Türkiye Anayasa Mahkemesi´nin oyunca?y my?

Anayasa Mahkemesi´nin kritik konularda verdi?i kararlar tarty?ylmaya devam ediyor. Referandumla ilgili kararda daha önce türban konusunda oldu?u gibi yetkisini a?yp a?mayaca?y merak edilen kurul üyelerine bir ele?tiri de Radikal Gazetesi yazary Avni Özgürel´den geldi. Özgürel yazysynda Anayasa Mahkemesi´nin ilk kez henüz kanunla?mamy? bir tasaryyy iptale hazyrlandy?yny i?liyor. Y?te Özgürel´in o yazysy.

Türkiye Anayasa Mahkemesi´nin oyunca?y my?

Anayasa Mahkemesi´nin kritik konularda verdi?i kararlar tarty?ylmaya devam ediyor. Referandumla ilgili kararda daha önce türban konusunda oldu?u gibi yetkisini a?yp a?mayaca?y merak edilen kurul üyelerine bir ele?tiri de Radikal Gazetesi yazary Avni Özgürel´den geldi. Özgürel yazysynda Anayasa Mahkemesi´nin ilk kez henüz kanunla?mamy? bir tasaryyy iptale hazyrlandy?yny i?liyor. Y?te Özgürel´in o yazysy.

Bir oynady, kimseden ses çykmady; bakty itiraza cesaret eden yok, bir daha oynady, cylyz birkaç homurdanma i?itildi sadece; bir daha, bir daha... Derken sonunda bayrak çekip istiklalini ilan etme noktasyna geldi zahir!. Anayasa Mahkemesi´den söz ediyorum. Eskiden e?risine do?rusuna, ?ekline ?emaline fazla bakmaz keyfince, me?rebince ama her ?eye ra?men, bundan ötesi ayyp olur, deyip, çykmy?, kabul edilmi? kanunlary denetlerdi. ?imdi hukukla, Anayasa´yla ipi kopardy; yetki-metki neymi? anlayy?yyla çykmamy?, hukuk dünyasynda var olmamy? taslaklary da denetliyor, iptal edip etmemeyi tarty?yyor!. Demem o ki; TBMM Anayasa de?i?ikli?i paketini kabul etti, Cumhurba?kany metni onaylady ama de?i?iklik 367´den az oyla kabul edildi?i için zorunlu olarak referanduma sunulacak ve ancak halk tarafyndan kabul edilirse kanun vasfy kazanacak... Yani paket ?u anda kanun de?il teklif hükmünde!. Hal böyleyken AYM´nin paketin referanduma sunulacak olmasyny görmezlikten gelerek, CHP´nin iptal ba?vurusunu ?ekli ko?ullar dy?ynda inceleme yetkisi bulunmady?y halde ´ben yaptym oldu´lar dünyasynda ?apkadan tav?an çykarma denemesine kalky?yp kalky?mayaca?yny tarty?yyoruz. Tarty?yyoruz ama yürürlükteki anayasaya göre AYM´nin ?ekli denetimi dahi, 1) De?i?iklik teklifinin altynda asgari 184 milletvekilinin imzasynyn olup olmady?yna bakmak; 2) TBMM´deki oylamada en az 330 milletvekilinin kabul oyunu alyp almady?yny kontrol etmek; 3) TBMM´de yapylan iki a?amaly müzakerenin arasynda 48 saat geçip geçmedi?ini incelemek dy?ynda ?ekle ili?kin ba?kaca hususlary ara?tyrma yetkisi dahi yok.

Ylk kez böyle bir durum ya?anyyor

AYM, resmi internet sitesinde kurumsal kimli?ini anlatyrken, Atatürk´ün elinden çykmy? hakimiyetin kayytsyz ?artsyz milletindir, ilkesine dayanan 1924 Anayasasy´nyn 27 Mayys 1960´ta ´Türk Silahly Kuvvetleri´nin iktidary ele almasyndan sonra´ hükmünü kaybetti?ini hatyrlatyp ´1961 Anayasasy´yla parlamentonun üstünlü?ünün sona erdi?i...´ ve ´1961´den sonra AYM´nin egemenli?in kullanylmasynda önemli pay sahibi oldu?u´ söylemine yaslanyyor. Kuru?unda görev alan heyette Yassyada yargyçlarynyn mevcudiyetinin ne manaya geldi?inin idraki içinde ve o çerçeve dy?yna çykmamaya özen göstererek çaly?agelmi?; pek çok ki?inin gözünde kendine rejimin bekçisi misyonunu biçmi? bir kurulu? AYM. Ancak yarym asra yakla?an tarihinde ilk kez kanun niteli?inde olmayan, halk oyuna sunulacak, kabul edildi?i takdirde kanun vasfy kazanacak bir metne ´ön denetim´ yapyyor.

AYM de içine dü?tü?ü hukuki çykmazyn farkynda

Traji-komik bir durum ama dü?ünün ki, referandumda farzymuhal ´Hayyr´ oylary fazla çykty?y takdirde AYM hukuken var olmayan bir belge hakkynda karar vermi? olacak. Yüksek mahkeme ?ayet ?ekli bakymdan inceleme diye ba?vuru dosyasynyn kapa?yny açyp, ?u an için teklif hükmünde olan anayasa de?i?iklik paketine esastan yakla?arak kimi maddelerin iptali yönünde karar verirse, buna kar?y ne yapylabilece?i meselesi de hukuk ve sistem üzerinden syçrama önerileri boyutunda gelmeye ba?lady. AYM raportörü Osman Can´yn kör-topal i?leyen sistemi büsbütün kilitleyecek önerisi dy?ynda pratikte ne yapylabilece?i sorusunun cevaby ise hülle!. Doç. Mustafa ?entop gibi kimi hukukçularyn bulduklary çarenin Türkçesi bu. Ak Parti´nin TBMM´ni -?ayet tatildeyse- ola?anüstü toplantyya ça?yryp iptale konu olan maddelerin metinlerini üzerlerinde az-çok de?i?iklik yaparak yeniden milletvekillerinin oyuna sunmasy ve paketi de?i?iklik yapylmy? son haliyle referandum sandy?yna ta?ymasy. Bu mümkün; zira elde AYM´nin 2007´de Cumhurba?kany´nyn halk oyuyla seçilmesini öngören Anayasa de?i?ikli?i kanunu vesilesiyle verdi?i karar var. Mahkeme o tarihte verdi?i kararda: Anayasa, TBMM´nin Anayasa´yy de?i?tirme yetkisini kullanmasyna halk oyuna sunulan yasalar üzerinde tasarrufta bulunamama biçiminde bir istisna öngörmemektedir diyor. Acy olan husus ?u: Yüksek Mahkeme içine dü?tü?ü hukuki açmazyn farkynda oldu?u içindir ki, verece?i kararyn kale alynmamasyny söyleyen raportörüne parmak sallamaktan öte bir ?ey yapamyyor. ( Avni Özgürel/Radikal)

Ergun Özbudun: Can formülü hukuka uygun

?Mahkeme Anayasa paketini delerse hükümet ´yok´ hükmünde sayarak tümünü referanduma götürsün? önerisine Ergun Özbudun´dan destek geldi: Bu öneri, hukuk manty?y açysyndan do?ru. Anayasa Mahkemesi´nin 2008´deki türban karary üzerine kimi hukukçularyn ve siyasilerin gündeme getirdi?i ?Askyya Alycy Veto? formülü, TBMM için Anayasa Mahkemesi´nin iptal kararlaryny askyya alma hakky öngörüyor. Formül, yargy vesayetinin kyrylmasy için kalycy ve anayasal bir çözüm olarak de?erlendiriliyor. Demokrat Yargy E?ba?kany Osman Can´yn ba?latty?y ?Hükümet, Anayasa Mahkemesi´nin Anayasa De?i?ikli?i Paketi´nin bazy maddelerini iptal etmesi halinde bu karary yok hükmünde saymalydyr? ?eklindeki önerisinin pratik olarak ne gibi kar?yly?y olabilece?ine dair tarty?malar kamuoyunda yo?un olarak sürüyor. Dün Taraf´ta yer alan, hükümetin Anayasa Mahkemesi´nin olasy bir iptal kararyny Resmi Gazete´de yayymlamamasy önerisine, somut ve kalycy bir çözüm olarak 2008´de gündeme gelen ?Askyya Alycy Veto? önerisi de eklendi.

´Bütün iktidar parlamentoya´

Dünyadan ba?ka örneklerle de desteklenen öneri ´check and balans´ sistemine dayanyyor ve TBMM´nin, Anayasa Mahkemesi´nin iptal ve itiraz davalaryna ili?kin kararlaryny, yürürlü?ünü durdurarak, askyya alabilmesine imkan tanyyor. ´Askyya Alycy Veto´da TBMM, üye tam sayysynyn en az üçte birinin yazyly teklifi ve be?te üçünün gizli oyu ile Anayasa Mahkemesi´nin iptal ve itiraz davalaryna ili?kin kararlary ile yürürlü?ü durdurma kararlaryny askyya alabiliyor.

Avrupa´da örnekleri var

Benzerleri, çe?itli Avrupa ülkelerinde uygulanan ´Askyya Alycy Veto´, yargy vesayeti ve yüksek mahkemenin anayasal irade hakkyny mutlak olarak elinde bulunduran yasama organynyn yetkisini gasp etmesi tehlikesine anayasal ve kalycy çözüm getiriyor. Portekiz, Romanya ve Polonya gibi ülkelerde, Avrupa demokrasisi ve ça?da? dünya ile entegrasyonu sa?lamak için uygulamaya konulan bu model sayesinde yürürlü?ü durdurma, iptal kararlarynyn geriye yürümesi veya yürüyememesi, kazanylmy? haklar, cumhurba?kany-yasama çaty?masy gibi sorunlar neredeyse ortadan kalkyyor.

´Anayasa eksenli kampanya´

Konu hakkynda görü?lerini aldy?ymyz Anayasa Profesörü Ergun Özbudun, bu önerinin bazy ça?da? devletlerde uygulamada oldu?unu söyledi. Özbudun, Osman Can´yn yok hükmü önerisinin hukuk manty?y açysyndan do?ru oldu?unu ancak çözümün daha geni? bir perspektifle, Anayasa ekseninde kurulacak bir seçim süreciyle a?ylmasynyn siyaseten daha do?ru olaca?yny dile getirdi. Özbudun, ´Askyya Alycy Veto´nun uygulanabilmesi için Anayasa´da yer almasy gerekti?ini belirterek, ?Hükümet bir seçim karary alyr. Halka, ´Kurucu iktidaryn asli unsuru sensin´ der. Bu yönde toplumun çe?itli kesimlerinin de deste?i ile bir kampanya ba?latyr ve sözünü etti?iniz veto gibi soruna kalycy çözümler getirebilecek anayasa de?i?ikliklerini gerçekle?tirmek vaadiyle seçimi örgütleyebilir. Bu yol bana daha sa?lykly görünüyor? dedi. ( Taraf)

Ergun Özbudun: Can´yn formülü hukuka uygun denemez!

17 Haziran 2010: Ergun Özbudun Taraf´ta yayynlanan habere düzeltme göndererek sözlerinin yanly? yansytyldy?yny, ?Can´yn formülü hukuka uygun? ba?ly?yyla man?ete ta?ynan sözlerinin dü?üncelerinin tamamyny yansytmady?yny söyledi: 15 haziran günü gazeteniz kö?e yazarlaryndan Sayyn Melih Altynok´la yapty?ym telefon görü?mesine dayanylarak, 16 haziran günlü sayynyzda yayynlanan haber, man?eti itibariyle, dü?üncelerimin tamamen çarpytylmasy mahiyetindedir. Man?et ?Can formülü hukuka uygun: Mahkeme Anayasa paketini delerse hükümet ´yok´ hükmünde sayarak tümünü referanduma götürsün önerisine Ergun Özbudun´dan destek geldi. Bu öneri, hukuk manty?y açysyndan do?ru? ifadelerini ta?ymaktadyr.

Can´yn önerisini hiç desteklemiyorum: YSK da my bypass edilecek

1- Bu öneriye hiçbir zaman ?destek? vermedim. Gerek daha önce Haber Türk televizyonunda, gerek Milliyet gazetesinde yapty?ym açyklamalarda, yokluk önerisinin hukuken tarty?ylabilece?ini, çünkü idare hukukunda fonksiyon gasby veya yetki gasbynyn müeyyidesinin yokluk oldu?unu, ancak Anayasamyza göre bu kararlaryn yoklu?unu tesbit edecek bir mercinin bulunmady?yny, ayryca böyle bir davrany?yn çok ciddi ve sonucu belirsiz bir siyasal ve anayasal krize yol açaca?yny, bundan sakynylmasy gerekti?ini söyledim. Sayyn Altynok´a ifadelerim de tamamen bu yöndedir. Ayny gerekçelerle, hükümete karary yayynlamama ve paketin tümünü referanduma sunma yolunda yapylan telkinleri de fevkalâde sakyncaly buluyorum. Nitekim Yüksek Seçim Kurulu Anayasa Mahkemesi´nin iptal karary do?rultusunda hareket ederse, bu referandum nasyl gerçekle?tirilecektir? Yüksek Seçim Kurulu da my by-pass edilecektir? 2- Sayyn Altynok´la görü?memizin ana konusu olan Anayasa Mahkemesi kararlarynyn yasama organynyn nitelikli ço?unlu?uyla askyya alynmasy önerisine gelince, bu konuda söylediklerim, bu yöntemin bir süre Polonya´da uygulandy?y, daha sonra bundan vazgeçildi?i, Türkiye´de ise Anayasada böyle bir yöntem yer almady?yna göre bunun dü?ünülmesinin dahi mümkün olmady?yndan ibarettir. Ayryca, böyle bir yöntemin gelecekteki bir Anayasa de?i?ikli?i veya yeni bir anayasa ile getirilmesini de uygun bulmuyorum.

Çare ?imdilik yok: Yeni bir anayasa yapylmaly

3- Sayyn Altynok´la görü?memizde vurgulady?ym önemli noktalardan biri de, Anayasa Mahkemesi´nin Anayasa de?i?ikliklerini esas yönünden (yani ilk üç maddeye uygunlu?u bakymyndan) incelemesinin, kabul edilemez bir fonksiyon veya yetki gasby olaca?y, buna kar?y mutlaka bir demokratik tepkinin gösterilmesi gerekti?i, ancak bunun hukuk-dy?y zorlamalarla de?il, önümüzdeki seçim sürecinde durumun halka bütün açykly?y ile izah edilerek, ondan tümüyle yeni bir Anayasa yapymy için yetki istemek yoluyla gerçekle?tirilmesi gerekti?idir. Kurucu iktidaryn yegâne sahibi olan halk, iradesini bu yönde belirtti?i takdirde, yeni Anayasa´da ta?lar elbette Baty demokrasilerinde bulunduklary yerlere oturtulacaktyr. ( Taraf)

AK Parti tarty?malara katylmaktan çekiniyor: Kapatmaya delil olur

Raportör Osman Can´yn önerisinden memnun olan hükümet, kapatma davasyna delil olu?turaca?y endi?esiyle tarty?maya girmeme karary aldy. Hükümetin, Anayasa Mahkemesi Raportörü Osman Can´yn ?Yüksek Mahkeme´nin Anayasa paketini delmesi halinde bu karar yok hükmünde sayylmaly? önerisinin kamuoyunda tarty?ylmasyndan memnuniyet duydu?u, ancak olasy bir kapatma davasynda ?delil? olu?turaca?y kaygysyyla tarty?maya dahil olmama karary aldy?y belirtiliyor. Anayasa Mahkemesi Raportörü Osman Can´yn, Demokrat Yargy E?ba?kany syfatyyla Taraf ´a yapty?y de?erlendirmede dile getirdi?i ?yok hükmü? formülünün hükümet tarafyndan ciddiyetle de?erlendirildi?i iddia edildi. AKP´nin hukukçu kökenli kurmaylarynyn, Can´dan önerisi hakkynda bilgi aldyklary, konunun hukuki veçhesi ve olasy siyasi sonuçlary üzerine Ba?bakan Erdo?an´y bilgilendirdikleri de gelen bilgiler arasynda. AKP kaynaklary, hükümetin Osman Can´yn Yüksek Mahkeme´nin iptal kararlaryny fiilen askyya alynmasy önerisinin kamuoyunca tarty?ylmasyndan son derece memnun oldu?unu dile getirdiler. Taraf ´a konu?an kaynaklar, ?Osman Can de?erli ve birikimli bir hukuk adamy. Yhtiyaç duydu?umuzda ba?ka hukuk adamlaryna da dany?ty?ymyz gibi kendisiyle de önerisi ve süreç hakkynda görü?üyoruz? dediler. Ancak Can´yn önerisinin uygulanmasynyn bir sistem krizi yaratmasyndan çekindiklerini dile getiren hükümetin bazy üyelerinin, Can´yn önerisini ciddi ve tarty?ylabilir bulan Ba?bakan Tayyip Erdo?an´y, partinin sürece direkt müdahil olmamasy, çünkü bu tavryn olasy bir kapatma davasynda delil olu?turabilece?i noktasynda uyardyklary belirtiliyor. AKP´nin Yüksek Mahkeme´nin kararyna kadar olan süreci, tarty?malary hukuk çevresinde izlemek ve bazy AKP´li milletvekillerinin de dile getirdi?i gibi, tarty?manyn taraflarynyn beyanatlaryny, dü?ünce ve ifade özgürlü?ü kapsamynda ele alarak takip etmek ?eklinde yönetece?i dile getiriliyor. Özetle AKP önümüzdeki günlerde topa girmeyecek ama tarty?manyn hukuki boyutuna dair verdi?i lojistik deste?ini çe?itli kanallar vasytasyyla sürdürecek. Bu plan dahilinde genel merkezin özellikle partinin hukukçu kökenli milletvekillerini tarty?malara do?rudan müdahil olmamalary için uyardy?y belirtiliyor. ( Taraf)

(16 Haziran 2010, 12:28), son güncel.: (17 Haziran 2010)

HABERLE İLGİLİ ŞİKAYET, DÜZELTME GİBİ TALEPLERİNİZİ İLETMEK İÇİN TIKLAYIN

HABERLE BAĞLANTILI OLABİLECEK LİNKLER: Göster/Gizle

´Anayasa Mahkemesinin verece?i hukuksuz iptal karary yok hükmündedir´ tarty?masyyla ilgili tüm man?etlerimiz

Kontrgerilla´nyn yargydaki örgütlenmesi

http://www.kontrgerilla.com/mnsetgoster.asp?haber_no=1900