Komisyon ?yesi Bedri ?ncetahtac? it kapan? y?ntemiyle kazaya
zorlanarak ?ld?r?ld?. Raport?r Akman Aky?rek bilgi s?zd?r?yordu, onu da
kulland?lar ve infaz ettiler.? 11 y?l sonra
gelen bu a??klamalar? ?nemli k?lan, ??phe yok ki, Ergenekon s?recidir.
Susurluk hesab? t?m y?nleriyle iyi g?r?lebilseydi, belki bug?n Ergenekon
olmayacakt?. Olsa bile ?g?d?k? kalacakt?. Her ?eye ra?men bug?n? daha
iyi kavramak i?in Susurluk foto?raf? ve o s?re?te ya?ananlar iyi
okunmal?d?r.
Akman Aky?rek (TBMM Susurluk komisyonu raport?r?)
Elkatm????n ?infaz? edildi?ini d???nd??? Akman Aky?rek, 9 Aral?k 1997
g?n? sabaha do?ru 04.15 sular?nda ?stanbul Maslak?ta i?inde bulundu?u 06
YJY 80 plakal? arac?n bir kamyonla ?arp??mas? sonucu 36 ya??nda hayat?n?
kaybetti. Aky?rek?i ?l?me g?t?ren 41 H 1659 plakal? kamyon, G?lc?k
trafi?inde ?erafettin Akdeniz ad?na kay?tl?yd?. Olay s?ras?nda kamyonu
kullanan s?r?c? Hasan Bakcan ise
?zmit?ten Rami?deki Kuru G?da
Toptanc?lar Sitesi?ne so?an ta??yordu. G?rg? tan?klar?na g?re; Kaza
esnas?nda ???k? giyimli biri ?ben sa?l?k??y?m? diyerek kanlar i?indeki
Aky?rek?e yakla??p nabz?n? yoklad?. Sonra hi?bir ?ey s?ylemeden
etraftakilere ?Hemen hastaneye g?t?r?n? dedi. Ama olay yerinde hayat?n?
kaybetmi?ti. Resmi kay?tlarda ise ?a??r? h?z ve dikkatsizlik nedeniyle
meydana gelmi? kaza? kayd?na yer verildi. Hata ise 8/8 Aky?rek?teydi! En
az ?l?m kadar ?a??rt?c? olan Aky?rek?in arac?ndan ??kan gizli dosyalar,
belgeler, y?ksek mebla?daki paralar, banka dekontlar?, Burberys ve Zegna
gibi pahal? markalara ait k?yafetlerdi. Aky?rek?in evinden ??kanlar ise
daha da ?a??rt?c?yd?. Tereke Hakimi Y?lmaz U?urlu?nun haz?rlad??? rapora
g?re; Aky?rek?in foto?raflar?n?n yap??t?r?ld???, birinde ?Seydo Cans?ya?
di?erinde ?Murat Uslu? isimlerinin yaz?l? oldu?u iki sahte pasaport
bulundu. Pasaport bilgilerine g?re; Seydo Cans?ya, ?anl?urfa do?umlu ve
duvar ustas?yd?. Murat Uslu ise Ankara do?umlu ve m?hendisti. Eski hakim
ve Susurluk Komisyonu?nda Ba?bakanl?k M??aviri olarak g?rev yapan
Aky?rek?in sahte pasaportlara neden ihtiya? duydu?u, bir devlet
g?revlisinin pahal? k?yafetleri nas?l sat?n ald??? ve zenginle?ti?i
sorusu, ?u ana kadar cevap bulmu? de?ildir. Cevaps?z kalan ?nemli soru
ise ?u: 9 Aral?k g?n? saat 01.15?de Bolu turnikelerinden ge?en Aky?rek,
02.00 sular?nda bir telefon g?r??mesi yapt?, kazadan yakla??k iki saat
?nce ger?ekle?en bu g?r??mede Aky?rek, kiminle konu?tu? Mesela bu ki?i,
hen?z yarg? ?n?ne ??kmayan Ergenekon ??phelilerinden biri olabilir mi?
Ayr?ca, d?nemin Ba?bakanl?k Tefti? Kurulu Ba?kan? Kutlu Sava???n
haz?rlad??? Susurluk Raporu?ndaki telefon g?r??melerinden hareketle
yap?lan ?u de?erlendirme dikkat ?ekici olmal?d?r: ?Akman Aky?rek ile
Sami Ho?tan irtibatl?d?r.? Komisyon ?yesi Fikri Sa?lar'?n s?zleri de bu
ayr?nt?ya dikkati ?ekiyor; ?Akman Aky?rek, bir?ok bilgi ve belgeye biz
komisyon ?yelerinden daha erken ula??yordu. Komisyonun bir kapal?
oturumunda bununla ilgili baz? ku?kular?m oldu?unu dile getirmi?tim.
??nk? hem bizden ?nce bilgilere ula??yordu, hem de bizim ortaya
koydu?umuz bilgiler ?????nda ba?ka ?eyler ortaya koyuyordu. Bu, bizi
farkl? ve yanl?? y?nlendirme ?abas? da olabilirdi. Benim i?in b?y?k bir
ku?kuydu. Farkl? yerlere bakmam?z? isteyen ya da bakmam?z? engelleyen
bir davran?? olabilirdi. Bu ku?kular?m? dile getirdim. Aky?rek?in kaza
ge?irip ?lmesinden sonra, bu ku?kular?m?zdan hareketle bir ?al??ma
yapt?k. Kazan?n ard?nda yatan nedenler konusunda bir sonuca ula?amad?k.
Yaln?z Aky?rek?in istihbarat ?rg?tleri ile ili?ki i?inde oldu?unu
anlad?k. En az?ndan b?yle bir kanaatimiz olu?tu.?
Bedri ?ncetahtac? (TBMM Susurluk komisyonu ?yesi)
Elkatm????n dedi?i gibi ?ncetahtac??n?n ?l?m?ndeki s?r perdesi hen?z
aralanm?? de?ildir. Bu perde aralanmad?k?a, Elkatm????n iddias?ndaki
gibi ??t Kapan?? ??phesi zihinleri paralayacakt?r. Biliyorsunuz
?ncetahtac?, 21 Kas?m 1999 g?n? K?ln?de
d?zenlenen bir konferansa
kat?lmak ?zere Esenbo?a havaliman?na do?ru giderken yolda ge?irdi?i
trafik kazas? sonucu hayat?n? kaybetti. O g?n Finlandiya Cumhurba?kan?
geliyordu. Protokol yolunun bir an ?nce temizlenmesi i?in
?ncetahtac??n?n arac? Akyurt Jandarma Karakolu?na ?ekildi. O tarihte bu
olay? ?suikast? olarak de?erlendiren kimi Saadet Partisi y?neticileri
sorumlu olarak MOSSAD?? g?rd?ler. SP Fatih ?l?e Ba?kanl????n?n web
sayfas?nda ?ncetahtac? i?in ?MOSSAD taraf?ndan planlanan bir suikast
sonras? ?ehit oldu? ifadesine yer verildi. Komisyon ?yesi Fikri Sa?lar:
?Bedri ?ncetahtac? olay? da, Ertu?rul Berkman ve Akman Aky?rek olay?
gibi ?ok ?nemli, ?ok ciddi bir olay. Onu da ara?t?rm??t?m. Bedri
?ncetahtac? ?ok ?al??kan bir arkada??m?zd? ve Susurluk Komisyonu?nda
aktif rol oynad?. Meclis Susurluk Komisyonu?nda baz? arkada?lar?m?z ?ok
pasifti. Ama Bedri ?ncetahtac? en aktif ?yelerden biriydi. Konunun
??z?lmesi do?rultusunda ara?t?ran, bilgi bulan, bilgiyi ortaya koyan, o
bilgi ?????nda yeni ?eylere ula?maya ?aba g?steren bir arkada??m?zd?.
Onda da hayli bilgi oldu?u d???ncesindeyim.?
Fikri Sa?lar (TBMM Susurluk komisyonu ?yesi)
Susurluk olaylar zinciri hakk?nda bilgi sahibi olan ki?ilerin alt? y?l
i?inde trafik kazalar?na kurban gitmesi sadece tesad?f m?yd?? Fikri
Sa?lar, ?Hay?r? diyor.
Fikri Sa?lar iki kez ?l?m tehlikesi atlatt?. ?lki, 1998 sonu ya?and?.
Ford marka arac?n?
bak?m i?in koruma ve ?of?r? arac?l???yla bir
tamirciye g?nderen Sa?lar, arac?n? tamirciden ald?ktan sonra Ankara d???
yolculuk i?in Esenbo?a?ya do?ru yola ??kt?. Tamirden sonra ilk kez
kullan?yordu. Havaliman?n?n giri?indeki kontrol noktas?nda arac?n ?n sol
lastik bijonlar?n?n ba?l? oldu?u metal disk koptu. S?ratli olmamas?,
kendini b?y?k bir faciadan kurtard?. Bilirki?i raporunda ?disk kopmas??
metal yorgunlu?una ba?land?. Bundan tatmin olmayan Sa?lar, Ford
temsilcili?ine giderek bilgi istedi. ?u cevab? ald?: ?Metal yorgunlu?una
ba?l? olarak bu t?r hasarlar olabilir. Ancak bu durum, be? binde bir
ihtimaldir. Sizin arac?n?z bak?ml?, bu ihtimal ?ok zay?f...? ?Ben
Ankara?da yokken korumalar?m arabay? tamire b?rakm??. Havaalan??na beni
almaya geldiklerinde bu olay meydana geldi. ?nce Allah, sonra
?of?r?m?z?n dikkati sayesinde o kazadan kurtulduk.? Sa?lar di?er
tehlikeyi ise 1999 y?l? Kas?m ay?nda atlatt?. ?stanbul?dan Ankara?ya tek
ba??na d?nen Sa?lar, G?lba?? ?ncek kav?a??nda bir kamyon taraf?ndan
s?k??t?r?ld?. Arac?yla yan bariyerlere ?arpan Sa?lar, ?arampole
yuvarland?. Arac?n rotu k?r?ld?. Sa?lar, ?Ayn? minvalde midir
bilemem. T?rkiye tesad?fler ?lkesi kabul ediliyor. Ama tesad?flerin
bir politika oldu?unu biliyorum art?k. T?rkiye?de hi?bir ?ey tesad?f
de?il.?
Ertu?rul Berkman (Emekli M?T g?revlisi)
Emekli M?T g?revlisi Ertu?rul Berkman, Ortado?u uzman?yd?. ?zellikle
Kuzey Irak?taki K?rt hareketleri, PKK ve uluslararas? ba?lant?lar?na
dair ?zel bilgilere sahipti. Susurluk Komisyonu ?yesi Fikri Sa?lar?la
irtibat kurup birka? defa bulu?up g?r??t?ler. ?o?unlukla Sa?lar??n
?ankaya?daki ofisinde bir araya geldiler. Berkman, 29 A?ustos 1997 g?n?
??pheli bir trafik kazas? sonucu ?ld?. Sa?lar da yak?nlar? da ?l?m?
???pheli? buldu. Sa?lar, ?Ertu?rul Berkman beni Meclis?te ziyaret
ederek ?ok ?nemli bilgi ve belgeler vermi?ti. Yaz tatili d?n??? bize bir
rapor haz?rlay?p verece?ini s?yledi. Fakat maalesef yaz sonunda bir
trafik kazas? ge?irerek hayat?n? kaybetti.?
Sedat Karag?l (Susurluk san??? ?brahim ?ahin davas?n?n hakimi)
Susurluk san??? ?brahim ?ahin, yarg?land??? ?stanbul 6 Numaral? DGM
Heyeti Ba?kan? Sedat Karag?l?e ?Bana s?re verin yapaca??m a??klamalarla
yer yerinden oynayacak? dedi. 27 Mart 2000, duru?ma g?n?yd?. Hakim
?ahin?i beklerken, o Eski?ehir-Yalova yolunda kendi kulland??? ciple
kaza ge?irdi, haf?zas?n? kaybetti! Bu arada Hakim Karag?l s?rpriz bir
kararla g?revinden al?nd?. Yerine atanan Hakim Metin ?etinba? k?sa
s?rede davay? sonu?land?rd?, ?imdi ise Ergenekon?da Kemal
Alemdaro?lu?nun avukatl???n? yap?yor. (Faydalan?lan kaynaklar: ?amil
Tayyar, Star, 17 Kas?m 2008 tarihli
yaz?s?, Aksiyon dergisi, 08.11.2004,
say?:518)
(Abdullah Harun, 17 Kas?m 2008) |