17 Aralyk operasyonu ile ilgili Hukukun Üstünlü?ü Platformu'ndan açyklama geldi. Savcylaryn tarafsyz olmady?yna dair somut bulgularyn gerekçe gösterildi?i açyklamada; operasyon savcylarynyn davadan bir an önce çekilmesi ya da HSYK tarafyndan görevden alynmasy gerekti?i belirtildi. Öte yandan konuyla ilgili 4 gün önce de önemli bir geli?me ya?anmy?, operasyonla ilgili savcyly?a suç duyurusu yapylmy?ty.
![]() ![]() ![]() |
24.12.2013 17:03 17 Aralyk operasyonu kapsamynda yapylan baskynlar ve gözaltylar sonrasynda, operasyonla ilgili ortaya atylan çeli?kili iddialar bir çok ki?inin aklynda soru i?areti byrakyrken, kamuoyunda operasyonun arkasynda gizli güçlerin oldu?una yönelik bir kanynyn da olu?masyna sebep oldu.
17 Aralyk operasyonunda tarafsyzly?yny yitirdiklerinden dolayy savcylaryn, HSYK nyn da kabul etti?i ''Savcylar Yçin Avrupa Konseyi Ylke Kararlary'' çerçevesinde dosyadan çekilmeleri gerekti?ini dile getiren Hukukun Üstünlü?ü Platformu Ba?kany Avukat Cahit Özkan konu ile ilgili ?u açyklamayy yapty.
Hukukun Üstünlü?ü Platformu'ndan yapylan açyklama ?öyle;
"Kamuoyunun yakyndan ilgilendi?i, 17 aralyk operasyonu ile ba?layan süreç gündemimize tekrar adil yargy sorunlaryny getirmi?tir. Bu kez soru?turmanyn yo?unla?ty?y temel tarty?ma noktasy; soru?turma savcysynyn kamuoyunda ileri sürüldü?ü ve sayyn savcylar tarafyndan da tekzip edilmeyen cemaate yakynly?y meselesidir. Bu çerçevede kamuoyunda iddia edilen camia mensubiyeti, bir savcynyn soru?turmanyn adil ve tarafsyz yürütülmesini engelleyip engellemedi?i engelliyor ise hakimlerin reddi nedenlerindekine benzer bir nedenle savcynyn reddi mümkün olup olmady?y meselesidir.
Gerçekten gündemdeki operasyonu yürüten savcynyn birtakym camiaya yakynly?y iddialary yanynda soru?turma dosyasyna UYAP kaydy açylmady?y, soru?turma dosyasynyn Ystanbul Adliyesinde hazyrlanmady?y, gizlilik karary olan dosya içeri?i bir kysym gazeteci ile aylar öncesinden payla?yldy?y veya syzdyryldy?y iddialary, yine arama ve tutuklamaya sevk ile ilgili kendi camiasyna yakyn olan hakim nöbetinin beklendi?i iddialary savcynyn tarafsyzly?y ve adil yargylanma hakky konularynda ciddi ?üpheleri gündeme getirmi?tir.
Hukukumuzda hakimin reddi mümkün iken savcynyn reddine ili?kin herhangi bir düzenleme bulunmamaktadyr. Ancak böyle bir düzenlemenin bulunmamy? olmasy savcynyn her soru?turmayy takip yetkisinin olup olmady?y önemli bir tarty?ma konusudur. Savcynyn reddi meselesine ili?kin tarty?malar soru?turmanyn tarafy olup olmamasy temel alynarak yürütülmektedir.
Tarafsyzly?a ili?kin hükümler sadece Anayasa ve kanunlarda yer almamaktadyr. Ayryca ulusal ve uluslar arasy alandaki etik kurallarda tarafsyzly?a yer verilmi?tir. Bu çerçevede savcynyn yürüttü?ü soru?turma hakkynda adil soru?turma ve yargylama açyndan savcynyn tarafsyzly?y etik anlamda elzemdir.
Mevzuatymyzda kamu görevlilerinin tarafsyzly?yna ili?kin pek çok düzenleme mevcuttur. Bu düzenlemelere bakyldy?ynda herhangi bir kamu görevlisi için gerekli olan tarafsyzlyk ilkesinin, suçlaryn soru?turulmasy ile görevlendirilmi? savcylar için evleviyetle gerekli oldu?u açyktyr.
Kamu Görevlileri Etik Kurulu tarafyndan hazyrlanan "Kamu Görevlileri Etik Davrany? Ylkeleri ile Ba?vuru Usul ve Esaslary Hakkynda Yönetmelik"e göre kamu görevlilerinin tarafsyzlyk, dürüstlük, çaty?madan kaçynma, güven sa?layycy düzenlemelere yer verilmi?tir.
Bunun yanynda Savcylar için, Avrupa Konseyi tarafyndan 31 mayys 2005 de Savcylar Yçin Etik ve Davrany? Biçimlerine Yli?kin Avrupa Esaslary "Budape?te Ylkeleri kabul edilmi?tir. Budape?te Ylkelerinin birinci maddesinde savcylaryn görevlerini tarafsyz olarak icra edeceklerine, ikinci maddesinde de savcylar görevlerini her zaman; tarafsyz ve önyargysyz olmak, herkese e?it mesafede olmak, cinsiyet, yrk, renk, dil, din, siyasi veya di?er dü?ünceler, cinsiyet tercihleri, ulusal veya sosyal köken, ulusal azynlyk, mülkiyet, do?um, sa?lyk, özürlülük veya herhangi bir di?er statü ile ili?ki temelinde her hangi bir ki?iye kar?y ayrymcylyktan sakynmak zorundadyr. Özellikle, kendilerinin, ailelerinin veya kendi çevrelerinin, özel ve mali çykarlary ile ilgili olan davalarda görev yapmaktan kaçynyrlar.
Bu durumda Avrupa Konseyi tarafyndan belirlenen ilkeler çerçevesinde savcylar, özel ya?amlaryndaki faaliyet ve çevreleri ile makul olarak algylanan savcylyk hizmetinin dürüstlü?ünü, adilli?ini ve tarafsyzly?yny tehlikeye atmamalydyrlar,
HSYK'nyn da benimsedi?i Budape?te'de kabul edilen ilkelerden anla?yldy?y üzere tarafsyzlyk sadece hâkimler için geçerli bir etik ilke de?ildir. Savcylar tarafyndan yürütülen adalet hizmetinin niteli?i göz önüne alyndy?ynda tarafsyzly?yn önemi daha belirgin ?ekilde ortaya çykmaktadyr. Ancak usul kanunlarymyza bakyldy?ynda etik ilkelerle belirlenen tarafsyzly?y gerçekle?tirmeye yönelik ret ve çekinmenin, savcylar yönünden geçerli olmady?y görülmektedir.
Bu çerçevede 17 aralyk tarihinde ba?layan soru?turma savcysynyn, soru?turmanyn selameti adil yargylanma hakky kanun önünde e?itlik ilkeleri dikkate alyndy?ynda yürüttü?ü soru?turmanyn konusu savcynyn tarafsyzly?y hususunda ciddi ?üphe uyandyrdy?yndan Avrupa Konseyi'nin 2005 tarihli "Savcylar Yçin Etik ve Davrany? Biçimlerine Yli?kin Avrupa Esaslary" ilkelerine göre dosyaya bakmaktan çekilmelidir." (Haber7)
OPERASYONLAR YÇYN SUÇ DUYURUSU DA YAPILMI?TI
Öte yandan konuyla ilgili 4 gün önce önemli bir geli?me ya?anmy?, operasyonla ilgili savcyly?a suç duyurusu yapylmy?ty. Sakarya Adalet ve Vicdan Platformu'nun suç duyurusunda, daha önce 18 Aralyk'ta yapylmy? olan ve "emniyet ve yargy içindeki adli cuntanyn ortaya çykarylmasy talebi"ni içeren ilk suç duyurusuna eklenmek üzere çok önemli iki delil savcyly?a iletilmekteydi. Yeni delillerin sadece bu cunta yapylanmasynyn varly?yny de?il ayny zamanda son operasyonlaryn da ayny yapylanmanyn i?i ya da onunla ba?lantyly oldu?u ?üphesini do?urdu?u dile getiriliyordu. Suç duyurusunda çok önemli iki delil olarak, Taraf yazarlary Emre Uslu ve Mehmet Baransu'nun operasyonlary aylar öncesinden bilmeleri ve halen de gizli belgelere ula?malary gösterilmekteydi.
Konuyla ilgili bu ?üpheleri güçlendiren bir yeni geli?me de, soru?turmanyn ba?yndaki Savcy Zekeriya Öz'ün belgelerin medyaya syzma olayy yerine emniyet istihbaratyn soru?turma bilgilerini Yçi?leri Bakany Muammer Güler'e syzdyrdy?y suçlamasyyla bir emniyet görevlisini ?üpheli syfatyyla ifade almaya ça?yrmasy olmu?tu. Medyada çar?af çar?af belgeler yayynlanmasyna sessiz kalan Öz'ün aksine yönde bir soru?turma yürütmesi ise ?üpheleri güçlendirmi?ti. (Abdullah Harun / kontrgerilla.com)
HUKUKÇULAR: ÖZ'ÜN YETKYSY YOK
25.12.2013 13:33 17 Aralyk soru?turmasyny yürüten savcylaryn yetkisiz oldu?u iddia ediliyor. Soru?turmayy yürüten savcylaryn özel yetkileri olmamasyna ra?men operasyon yapty?y ö?renildi. Toplum mühendisli?i” yada “kirli operasyon” olarak adlandyrylan 17 Aralyk soru?turmasyny yürüten savcylaryn yetkisiz oldu?u ortaya çykty. 17 Aralyk soru?turmasyny yürüten Ystanbul Cumhuriyet Ba?savcysy Vekili Zekeriya Öz ile savcylar Celal Kara ve Mehmet Yüzgeç’in özel yetkileri olmamasyna ra?men operasyon ba?latty?y ö?renildi. 3713 Sayyly Terörle Mücadele Kanunu (TMK) 10. maddesinin a fykrasynda; “Suçtan kaynaklanan malvarly?y de?erini aklama suçu”na ili?kin soru?turmalara TMK’nyn 10. maddesiyle yetkili savcy ve hakimlerin yürütece?i ifade ediliyor.
Y?TE O MADDE
3713 Sayyly Terörle Mücadele Kanunu 10. maddesinin a fykrasynda; “Suçtan kaynaklanan malvarly?y de?erini aklama suçu (…) dolayysyyla açylan davalar, birinci fykra hükmüne göre görevlendirilen mahkemelerde görülür” deniliyor. Söz konusu maddenin 1. fykrasy; “Görev ve yargy çevresinin belirlenmesi, soru?turma ve kovu?turma usulü” ba?ly?yyla tanymlanmy?. Maddede ?u ifadeler yer alyyor: “Bu Kanun kapsamyna giren suçlar dolayysyyla açylan davalar; Adalet Bakanly?y’nyn teklifi üzerine Hâkimler ve Savcylar Yüksek Kurulu’nca yargy çevresi birden çok ili kapsayabilecek ?ekilde belirlenecek illerde görevlendirilecek a?yr ceza mahkemelerinde görülür. Bu mahkemelerin ba?kan ve üyeleri adlî yargy adalet komisyonunca, bu mahkemelerden ba?ka mahkemelerde veya i?lerde görevlendirilemez. Anayasa Mahkemesi ve Yargytay’yn yargylayaca?y ki?ilere ili?kin hükümler ile askerî mahkemelerin görevlerine ili?kin hükümler saklydyr. Bu Kanun kapsamyna giren suçlarla ilgili olarak; a) Soru?turma, Hâkimler ve Savcylar Yüksek Kurulunca bu suçlaryn soru?turma ve kovu?turmasynda görevlendirilen Cumhuriyet savcylarynca bizzat yapylyr. Bu Cumhuriyet savcylary, Cumhuriyet ba?savcyly?ynca ba?ka mahkemelerde veya i?lerde görevlendirilemez.”
TUNA: ÖZ, ORTAYA ÖRGÜT ÇIKARTMAYA ÇALI?TI
AK Parti Konya Eski Milletvekili ve Hukukçular Derne?i Eski Ba?kany avukat Hüsnü Tuna, Zekeriya Öz’ün ortaya bir örgüt çykarmaya çaly?ty?yny belirterek, “Bu soru?turma Zekeriya Öz’ün soru?turma alanyna girmez. Bu, Kartal Adliyesi ba?savcylarynyn görev alanyna giriyor. Öz, Halkbank soru?turmasyny ele alabilmek için Ystanbul Adliyesi’nin synyrlaryna giren Fatih Belediyesi ve Ali A?ao?lu ile ilgili imar yolsuzlu?unu da soru?turmanyn içine alarak bir dosya birle?tirmesi yapmak sureti ile bunu da örgüt olarak bu i?i yaptyklary iddiasy ile yetkisine almaya çaly?ty” dedi.
Öz’ün operasyonda hiçbir yetkisinin olmady?ynyn altyny çizen Tuna, “Ortada örgütlü bir i? söz konusu de?il. Bu normal mahkemelerin görev alanyna giren bir durumdur. Dolayysy ile zorlama bir giri?im ile Zekeriya Öz bu soru?turmayy kendi görev alanyna çekmeye çaly?ty. Sanyyorum, önümüzdeki günlerde dosyalar birbirlerinden ayrylacak, sonra da muhtemelen herkesin dosyasy ilgili oldu?u yere gönderilecek” diye konu?tu.
TORAMAN: YETKYLY OLMAYAN SAVCI DOSYAYA BAKAMAZ
Avukat Cüneyt Toraman da, isnat edilen suçlaryn vasfyny bilmedi?ini ve dosyayy da görmedi?ini belirterek, “Yanly? beyanda bulunmak istemem. Suçun vasfynyn tayini savcyya aittir, e?er savcy suçun vasfyny yanly? tayin etmi?se zaten sorumlulu?u vardyr” dedi. Müfetti?lerin Adalet Bakanly?y’ndan HSYK’ya ba?landy?yna de?inen Toraman, “Bu müfetti?ler bunu ara?tyryrlar ve ortada bir usulsüzlük var ise gerekli i?lemler yapylyr. Zaten yetkisi olmayan bir savcy kesinlikle bu soru?turma içerisinde bulunamaz” diye konu?tu.
Toraman, “E?er suçlar farkly savcylaryn görev alanlaryna giriyorsa o suçlaryn tefrik edilmesi lazym. Bu soru?turma syrasynda ortaya çykarsa savcy o suçlarla ilgili tefrik karary verir, suçlary ayyryr ve TMK 10. madde ile görevlendirilen mahkemeye gönderilir. Yetkisi olmayan savcy kesinlikle bakamaz. Böyle bir ?ey soru?turma syrasynda ortaya çykarsa dosyalaryn ayrylmasy lazym” ifadelerini kullandy. (Yeni Akit)
(24 Aralyk 2013, 17:03), son güncel.: (25 Aralyk 2013, 13:33)
HABERLE İLGİLİ ŞİKAYET, DÜZELTME GİBİ TALEPLERİNİZİ İLETMEK İÇİN TIKLAYIN
HABERLE BAĞLANTILI OLABİLECEK LİNKLER: