Balyoz darbe planyyla ilgili davada Türk hukuk tarihine geçecek geli?meler ya?anyyor. Balyoz iddianamesi 19 Temmuz´da kabul edildi. Mahkeme, 4 gün sonra düzenledi?i tensip tutana?y ile 102 sanyk hakkynda yakalama emri çykardy. Ancak bu emri yerine getirmek için harekete geçen kolluk kuvvetlerinin çabalary Genelkurmay´yn tavry sebebiyle sonuçsuz kalyyor. Hukukçular, bu durumun ´suçluya yardym ve yataklyk suçu´na girdi?inin altyny çiziyor.
![]() ![]() ![]() |
Genelkurmay´a, yardym ve yataklyk suçlamasy
Balyoz darbe planyyla ilgili davada Türk hukuk tarihine geçecek geli?meler ya?anyyor. Balyoz iddianamesi 19 Temmuz´da kabul edildi. Mahkeme, 4 gün sonra düzenledi?i tensip tutana?y ile 102 sanyk hakkynda yakalama emri çykardy. Ancak bu emri yerine getirmek için harekete geçen kolluk kuvvetlerinin çabalary Genelkurmay´yn tavry sebebiyle sonuçsuz kalyyor. Hukukçular, bu durumun ´suçluya yardym ve yataklyk suçu´na girdi?inin altyny çiziyor.
Darbeye zemin hazyrlamak için cami bombalama ve kendi jetimizi dü?ürme gibi insanyn kanyny donduran kanly eylemlerin öngörüldü?ü Balyoz darbe planyyla ilgili davada Türk hukuk tarihine geçecek geli?meler ya?anyyor. 196 sanykly iddianame 19 Temmuz´da Ystanbul 10. A?yr Ceza Mahkemesi tarafyndan oybirli?iyle kabul edildi. Mahkeme, 23 Temmuz´da düzenledi?i tensip tutana?y ile 102 sanyk hakkynda yakalama emri çykardy. Ancak yakalama emrini yerine getirmek üzere harekete geçen kolluk kuvvetlerinin çabalary muvazzaf ve emekli generalleri koruyan amirlerinin tavyrlary yüzünden sonuçsuz kalyyor. Kolluk kuvvetleri, sanyklaryn evlerine tek tek gitti, ancak hiçbirini bulamady. Sanyklar adeta hukuktan kaçyrylyyor. Sanyklaryn tebligat almadan YA?´a girmesini sa?layarak, terfiler açysyndan hukuki bir açyk olu?turma hesaby yapyldy?y belirtiliyor. Stratejinin Karargâh´ta yapylan Adli Mü?avirler toplantysynda alyndy?y ifade ediliyor. Bu kapsamda Merkez Komutanlyklaryna muvazzaf personel için tebli? ve teslimat yapylmamasy yönünde emir verildi?i, tutuklanma riskine kar?y da muvazzaf personelin güvenli bölgelerde toplandy?y ileri sürülüyor. Muvazzaf sanyklarla ilgili yakalama emrini uygulama görevi Genelkurmay Ba?kanly?y´na ve Jandarma Genel Komutanly?y´na ait. Ancak Merkez Komutanlyklarynca mahkemenin karary yerine getirilmiyor. Bu durumda, Komutanlyklar, syraly amirlerinden, mahkeme kararyndan daha ciddi bulduklary emirler mi alyyor? sorusu akla geliyor.
Bir di?er tarty?ma konusu hükümetin tavry. Türk Silahly Kuvvetleri Personel Kanunu´nun 65. maddesi, haklarynda a?yr hapis cezasyny gerektiren suçlardan dolayy kamu davasy açylanlaryn mensup olduklary bakanlykça açy?a çykarylabileceklerini düzenliyor. Balyoz davasynda da sanyklar hakkynda 765 sayyly Türk Ceza Kanunu´nun 147. maddesi gere?ince a?yrla?tyrylmy? müebbet hapis cezasy istenerek dava açyldy. Bu durumda TSK Personel Kanunu´nun 65. maddesinin uygulanmasy gerekiyor. Yani Milli Savunma Bakanly?y´nyn ve Yçi?leri Bakanly?y´nyn halen görevde bulunan sanyk askerleri açy?a almasy gerekiyor. Ancak bakanlyklar nedense harekete geçmiyor. Devlet ciddiyetinin ve sa?lykly yargylamanyn ?artlaryndan biri olan açy?a alma müessesesi i?letilmiyor. ´Açy?a alma´ i?leminde yetkinin Milli Savunma Bakanly?y´nda oldu?unu hatyrlatan hukukçular, sivil iradenin kendisine tanynan yetkiyi kullanmasy gerekti?ini belirtiyor. Söz konusu askerler açy?a alyndy?y takdirde yargylanmalarynyn daha sa?lykly yapylaca?y, böylece mahkeme üzerinde olu?turulmak istenen muhtemel bir baskynyn engellenece?ini vurguluyor.
Y?te arananlardan en üst rütbedeki 11 muvazzaf general
Korgeneral Nejat Bek (6. Kolordu Komutany)
Koramiral Mehmet Otuzbiro?lu (Kuzey Deniz Saha Komutany)
Tümgeneral Gürbüz Kaya (Hakkâri 3. Taktik P.Tümen, Gediktepe brifingini veren komutan)
Tümgeneral Salim Erkal Bekta? (KKK Denetleme ve De?erlendirme B?k. Yrd.)
Tümgeneral Ahmet Yavuz (Kara Harp Akademisi Komutany)
Tümgeneral Halil Helvacyo?lu (4. Jandarma Komando E?t. Tugay Komutany)
Tümgeneral Abdullah Dalay (52. Taktik Zyrhly Tümen Komutany)
Tümgeneral Yhsan Balabanly (Ula?tyrma ve Personel Okul Komutany)
Tu?general Ali Aydyn (Kayseri Jandarma Bölge Komutany)
Tu?amiral Ahmet Türkmen (Kocaeli Denizalty Filosu Komutany)
Tu?amiral Abdullah Gavramo?lu (Kocaeli Hücumbot Filo Komutany)
Savcylar harekete geçti
Balyoz davasy kapsamynda haklarynda tutuklama karary çykarylan 102 askeri sany?yn TSK´ya ait sosyal tesislerde toplandyklary ve YA? toplantysy bitene kadar buralarda kalacaklaryna ili?kin haberler üzerine savcylaryn harekete geçti?i ö?renildi. Savcylar, saklanma yerleri oldu?u ?eklinde basyna yansyyan askeri tesislere yönelik giri?imde bulunacaklary belirtildi. Merkez komutanlyklarynda görevli askerlerin de mahkemenin yakalama emri yerine, amirlerinin talimatyna uygun olarak yakalayyp teslim etmemelerinin onlary da suçlu durumuna dü?ürece?i belirtildi. Savcyly?yn yakalama emri çykarylan emekli askerlerin tamamynyn ikametgahlaryny de?i?tirmeleri ve telefonlaryny kapatmalaryny da ´organize´ bir hareket olarak de?erlendirdi?i ifade edildi.
Baty´da yanly? yapan general anynda görevden alynyyor
Batyly demokrasilerde darbeye te?ebbüs bir yana en küçük itaatsizlikte bile üst düzey komutanlar sivil irade tarafyndan görevinden alynyyor. Yakyn zamanda birçok örnek ya?andy. Amerika´nyn Afganistan´daki kuvvetlerinin komutany Orgeneral Stanley McChrystal, ABD yönetimi ile ordu yetkililerini ele?tirdi?i için Barack Obama tarafyndan açy?a alyndy. Fransyz hükümetini bir basyn toplantysynda ele?tiren Harp Akademileri Komutany General Vincent Desportes, benzer bir kaderi payla?ty. Desportes, tarty?malara sebep olan açyklamasynyn hemen ardyndan Savunma Bakany Herve Morin tarafyndan görevinden alyndy. Rusya Kara Kuvvetleri Komutany Orgeneral Vladimir Boldyrev ve Kuzey Kafkasya Askeri Birli?i´nin Komutany Sergey Makarov, yolsuzlukla suçlandy. Rusya Devlet Ba?kany Dimitri Medvedev´in talimatyyla generallerin görevlerine son verildi. Medvedev, ayryca 10 askerin öldü?ü, 60´a yakyn askerin yaralandy?y patlamalaryn oldu?u Ulyanovski ?ehrinde askerî depoda görevli dört üst düzey komutany ordudan atty. Yspanya ordusunun Kara Kuvvetleri Komutanly?y´nyn 2. adamy olan General Jose Mena Aguado, Katalonya Özerk Yönetimi´nin sundu?u yeni özerk statüsüne kar?y çykarken, Gerekirse Yspanya´nyn bütünlü?ü için ky?lamyzdan çykaryz. açyklamasyny yapty. Hükümetin bu sözlere cevaby gecikmedi ve general azledildi. Yunanistan´da 1967´de idareye el koyan cuntacy albaylar, 1974´te yönetimi devralan siviller tarafyndan yargylanarak ömür boyu hapse mahkum edildi.
Alt rütbedeki personel de rahatsyz
Balyoz sany?y askerleri kurtarma formüllerinin TSK´da da rahatsyzly?a yol açty?y belirtiliyor. Emekli Askerî Hakim Faik Tarymcyo?lu, sanyklaryn görev süresinin uzatylmasynyn alt rütbedeki askerleri rahatsyz edece?ini belirtiyor. Askerlikte apoletin çok önemli oldu?unu söyleyen Tarymcyo?lu, bir sany?yn emekli edilmemesi ile ba?ka bir askerin önüne set çekilece?ine dikkat çekiyor. Tarymcyo?lu, Balyoz sanyklary emekli edilmezse terfi alamayacak askerlerin ailelerinin baky?y de?i?ecek. Normal bir süreç ya?amyyorlar. Haklarynda darbe iddiasy olanlar sebebiyle kendi yakynlarynyn terfi edilmemesini ho? kar?ylamazlar. diyor.
Bakanlyk, Genelkurmay´yn emrindeymi? gibi çaly?yyor
Bilal Çaly?yr (Bo?aziçi Avukatlar Derne?i Ba?kany): Haklarynda dava olanlary bakanlyk açy?a alabilir. Ancak bakanlyk, Genelkurmay Ba?kanly?y´nyn emrindeymi? gibi çaly?yyor. Söz konusu askerlerin açy?a alynmasy halinde daha sa?lykly bir yargylama yapylyr. Bu sayede mahkemenin üzerinde olu?turulmaya çaly?ylan baskylaryn önüne geçilmi? olur.
Askerleri tutuklayyp hakim kar?ysyna çykarmamak suçtur
Doç. Dr. Ömer Özkan (Do?u? Üniversitesi Hukuk Fakültesi üyesi): Herhangi bir memurun bu cürümleri i?ledi?i iddia edildi?inde kesinlikle açy?a alynyr. Askerlerin bir ayrycaly?y my var? Bu ki?iler YA?´ta emekliye sevk edilmeli. Ba?bakan´yn buna yetkisi var. YA?´tan çykacak karar ne olursa olsun Cumhurba?kany ile birlikte darbecilikle anylan tüm askerleri açy?a almasy gerekir.
Savunma Bakany, açyk bir ?ekilde ayrymcylyk yapyyor
Sinan Kylyçkaya (Hukukçular Birli?i Vakfy Ba?kany): Türkiye Cumhuriyeti Devleti´ni yykmak gibi çok a?yr bir itham var. Terfi edilmeyi byrakyn, görevinin ba?ynda kalmalary bile dü?ünülemez. Bakanlyk, açy?a alma görevini yerine getirmemekle açyk bir ?ekilde ayrymcylyk yapyyor. Kamuoyunda TSK´ya ayrycalykly davranylyyor ?eklinde bir algy geli?iyor.
Kanunlar herkese ayny ?ekilde uygulanmaly
Yrd. Doç. Dr. Adnan Küçük (Kyrykkale Üniversitesi Ö?retim Üyesi): Kanunlar herkese e?it ?ekilde uygulanmaly. TSK personeli de devlet memuru. E?er haklarynda tutuklama karary varsa kendileri gelip teslim olmadyklaryna göre yakalanyp adliyeye getirilmeli. Aksi takdirde askerler fiilî bir imtiyaza sahip oluyor ki bunu hukuk devletinde kabul etmek mümkün de?il. Bazy çevreler ça?rylsalardy gelirlerdi diyor. Gelmediler i?te.
TSK´nyn disiplini için sanyklaryn açy?a alynmalary ?art
Adnan Tanryverdi (Emekli Tu?general): Gelinen nokta itibaryyla açy?a alma kaçynylmaz. Hem yargy kararlaryna uyulmasy hem de TSK disiplininin temini için bu ki?ilerin açy?a alynmalary ?art. Mahkeme iddianameyi kabul etmi?se suçlarla ilgili de?erlendirme yapylyr. Görevde kalmalary disiplini sarsyyorsa açy?a alma i?lemi bakanlykça resmen yapylyr.
Elinde silah olana hukuk farkly my uygulanyyor?
Avukat Hüseyin Biçen (Ça?da? Hukukçular Derne?i): Tam anlamyyla bir hukuk garabeti ya?anyyor. Hukuk, elinde silah olana farkly my uygulanacak? Terör ve darbe suçlary katalog suçtur. Bu ki?ilerin tutuklanmamasy dü?ünülemez. Savunma Bakany, bu ki?ileri açy?a almaly. Emniyet´te haklarynda çe?itli iddialar olan polisler açy?a alynyyor. Bunlar da tutuklanyp açy?a alynmaly.
Yakalanmamalaryny acziyet olarak görüyorum
Avukat Cüneyt Toraman: ?u anda tutuklanmasy istenenler firaridir. Genel-kurmay´yn, bulundu?u garnizonlaryn, komutanlyklaryn iznine gerek yoktur. Türkiye Cumhuriyeti adyna yakalanamamalaryny acziyet olarak görüyorum. Hakkynda kuvvetli suç ?üphesi bulunan muvazzaflaryn derhal görevden el çektirilmeleri lazym. ( Zaman)
(30 Temmuz 2010, 10:02)
HABERLE İLGİLİ ŞİKAYET, DÜZELTME GİBİ TALEPLERİNİZİ İLETMEK İÇİN TIKLAYIN
HABERLE BAĞLANTILI OLABİLECEK LİNKLER: