Ergenekon, Susurluk ve kontrgerillanyn devamy my? Nasyl bir yapysy var? Amaçlary ne?.. Yeni ?afak Gazetesi Yazary Ali Bayramo?lu, Ergenekon operasyonu üzerine Sabah Gazetesi´ne röportaj verdi. Y?te Bayramo?lu´nun ´Ergenenekon 4 katmandan olu?an bir network´ dedi?i açyklamalary..
![]() ![]() ![]() |
12.01.2009 12:37 Ergenekon´un son dalgasynda önemli isimler gözaltyna alyndy. Eski YÖK Ba?kany Kemal Gürüz, emekli orgeneraller Tuncer Kylynç ve Kemal Yavuz, muvazzaf subaylar ve Susurluk´un kilit ismi Ybrahim ?ahin. Ardyndan ?ahin´in evinde bulunan krokiler do?rultusunda yapylan kazylar sonucu silahlar, patlayycylar ve mühimmat bulundu. 1990´ly yyllarda Ytalya ve di?er NATO ülkelerinde ya?anan sahnenin neredeyse aynysy. Sovyetler Birli?i´nin da?ylmasyndan sonra Baty ülkelerindeki bu yapylar da?ytyldy. Sorumlulary yargylandy; byrakyn generalleri, polis ?eflerini ba?bakanlar, cumhurba?kanlary bile sanyk sandalyesine oturdu. Türkiye hariç. Susurluk bunun için bir adymdy ama üstü örtüldü. ?imdi Ergenekon tam bu yolda ilerliyor. Ergenekon, Susurluk ve kontrgerillanyn devamy my? Nasyl bir yapysy var? Amaçlary ne? Bu sorulary yyllardyr bykmadan, usanmadan çeteler ve kontrgerillaya kar?y yazylar yazan Ali Bayramo?lu´yla konu?tuk. Yeni ?afak yazary Bayramo?lu, bu konulary Türkiye´de en iyi bilen isimlerden biri.
Ergenekon´un ne oldu?unu anlamadyk deniliyor. Gerçekten bu kadar farkly isimler nasyl bir araya gelebiliyor? Nasyl oldu bu, nedir Ergenekon? - Bu konuda bir kanaatim var. Bir kere herkesin bildi?i gibi devletin içinde devletin kontrolünde ama resmi olmayan ?ekilde faaliyet gösteren bir yapylanma var. Türkiye, 1999´dan itibaren Ecevit, Bahçeli ve Mesut Yylmaz hükümetiyle AB sürecine yakla?ty. MHP´nin idam cezasynyn kalkmasyna onay vermesiyle ba?layan anayasa de?i?ikli?i 2002´deki genel seçimlerden sonra hyzly bir reform politikasyna dönü?tü. Bu politikalaryn, devletin yapysyny etkiledi?ini görmeye ba?ladyk. Bu dönem çok kritik bazy de?i?imler kadar kritik dirençlere de yol açty.
Ergenekon bu dönemde mi olu?tu? - Genç subaylar rahatsyz man?eti, pa?alar arasyndaki ayry?malar, Mümtaz Soysal´yn New York´taki Kybrys Zirvesi´nde koridorlarda Biraz sonra muhtyra geliyor diye ba?yrdy?y iddialary... Bütün bunlar içeride bir hareketlilik oldu?unu gösteriyor. Arkasyndan Özden Örnek´in günlükleri yayynlanynca bunlar teyit oldu. Andyçlar yayynlandy. 28 ?ubat´yn ürünü olan sivil toplum kurulu?laryny bir araya getirmek suretiyle bir tür korporatist sivil toplum yapysy yaratma çabasy oldu. Bu para-militarist yapy içinde bazy üniversiteleri, üniversite rektörlerini görüyoruz. Direncin sivil toplum örgütleri düzeyinde militarist bir merkez tarafyndan örgütlendi?i öyküsünü bu andyçlarla gördük.
Darbe giri?imi iddialary 2004´te. Tekrar ne zaman ortaya çykty? - Hrant Dink cinayetiyle bu yapy yeniden sistemin içine girdi. Direnç politikalary öyle bir noktaya geldi ki 2004´te siyasete müdahaleye hazyrlanmy?, bunun altyapysyny olu?turmu? bir aktörler sistemi 2007´de ayny mekanizmayy devreye soktu. Ergenekon´da bir darbe, bir yykma gelene?i söz konusu.
Nelerin de?i?mesinden rahatsyzlar? - Türkiye´nin de?i?imi sadece devleti de?il toplumu da etkiledi. Ermeni meselesini konu?tuk, Kürt sorununda PKK´nyn yerine sivil toplum örgütleri çykty. Burada ba?ymly veya ba?ymsyz vurucu tim, serseri tim, Susurluk eskisi, emekli pa?alar gibi bu de?i?ime kar?yt olanlaryn hepsi olu?an yapy içinde kendilerine yer buldu.
Peki, nasyl örgütlendiler? - Y?te burada kurumlary görmeye ba?ladyk. Bu formel yapylar direnmeye ba?lady. Asker, Yargytay, Anayasa Mahkemesi gibi... Bir de enformel bir ?ekilde ba?ka gruplar ileti?ime geçti. Direnç gösteren gruplar arasynda temaslar ba?lady, kendili?inden bir direnç örgütlendi.
Ergenekon´un nasyl bir yapysy var? - Yine kanaatime göre söylüyorum. ?imdi Ergenekon´un içinde dört katman var. Birinci katman formel dedi?imiz yapy. Bunun içinde devlet kurumlary bulunuyor. Bunlaryn hem çok güçlü hem de yasal synyrlary var. Örne?in askeri karargah.
Ergenekon kontrgerilla my? - Kontrgerilla bir dönem sistemin ve devletin içinde yuvalanmy? yary resmi çetelerdi. Bu çetelerin asyl i?levleri istenmeyen politik ve sosyolojik unsurlary yasady?y imkanlarla bertaraf etmekti. Bu kez ayny kontrgerilla örgütü sistemi yeniden in?a etmek i?levine soyundu. Sadece istenmeyen gruplary bertaraf etmek yerine bütün devlet yapysyny de?i?tirmek, iktidara el koymak gibi yapylanma içine girdi. Ergenekon budur. Ergenekon ile Susurluk´un farky da budur.
Susurluk´un devamy mydyr? - Ayny örgüttür, ayny yapydyr. Büyük bir süreklilik vardyr. Ama Susurluk, Kürtleri imha etmeye, durdurmaya yönelikken, Ergenekon devletin tümünü yeniden yapylandyrmak, ele geçirmek siyasi iktidary ve de?i?imi tersine çevirmek üzerine kurulu daha büyük bir hamledir. Dolayysyyla Ergenekon, kontrgerillanyn siyasalla?masy ve sistemle?mesi olarak kar?ymyza çykyyor.
Di?er ülkelerdeki Gladio örgütlerine benziyor mu? - Ytalya´da da aynen böyleydi. Ana kumanda genellikle asker ve istihbarat örgütlerinde. Burada vurucu timler çok önemli. Sonuçta insanlary bun timler öldürüyor. Ama asyl beyin dokusu önemli. Yki yapy arasynda en büyük ba? bugüne kadar JYTEM´di. Ergenekon, JYTEM´den daha kuvvetli bir ba? oldu?unu gösteriyor. Bir de Ergenekon çok ciddi, çünkü cumhuriyet tarihinin davasy. Ykincisi cumhuriyet tarihinin en büyük kalky?masy. Bu Türkiye´yi bugüne kadar izledi?i tarihsel raydan çykaracak kadar büyük bir kalky?ma arayy?y. Baty´dan kopmaya yönelik dili üreten Avrasyacy pa?alaryn yakla?ymyny öyle detayly bir ?ekilde globalle?me içinde de?erlendirmeye gerek yok; çok açyk bir ?ekilde Baty bana kötü geliyor. Bundan uzakla?malyyym çünkü beni rencide ediyor. Benim çykarymla onun çykary tutmuyor deniliyor. Bunun dy?yna çykarak daha içe kapanyk, daha totaliter ve AK Parti´nin varly?yndan ho?lanmama gibi arayy?a giriyor
Stratejileri emekli pa?alar belirliyor
Ergenekon yapysynyn ikinci katmanynda kimler var? - Emekli pa?alar. Stratejiyi bunlar belirliyor. Üçüncü katmanda ise vurucu timler dedi?imiz tetikçileri görüyoruz. Veli Küçük, Muzaffer Tekin, Ybrahim ?ahin gibi.
Son katman? - Onlarla ilgili kanaattim çok net de?il. Ya i?in içindeler ya da sempatizanlar. Dördüncü grubu ikiye ayyrmak lazym. Birincisi naifler. Bunlar, Darbe olsa Türkiye kurtulur diye dü?ünenler. Ama soru?turmaya takyldylar. Ykincisi ise basyn aya?y. 2004´ün en önemli olayy kamuoyu seferberli?i etrafynda yapylan basyn organizasyonudur. Bu dönemde belli çizgideki TV kanallary pytyrak gibi ortaya çykty. Bunlaryn hangisinin kendili?inden yayyna ba?lady?y, hangisinin de bu sistem için üretildi?ini bilmek mümkün de?il. Bir gazetenin yapylanmasy var; eskiden MYT´le, jandarma te?kilatyyla ba?lantyly isimler burada birikti. Bu medya organizasyonun önemli bir aya?y da Cumhuriyet gazetesi. Bu i?in merkezi. Merkez derken direncin merkezini kastediyorum.
Kim yönlendiriyor bu gruplary? - 1 numara, 2 numara gibi ilginç ama biraz da gayriciddi iddialar var... Bir merkezin oldu?unu dü?ünmüyorum. Zaten bu tür yapylanmalarda merkezin olmasy riskli. De?i?ime direnen Susurluk artyklary, mafyanyn bir kysmy, emekli generaller zamanla bütün içinde hareket etmeye ba?lady. Bu bir network. Bu networkun içinde birebir temas kolaydyr. Merkezi yoktur. Ama yanylyyor olabilirim de. Savcy, merkezin oldu?unu söylüyor.
Bulunan silah depolaryny nasyl açyklayabiliriz? - Zaten bunlaryn birbiriyle temasyndan sonra bir dizi eylem ve giri?im görüyoruz. 2007´de vesayetçi rejim, en büyük kalesini kaybetmeyle kar?y kar?yya geldi; Cumhurba?kanly?y. Cumhuriyet mitingleri oldu. Arkasyndan muhtyra geldi. Yddialara göre, bu tetikçi gruplar 2009-2010´a do?ru toplumsal gerilimi tyrmandyrarak, üniversitelerin ve sokaktaki insanlaryn direncini iktidary ala?a?y etmeye do?ru götürecekti.
Silahlar davaya burun kyvyranlaryn tavryny de?i?tirir mi? - Kafalaryny kary?tyrdy. Bununla birlikte ?imdi de Ergenekon davasyny ikiye ayyrmaya ba?ladylar; birincisi Susurluk ba?lantysy. Ykincisi ise ´AK Parti´nin siyasi manevrasy olan Ergenekon.´ Orgeneraller, eski Ba?savcy ve eski YÖK Ba?kany´nyn gözaltyna alynmasynyn ba?ka bir amaç etrafynda oldu?unu dü?ünen bir anlayy? var. Ama o anlayy? de?i?ecektir.
Belki, A?ar da konu?acak
Biraz Susurluk dönemi faaliyetleri Ergenekon dosyasynyn dy?ynda kalmyyor mu? - Ergenekon´da soru?turma ve kovu?turma paralel yürüyor. Bence daha çok silah deposu ve insanyn ili?kisi çykacaktyr. Hatta Susurlukçu siyasetçilerin de sanyk sandalyesine oturmayaca?ynyn garantisi yoktur. Mehmet A?ar yeniden yargylanmaya ba?landy. Kazylarda üstü kazynmy? Uzi silah mermileri çykty. Bunlar A?ar´yn yazyyla Korkut Eken´e Bunlary Çatly´ya ver dedi?i silahlardan my? A?ar, Do?ru ama devlet syrrydyr diye cevap veremem demi?ti. ?imdi söylemek zorunda kalacak my? Belki de Mehmet A?ar konu?acak. Sabih Kanado?lu, Kemal Gürüz gibi isimlerle Ybrahim ?ahin´in ayny soru?turmada yer almasy çok ele?tiriliyor... Ytalya Ba?bakany Andreotti ile tetikçi mafya lideri de ayny davada yargylandy. Cumhurba?kany, generaller tutuklandy. Eski YÖK Ba?kany ile tetikçinin ayny davada yargylanmasy mümkün. Ben o YÖK Ba?kany´nyn elinde pankartla Ordu göreve diye yürüdü?ünü hatyrlyyorum. Ele?tiriler anlamsyz. Yalçyn Küçük ve Nurseli Ydiz´in alynmasy davayy sulandyryyordur, ancak esasy gözden kaçyrmamak önemli. Savcy da hata yapyyor olabilir ama suni gerekçelerle davayy anlamsyzla?tyrmaya çaly?mak do?ru de?il. (Yeni?afak)
(12 Ocak 2009, 12:37)
HABERLE İLGİLİ ŞİKAYET, DÜZELTME GİBİ TALEPLERİNİZİ İLETMEK İÇİN TIKLAYIN
HABERLE BAĞLANTILI OLABİLECEK LİNKLER: