Bejan Matur: Ergenekon soru?turmasyyla ya?ady?ymyz safla?manyn bize gösterdi?i en önemli ?ey; devletin derinli?inin ne kadar ba? döndürücü oldu?udur. O kadar derin ki, o mesafeden bakyp suçu soyutlamak ço?u iyi niyetli insan için mümkün görünmüyor. Sahiden trajik bir durum. Topra?yn altyndan çykan onca silah heyecan yaratmyyor, yol kenarlaryna byrakylan el bombalary, lav silahlary heyecan yaratmyyor, Ybrahim ?ahin gibi, Levent Ersöz gibi suç makinelerinin içeride olmasy heyecan yaratmyyor... Yleri sürdükleri itiraz, ´bu bir siyasal hesapla?ma, bu bir ba?ka derin iktidar yapylanmasy olabilir´. Bu itirazy öne sürenler hakkynda yapylmy? bir istatistik var mydyr acaba? Belki de suçun yaratty?y tahribattan uzak, steril bir hayat ya?adylar ve belki de sahiden suçun sonuçlaryndan bihaberler. Devletin her türlü baskysyndan fazlasyyla nasiplenmi? Kürtlerin, gerçek solcularyn, askerin yapty?y bütün darbelerin, polisin bula?ty?y bütün hukuksuzluklaryn davacysy olmasy beklenirdi. Bazy kesimler, ?ifreleri çözülen bu suç odaklarynyn da?ylmasyndan heyecan duymayarak aslynda Mumcu için tuttuklary yasyn sahicili?ine de gölge dü?ürüyorlar. Çünkü Mumcu, bu ?ebekenin derin aklyna bakma cesareti gösterdi?i için öldürüldü.
![]() ![]() ![]() |
U?ur Mumcu için a?layanlar onlaryn katilleriyle ayny safta olabiliyorlar
Ergenekon soru?turmasyyla ya?ady?ymyz safla?manyn bize gösterdi?i en önemli ?ey; devletin derinli?inin ne kadar ba? döndürücü oldu?udur. O kadar derin ki, o mesafeden bakyp suçu soyutlamak ço?u iyi niyetli insan için mümkün görünmüyor. Sahiden trajik bir durum. Topra?yn altyndan çykan onca silah heyecan yaratmyyor, yol kenarlaryna byrakylan el bombalary, lav silahlary heyecan yaratmyyor, Ybrahim ?ahin gibi, Levent Ersöz gibi suç makinelerinin içeride olmasy heyecan yaratmyyor... Yleri sürdükleri itiraz, ´bu bir siyasal hesapla?ma, bu bir ba?ka derin iktidar yapylanmasy olabilir´. Bu itirazy öne sürenler hakkynda yapylmy? bir istatistik var mydyr acaba? Belki de suçun yaratty?y tahribattan uzak, steril bir hayat ya?adylar ve belki de sahiden suçun sonuçlaryndan bihaberler. Devletin her türlü baskysyndan fazlasyyla nasiplenmi? Kürtlerin, gerçek solcularyn, askerin yapty?y bütün darbelerin, polisin bula?ty?y bütün hukuksuzluklaryn davacysy olmasy beklenirdi. Bazy kesimler, ?ifreleri çözülen bu suç odaklarynyn da?ylmasyndan heyecan duymayarak aslynda Mumcu için tuttuklary yasyn sahicili?ine de gölge dü?ürüyorlar. Çünkü Mumcu, bu ?ebekenin derin aklyna bakma cesareti gösterdi?i için öldürüldü.
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi´nde talebeyken ceza hocamyz Eralp Özgen, idam cezasy hakkynda ne dü?ündü?ümüzü sormu?tu. Beklemedi?imiz bir soruyla kar?yla?manyn ?a?kynly?yyla parmak kaldyrmy?tyk.O gün synyfta idam cezasyny savunanlar, kar?y olanlardan kat kat fazlaydy. Hocamyz, Çocuklar ?imdi size bir ?ey gösterece?im ve fikrinizi öyle alaca?ym. dedikten sonra bir idam mahkumunun infazyny gösteren görüntüler yansytmy?ty duvara. Ydamy savundu?unu söyleyen synyfyn yarysyndan ço?u o görüntülerden sonra mahcubiyetle sessizli?e gömülmü?tü. Hocamyz, ikinci defa parma?yny kaldyracak gücü kendinde bulamayan talebelere bakarak, Soyutlayamyyorsunuz çocuklar! demi?ti. Suç ve cezaya baky?ymy de?i?tiren o anyyy, Ergenekon dolayysyyla yeniden hatyrladym.
Ynsan, suçu ve cezayy soyutlayabildi?i ölçüde insandyr. Elbette kamuoyu dedi?imiz geni? yy?ynlardan böylesi bir soyutlama beklemek haksyzlyk olur. Geni? yy?ynlaryn vicdanynda bir kanaat olu?turacak olan, en nihayetinde suçun somut delilleridir. Ama bu durum, okuyan, yazan, aydyn dedi?imiz kesimlerin soyutlama yetene?ine dair beklentimizden bizi vazgeçirmemeli. Bu beklentiyi ötelemek, insanly?ymyzy ötelemek olur.
Bir röportajda, ´Veli Küçük´ün içeride olmasy belki de 40 ki?inin hayatyny kurtarmy?tyr.´ ?eklinde kurdu?um cümle pek çok internet sitesinde, ´Veli Küçük´ün içeride olmasy, 40 ki?inin hayatyny kurtardy.´ ?eklinde verildi. Yronik ama gerçek! Veli Küçük hakkynda edilen o cümleyi ba?kalary için çarpycy kylan suçu somutla?tyrmasyydy. Çünkü Veli Küçük, suçu tasarlayan, yönlendiren figür olarak yine de geni? yy?ynlaryn gözünde gerçek suçlu profiline denk dü?müyordu. Tuhaf olan bu durum, Veli Küçük´ün kendisi için de geçerli. Hala kendisini savunacak cesareti bulabildi?ine göre... Talimat veren, yönlendiren oydu belki ama kur?unu sykan hep ba?kalary oldu. Veli Küçük´ten çok daha uzak halkalarla davaya ba?lanan üst düzey asker ve bürokratlar içinse suç, duygu düzeyinde dahi kavranabilmi? de?il. Vatan için yapyldy! Ama vatan için yapylany tahayyül etmek ve onun, birilerinin canyna mal oldu?unu bilmek, verilen talimatlaryn, yapylan toplantylaryn 17.500 faili meçhule neden oldu?unu bilmek kabullenilecek bir gerçek de?il hiçbiri için. Çünkü soyutlayamyyorlar! Yahut soyutladyklary yerde vatan gibi ba?ka de?erler, masumlaryn hayat hakkyndan daha öncelikli oluyor.
Bütün bunlary anlatma nedenim ?u: Ba?kalary ne dü?ünür bilmiyorum, bana kalyrsa Ergenekon soru?turmasynyn dönüm noktasy Ybrahim ?ahin´in krokisinden çykan silahlardyr. O güne kadar ne medyada yer alan Ergenekon haberleri, ne kapsamly iddianame ne de herkesi ?oke eden tutuklamalar suçun gerçekli?i hakkynda kamuoyunda derin bir kanaat olu?turmamy?ty. Ybrahim ?ahin´in evinde bulunan krokiden hareketle Gölba?y´ndaki arazide arama yapan ekiplerin çaly?masyny ekrandan izlerken içimden geçen dü?ünce ?uydu; e?er bu kazydan bir ?ey çykmazsa Ergenekon hayaleti, daha da belirsizle?en bir hayalet olarak varly?yna devam edecek. O kazydan çykan silahlary ve sonrasyndaki tutuklamalary biliyorsunuz...
Ybrahim ?ahin´in krokisinin gerçek olmasy, Ergenekon´u soyut bir dava olmaktan çykardy?y ve fazlasyyla somutla?tyrdy?y için önemli. Çünkü Susurluk´tan ba?layarak suç ili?kilerinin oda?ynda ve icraat faslynda olan bir figür olarak, ortalama insanda kanaat yaratacak deliller ancak Ybrahim ?ahin´den çykabilirdi. Çünkü geni? yy?ynlaryn vicdani kanaati, gördüklerinden hareketle olu?ur. Somut olarak önümüze serilen lav silahlary, patlayycylar, suikast planlary, ya?ady?ymyz ülke ve sistem hakkynda derin ?üphe ve ?a?kynlyk duymamyza neden oluyor bugün. Açy?a çykan onca suç unsuru ve ba?lantylary nasyl bir ´suç imparatorlu?u´nda ya?ady?ymyzy gösteriyor. Ady konulmamy? bir yüzle?me bu. O dev suç imparatorlu?una kendi syradan hayatlarymyzda hiç farkynda olmadan hangi duygu ve dü?üncelerle müdahil oldu?umuz da görünür hal alyyor. Türkiye´de ya?ayan, Cumhuriyet´in de?erlerine inanan, iyi niyetli ve suça bula?mamy? pek çok ki?i, yasty?a ba?yny koydu?unda içindeki küçük askerciklerle yüzle?me gere?i duyuyor. O derin ?eriat korkusunun bu toplumun derin katmanlarynda demokrasi fikrini nasyl yerle yeksan etti?ini, ço?umuzun dü?üncesinin bir adym gerisinde askere duydu?umuz ko?ulsuz güvenin aslynda ona darbe yapma yetkisi vermek oldu?unu artyk soyutlayabilece?imiz günlerdeyiz. Hepimiz içimizdeki küçük darbecinin, suça bula?my? sistemin devamynda bir fayda görmenin demokrasi fikriyle nasyl çeli?ti?inin soyutlamasyny yapyyoruz ?u günlerde.
Ancak suça bula?arak ayakta kalabilen bir sistemin destekçisi olan, yapylan temizli?e destek vermekten imtina edenlerin, suçu nerede ayyrdyklaryny sormak gerekiyor. Ergenekon soru?turmasyna kar?y çykmanyn ölümü savunmak anlamyna gelece?ini söylemek elbette naif kalyr ama ?üphe edenlere; ´öncelikleriniz neler, hangi de?erleri insan hayatyndan üstün tutuyorsunuz?´ diye sormak gerekir. Toplumda bir kanser halini almy? suçun aydynlanmasy my? Bir siyasal hesapla?ma ihtimalini dü?ünerek, var olan suç mekanizmalarynyn da?ytylmasyny ertelemek mi?
Ergenekon soru?turmasyndan heyecan duymayan, temiz bir gelecek için ümide kapylmayan insanlaryn de?er syralamalaryny bilmemiz mümkün olsaydy ke?ke. Söz konusu olan faili meçhullerin ya da Hrant´yn ölümünün engellenebilme ihtimaliyse, nasyl hala ayny sorular ayny yanly? mantykla sorulabiliyor? Sanyrym bunun cevaby; de?erler syralamasy. Ynsanyn ya?ama hakkyny her ?eyin üzerine koyan evrensel yasalaryn neleri temel aldy?y konusundan belki de bihaberler! Tuhaf olan, bugün U?ur Mumcu için a?layanlar onlaryn katilleriyle ayny safta olabiliyorlar. Bu safla?manyn bize gösterdi?i en önemli ?ey; devletin derinli?inin ne kadar ba? döndürücü oldu?udur. O kadar derin ki, o mesafeden bakyp suçu soyutlamak ço?u iyi niyetli insan için mümkün görünmüyor. Sahiden trajik bir durum. Topra?yn altyndan çykan onca silah heyecan yaratmyyor, yol kenarlaryna byrakylan el bombalary, lav silahlary heyecan yaratmyyor, Ybrahim ?ahin gibi, Levent Ersöz gibi suç makinelerinin içeride olmasy heyecan yaratmyyor... Yleri sürdükleri itiraz, ´bu bir siyasal hesapla?ma, bu bir ba?ka derin iktidar yapylanmasy olabilir´. Bu itirazy öne sürenler hakkynda yapylmy? bir istatistik var mydyr acaba? Belki de suçun yaratty?y tahribattan uzak, steril bir hayat ya?adylar ve belki de sahiden suçun sonuçlaryndan bihaberler. Devletin her türlü baskysyndan fazlasyyla nasiplenmi? Kürtlerin, gerçek solcularyn, askerin yapty?y bütün darbelerin, polisin bula?ty?y bütün hukuksuzluklaryn davacysy olmasy beklenirdi.
Bazy kesimler, ?ifreleri çözülen bu suç odaklarynyn da?ylmasyndan heyecan duymayarak aslynda Mumcu için tuttuklary yasyn sahicili?ine de gölge dü?ürüyorlar. Çünkü Mumcu, bu ?ebekenin derin aklyna bakma cesareti gösterdi?i için öldürüldü. Di?er yandan Türkiye´de kendinde bu gücü bulacak bir siyasal hesapla?ma, bölgesel dengelere, konjonktüre ra?men var olamaz. Ülkenin genel gidi?aty, gelecek tahayyülü hesaba katylmadan yapylan bir akyl yürütme her zaman eksik kalyr. Türkiye, zihinsel bir dönü?üm içinde. Ne komplocu olmak lazym ne de karamsar. Çünkü olanlary tek bir nedenle açyklama kolaycyly?y saf tutmada da ayny sy?ly?y getiriyor.
(27 Ocak 2009)
HABERLE İLGİLİ ŞİKAYET, DÜZELTME GİBİ TALEPLERİNİZİ İLETMEK İÇİN TIKLAYIN
HABERLE BAĞLANTILI OLABİLECEK LİNKLER: