Ergenekon, Balyoz, gibi kritik davalarda kritik rol oynayan ve verdi?i ifadelerle binlerce ki?inin cezaevine girmesine yol açan 'gizli tanyk'lar hakkynda emniyet müfetti?lerince soru?turma ba?latyldy. Bu ki?ilerin nasyl gizli tanyk olduklary ve ba?lantylary ara?tyrylyyor.
![]() ![]() ![]() |
17.01.2015 14:03 Türkiye’nin gündemine bomba gibi dü?en Ergenekon, Balyoz, Zirve Yayynevi, KCK, Erzincan ve Turgut Özal’yn zehirlenerek öldürülmesi gibi kritik birçok önemli davanyn seyrini de?i?tiren gizli tanyklar soru?turuluyor.
Emniyet Genel Müdürlü?ü müfetti?leri, ‘Paralel Yapy’ soru?turmasy kapsamynda gizli tanyk dosyalaryny raftan indirdi. Geriye dönük yürütülen soru?turmada, ki?ilerin nasyl gizli tanyk yapyldy?y, kimlerle ba?lantyly olduklary, tanyklyk yapmalary için birilerinden talimat alyp almadyklary, ?antaj yapylarak tanyklyk yapmaya zorlanyp zorlanmadyklary, haklarynda tanyklyk yaptyklary ki?ilerle ilgili ne söylemeleri gerekti?inin önceden belirlenip belirlenmedi?i sorularyna yanyt aranyyor. TSK’ya yönelik ‘kumpas’ ve sahte delillerle dava açyldy?y iddialaryyla ilgili olarak Ystanbul Cumhuriyet Ba?savcyly?y da soru?turma yürütüyor.
GYZLY TANIKLARA KOZMYK SORU?TURMA
17 ve 25 Aralyk Operasyonlary’nyn ardyndan Emniyet içerisinde ‘Paralel Yapy’ ile ilgili ba?latylan ‘kozmik soru?turma’, Türkiye’de birçok önemli davanyn seyrini de?i?tiren ‘gizli tanyk’lara ula?ty.
17 Aralyk öncesi dinleme, teknik ve fiziki takip yapan polisleri ara?tyran müfetti?ler, kritik görevdeki müdür ve amirlerin ba?lantylaryny da mercek altyna aldy. Emniyet Genel Müdürlü?ü Ystihbarat, KOM ve Terör Daire Ba?kanly?y’nda yürütülen operasyonlar sonrasy açylan önemli davalarda gizli tanyk yapylan ki?ilerin ba?lantylary ara?tyrylyyor. Soru?turma kapsamynda gizli tanyklaryn bilgilerine de ba?vurulacak. Müfetti?ler, soru?turma sonucunda suç unsuruna rastlamalary durumunda dosyalary cumhuriyet savcylyklaryna iletecekler.
DAVALARIN SEYRYNY DE?Y?TYRDYLER
Türkiye’nin yyllardyr gündemine oturan birçok davaya gizli tanyklaryn ifadeleri damga vurdu, kararlar onlaryn beyanlaryna dayandyrylarak alyndy. Ba?ta Ergenekon, Zirve Yayynevi, KCK, Erzincan, Hrant Dink, Balyoz ve Turgut Özal’yn zehirlenerek öldürülmesi olmak üzere kritik davalarda gizli tanyklar dinlendi.
-Ergenekon’da 20’nin üzerinde gizli tanyk dinlendi. Bunlardan en önemlileri ise ayny dava kapsamynda sanyk olan Osman Yyldyrym’yn ‘Gizli Tanyk 9’ olarak tanyklyk yapmasyydy.
-Yakalandy?ynda PKK’nyn 2 Numarasy ‘Parmaksyz Zeki’ olarak bilinen ?emdin Sakyk’yn da, ‘Deniz’ kod adyyla Ergenekon davasynda tanyklyk yapmasy tarty?ma yaratmy?ty.
-Dink cinayeti davasynda ise ‘Bary?’ kod adly gizli tany?yn kullanyldy?y belirlenmi?ti.
-Eski Cumhurba?kany Turgut Özal’yn zehirlenerek öldürülmesine ili?kin davada da gizli tanyk skandaly ya?anmy?ty. Zirve Yayynevi davasynda ‘Deniz Uygar’ kod ismiyle gizli tanyk olarak ifade verdikten sonra kimli?i de?ifre olan Ylker Çynar’yn, Ergenekon ba?ta olmak üzere Balyoz ve Özal’yn ölümüyle ilgili soru?turmalarda da ifadeler verdi?i ortaya çykmy?ty. Özal davasynyn tek sany?y emekli Tu?general Levent Ersöz, gizli tanyk hakkynda suç duyurusunda bulunmu?tu.
-Anayasa Mahkemesi’nin kararynyn ardyndan tutuklularyn tahliye oldu?u Balyoz davasynda 20 subay ve astsubayyn gizli tanyklyk yapty?y ortaya çykmy?ty.
‘Osmanym’ hem tanyk, hem sanykty
SAVCI ve polislerin “Osmanym” diye hitap etti?i Osman Yyldyrym, Ergenekon davasynyn en önemli gizlik tanyklaryndandy. Yyldyrym, 17 Mayys 2006’da gerçekle?tirilen Dany?tay saldyrysyyla ilgili Ankara 11’inci A?yr Ceza Mahkemesi’ndeki davada müebbet hapis cezasyna çaptyryldy. Cezaevinden mahkemeye dilekçeler gönderen Yyldyrym, daha önceki ifadelerini reddederek Dany?tay saldyrysyny ve Cumhuriyet Gazetesi’nin bombalanma olaylaryny Ergenekon’un talimatyyla yaptyklaryny söyledi. 2008’de Ergenekon Savcysy Zekeriya Öz, Yyldyrym’yn tanyk olarak ifadesini aldy. Bu ifadeyle Dany?tay saldyrysy, Ergenekon davasyyla birle?tirildi. Yyldyrym sany?y oldu?u davanyn tanyklaryndan biri oldu. Dava sürecinde, ‘Gizli tanyk 9’un da Osman Yyldyrym oldu?u anla?yldy. Yyldyrym, Dany?tay ve Cumhuriyet Gazetesi’ne yönelik saldyrylarla ilgili beraat etti. ‘Terör örgütü üyeli?i’nden verilen 15 yyl hapis cezasy “Y?lenen suçlarla ilgili bilgi vermesi” nedeniyle 4’te 3 oranynda indirilip 3 yyl 9 aya dü?tü. ‘Tehlikeli madde bulundurmak’tan da 5 yyl 3 ay hapis cezasy alan Yyldyrym’yn toplam cezasy 9 yyl oldu. Yyldyrym, tutuklu kaldy?y süre gözönüne alynarak 5 A?ustos 2013’te tahliye edildi. Ergenekon Savcylary Mehmet Ali Pekgüzel ve Nihat Ta?kyn, davanyn temyiz dilekçesinde “Suçun i?lenmesinden gönüllü olarak vazgeçti?i” için Yyldyrym’a ceza verilmemesini istedi. Tanyk Koruma Programy sayesinde izini kaybettiren Yyldyrym’yn suç dosyasy da kabaryk: 1986 yylynda ablasy Miyase Yyldyrym’y öldürüp kaçty. 20 yyl hapis aldy, 4 yyl yatyp çykty. 1993’te öz ye?enini erkeklere pazarlady?y gerekçesiyle 2 yyl 6 ay hapis cezasyna çarptyryldy. 1994 ‘te alacak verecek meselesi yüzünden 1 ki?iyi vurdu. Aftan yararlanarak 2000 yylynda çykty. 1998 yylynda Kyrklareli’nde sahte kimlik çykarmaya çaly?yrken yakalandy. 2008 yylynda kamu görevlisine ve Atatürk’ün hatyrasyna alenen hakaretten 3 yyl 9 ay ceza aldy. Ergenekon davasyndaki ‘kumpas’ iddialaryny soru?turan Ystanbul Cumhuriyet Savcysy Mesut Erdinç Bayhan’yn tekrar ifadesini almak istedi?i Yyldyrym, ‘syr’ oldu.
105’ine koruma 12’sine estetik
TANIK Koruma Kanunu kapsamynda, Tanyk Koruma Kurulu kararlary ile 105 tanyk, 168 tanyk yakyny olmak üzere 273 ki?i hakkynda koruma tedbiri uygulanyyor. Koruma kapsamynda, “Fizyolojik görünümünün estetik cerrahi yoluyla veya estetik cerrahi gerektirmeksizin de?i?tirilmesi” tedbiriyle 12 gizli tany?a estetik uygulandy. Estetik uygulanan 5 gizli tany?a saç ektirildi. 68 gizli tany?yn adres bilgileri de?i?tirilerek farkly bir ile nakledildi. Yurtdy?yna gönderilen gizli tanyk ise bulunmuyor.
FBI MODELY
Tanyk Koruma Kanunu kapsamyna alynan gizli tanyklara, FBI modeli uygulanyyor. Gizli tanyklyk yapan ki?iler ve aileleri, yargylama bitene kadar de?ifre olmayan ‘güvenli evlerde’ korundu. Ardyndan gizli tany?yn iste?ine ba?ly olarak adresleri gizli tutulan ba?ka illere veya bölgelere ta?yndy. A?yr ceza mahkemelerinin bulundu?u illerde ev, villa, çiftlik evi satyn alynarak veya kiralanarak güvenli evler olu?turuldu. Gizli tanyklaryn tutuldu?u bu evlerin yeri konusunda sadece Tanyk Koruma Dairesi’nin bilgisi oldu. Can güvenlikleri açysyndan gizli tanyk ya da ailelerinin, akrabalary ya da yakynlary ile synyrly seviyede temas kurmasyna izin verildi. (Hürriyet)
(17 Ocak 2015, 14:03)
HABERLE İLGİLİ ŞİKAYET, DÜZELTME GİBİ TALEPLERİNİZİ İLETMEK İÇİN TIKLAYIN
HABERLE BAĞLANTILI OLABİLECEK LİNKLER: